Crash Test υποκρισίας και σκοπιμότητας

Τη στιγμή που ο πρώτος καύσωνας του καλοκαιριού έκανε τα πάντα να φαίνονται θολά μέσα από τη ζαλιστική αχλύ του, άρχισε με πρωτοβουλία της κυβέρνησης η συζήτηση για τη συνταγματική αναθεώρηση, ου μην αλλά και για την απαραίτητη σε τακτά και άτακτα διαστήματα αλλαγή του εκλογικού νόμου. Όπως πάντα με στόμφο ειπώθηκε ότι θα πρόκειται για μια βαθειά τομή, μια προοδευτική αλλαγή, μπλα, μπλα, μπλα… Ίσως να είμαι πολύ κακός και προκατειλημμένος αλλά δυστυχώς η μέχρι τώρα εμπειρία είναι άκρως αρνητική και στα δύο αυτά πεδία, που εκφράζουν τα μάλα την υποκρισία και τη σκοπιμότητα του πολιτικού μας συστήματος εξουσίας. Ας είμαστε πιο στεγνοί και ξεκάθαροι: κανένα σύστημα εξουσίας δε θέλει να αυτοκτονήσει και να αυτο-αποδομηθεί. Θεωρώ πως αν γίνουν όλες οι απαραίτητες αλλαγές στο Σύνταγμα και τον εκλογικό νόμο, η γλυκιά αίσθηση της απόλυτης εξουσίας για πολλούς θα αποτελέσει παρελθόν και φυσικά αυτό δεν το θέλουν.

Για το Σύνταγμα, θα ήθελα εν καιρώ να εκθέσω κάποιες σκέψεις. Έτσι, ας περιοριστούμε σήμερα, που ο καύσων δεν ευνοεί την εις βάθος σκέψη, σε μια πρώτη προσέγγιση στο θέμα του εκλογικού νόμου.

Το πρώτο ιστορικά εκλογικό σύστημα της μεταπολίτευσης ήταν η περίφημη ενισχυμένη αναλογική. Ο εμπνευστής της Κωνσταντίνος Καραμανλής ο πρεσβύτερος είχε την άποψη ότι χώρες όπως η Ελλάδα είναι δύσκολα κυβερνήσιμες και χρειάζονται ισχυρές κυβερνήσεις για να τις φέρνουν βόλτα. Το κλίμα της εποχής εκείνης ενδεχομένως να συνηγορούσε υπέρ μιας τέτοιας αντίληψης, όπου ήταν περίπου αδιανόητο να μιλήσει κανείς για συνεργασίες, συνθέσεις και συναινέσεις. Η συντηρητική παράταξη επέβαλε το εκλογικό αυτό σύστημα, που πριμοδοτούσε το πρώτο κόμμα για να προκύπτει μια ισχυρή μονοκομματική πλειοψηφία και κυβέρνηση. Στην αντίπερα όχθη η αντιπολίτευση (αριστερή, σοσιαλιστική κ.λ.π.) ζητούσε παγίως την καθιέρωση της απλής (και «άδολης»-sic)  αναλογικής, δηλαδή ενός εκλογικού συστήματος, που θα αποτυπώνει με πιστότητα τη βούληση του εκλογικού σώματος και δε θα τη νοθεύει με ενίσχυση του πρώτου κόμματος. Φυσικά κανείς από τους υποστηρικτές του συστήματος της απλής αναλογικής δεν πήγε ένα βήμα παραπέρα για να μας πει εάν θα ήταν διαθέσιμος να συζητήσει για τη δημιουργία μιας πολυκομματικής κυβερνητικής πλειοψηφίας με βάση προγραμματικές συγκλίσεις και συναινέσεις. Έχω τη φρικτή υποψία ότι όσοι ζητούν την απλή αναλογική διαχρονικά το κάνουν εκ του ασφαλούς γνωρίζοντας ότι ποτέ δεν πρόκειται εν Ελλάδι να ευδοκιμήσει μια τέτοια λογική και συνεπώς αρκούνται στα παχιά λόγια. Είχαμε μείνει όμως στα πρώτα χρόνια της μεταπολίτευσης. Ακολούθησε ο πασοκικός οδοστρωτήρας της δεκαετίας του ’80, που φυσικά τότε στα ντουζένια του ξέχασε τη συζήτηση περί απλής αναλογικής και βολεύτηκε μια χαρά με την ενισχυμένη και κάποιες μικρές παραλλαγές της, εξασφαλίζοντας συντριπτικές κοινοβουλευτικές πλειοψηφίες. Από τότε μέχρι σήμερα, για να συντομεύουμε το οδοιπορικό δεν έχει γίνει τίποτε το συγκλονιστικό. Οι κυβερνήσεις του ΠΑΣΟΚ και της Ν.Δ. επιδόθηκαν σε ένα εντελώς υποκριτικό και κουτοπόνηρο «κόψε-ράψε», που είχε να κάνει άλλοτε με τις μονοεδρικές περιφέρειες, άλλοτε με το όριο για την είσοδο στη Βουλή και κυρίως τώρα τελευταία με την σκανδαλίδεια (και σκανδαλώδη) επινόηση του μπόνους των 50 εδρών στο πρώτο κόμμα. Κίνητρο όλης αυτής της εργώδους προσπαθείας των τελευταίων 40 ετών με τις συνεχείς αλλαγές του εκλογικού νόμου δεν ήταν φυσικά η επίτευξη της «αναλογικότερης» εκπροσώπησης του λαού στη Βουλή (ποσώς τους ενδιαφέρει κάτι τέτοιο) αλλά η πάση θυσία διατήρηση της εξουσίας. Το όλο σκηνικό δείχνει ανάγλυφα το πόσο μη σοβαρή χώρα είμαστε. Πουθενά ο εκλογικός νόμος δεν αλλάζει τόσο συχνά. Α, ευτυχώς έχουμε την ασφαλιστική δικλείδα ότι κάθε νέος εκλογικός νόμος ισχύει για τη μεθεπόμενη εκλογική αναμέτρηση και αυτό λειτουργεί ως μια καλή δικαιολογία για όλο αυτό το ξεδιάντροπο «gerrymandering».

Ωραία, και τι κάνουμε τώρα; Τώρα έχουμε αριστερή κυβέρνηση (τουλάχιστον στα χαρτιά). Περιμένω λοιπόν σε αντίθεση με τους προηγούμενους που ήταν πονηροί, διεφθαρμένοι και πουλημένοι, να προωθήσει την απλή, άδολη, άσπιλη, αμόλυντη (προσθέστε ελεύθερα) αναλογική. Χωρίς κολπάκια, χωρίς εξυπναδίτσες: Τόσοι ψήφισαν, τόσες ψήφους πήρε κάθε κόμμα, τόσες έδρες δικαιούται. Τελεία και παύλα. Και μην ακούσω ότι έτσι θα έχουμε πολυδιάσπαση και ακυβερνησία. Δύο τινά: πρώτον έχουμε ήδη ξεπεράσει τα διάφορα ταμπού των πολιτικών αποχρώσεων καθώς εκτός από την προηγηθείσα κυβέρνηση συνεργασίας ΝΔ-ΠΑΣΟΚ, έχουμε αυτή τη στιγμή εν ενεργεία κυβέρνηση συνεργασίας ενός αριστερού (τουλάχιστον στα χαρτιά) κόμματος με ένα ακροδεξιό εθνικιστικό λαϊκιστικό κόμμα. Και δεύτερο και σπουδαιότερο με τη μορφή μηνύματος:  Έλληνες πολιτικοί, αρκετά γλεντήσατε τόσα χρόνια με τη μονοκομματική νομή της εξουσίας. Από εδώ και πέρα μάθετε επιτέλους να συνεργάζεστε, να συνεννοείστε και να κάνετε το καλύτερο για το λαό και όχι για την καρέκλα της εξουσίας και τα ως ήδιστα παραφερνάλια που τη συνοδεύουν.

Περιμένω λοιπόν ως αφελής και καλόπιστος πολίτης από την αριστερή + ακροδεξιά/εθνικιστικο-λαϊκιστική μας κυβέρνηση την καθιέρωση της απλής, στεγνής, ξεκάθαρης αναλογικής. Λυπάμαι, αλλά οτιδήποτε άλλο θα το θεωρήσω υποκρισία και σκοπιμότητα.  Ίσως όμως πάλι να φταίει η παραισθητική ζάλη του καύσωνα γι’αυτές τις υπερβολικές μου προσδοκίες….

Στα απόκοσμα τοπία της Ισλανδίας

Αν είχατε ποτέ την περιέργεια για μια περιήγηση στην Ισλανδία, μπορείτε να πάρετε μια μικρή γεύση από τα απόκοσμα τοπία της, έτσι όπως τα φωτογραφίσαμε πριν από μερικά χρόνια, τον Ιούλιο του 2011, όταν έτυχε να βρεθούμε εκεί.

Το πρώτο τοπίο που αντικρίζει κανείς φθάνοντας στο αεροδρόμιο  Κέφλαβικ (Keflavik) είναι αυτό:

Πεδίο λάβας στο αεροδρόμιο Κέφλαβικ.

Η πρώτη ενδόμυχη αντίδρασή σου ίσως να είναι: «Παναγίτσα μου !!! έτσι είναι εδώ, πότε είναι η επόμενη πτήση για να φύγω !!!» Απέραντα πεδία παγωμένης μαύρης λάβας με τεράστιες κοτρώνες. Προχωρώντας αρκετά με το λεωφορείο μέσα σε αυτό το μονότονο σκηνικό βλέπεις και αυτό:

Εργοστάσιο γεωθερμικής ενέργειας.

Η Ισλανδία είναι πιθανόν το μεγαλύτερο ζωντανό γεωλογικό εργαστήριο του πλανήτη. Σε πάμπολλα σημεία της το έδαφος κυριολεκτικά βράζει επιφανειακά. Η γεωθερμική ενέργεια είναι μια ευλογία για τους Ισλανδούς, που έχουν αναπτύξει όσο κανείς άλλος την τεχνογνωσία για να την εκμεταλλευτούν. Έτσι, έχουν από αυτή πάμφθηνο ηλεκτρικό ρεύμα και άφθονο δωρεάν ζεστό νερό παντού. Ακόμη χρησιμοποιούν εκτεταμένα τη γεωθερμία για την καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών σε θερμοκήπια.

Στη συνέχεια της πορείας από το αεροδρόμιο προς την πρωτεύουσα Ρέϊκιαβικ είναι περίπου υποχρεωτικό να σταματήσει κανείς για μια βουτιά στη Γαλάζια Λίμνη του Γκρίνταβικ (Grindavik).

Η Γαλάζια Λίμνη (Blue Lagoon) του Γκρίνταβικ.

Πρόκειται για μια τεράστια φυσική πισίνα με ζεστό νερό 37-39 βαθμών Κελσίου. Στον πυθμένα της υπάρχει ίζημα αποτελούμενο από ένα μείγμα λευκής σιλικόνης και θείου, που είναι εξαιρετικό για μασάζ στο δέρμα. Αν το αφήσεις πέντε λεπτά, το δέρμα σου γίνεται λείο και ελαστικό. Τριγύρω υπάρχουν σάουνες και χαμάμ σκαμμένα μέσα στους ηφαιστειακούς βράχους, που καίνε συνέχεια. Οι ντόπιοι περνούν από εδώ, όπως και από όλες τις θερμές φυσικές πισίνες της χώρας (που υπάρχουν παντού) σχεδόν καθημερινά. Οι τουρίστες έρχονται καθ’οδόν προς ή από το αεροδρόμιο για μια χαλαρωτική πρώτη ή τελευταία αίσθηση από αυτή την ούτως ή άλλως παράξενη χώρα. Το ότι η Ισλανδία είναι παράξενη το καταλαβαίνεις και από τους μουσικούς που έχει αναδείξει με πρώτη και καλύτερη τη Μπγιόρκ (Björk) και το συγκρότημα Σίγκουρ Ρος (Sigur Rós). Είναι επίσης πολύ ενδιαφέρον για τους μουσικόφιλους ότι κάθε χρόνο κατά μέσο όρο δέκα νέοι ισλανδοί μουσικοί και συγκροτήματα ξεκινούν διεθνή καριέρα σε διάφορα μουσικά είδη. Ακόμη, το 80% σχεδόν των ισλανδών πιστεύουν (σοβαρά τώρα) στην ύπαρξη των ξωτικών τρολς (trolls – εξ ού και η γνωστή λέξη «τρολάρισμα»), τα οποία έχουν ενεργό συμμετοχή στη ζωή τους !!!

Είχαμε μείνει στο δρόμο για το Ρέϊκιαβικ, όπου και φτάνει κανείς και έρχεται στα ίσια του, καθώς το άγριο σεληνιακό τοπίο ισορροπεί με τα πολύχρωμα σπιτάκια της μικρής, κομψής πρωτεύουσας των 120.000 κατοίκων.

Ρέϊκιαβικ

Το Ρέϊκιαβικ ιδρύθηκε το 874 μ.Χ. από το νορβηγό πολέμαρχο Ίνγκολφουρ  Άρναρσον (Ingólfur Arnarson), που ήρθε σε ρήξη με το βασιλιά της  Νορβηγίας και μαζί με λίγους συντρόφους του αποφάσισε να φύγει δυτικά στο άγνωστο. Ο μύθος λέει πως έξω από τις ακτές του νησιού πέταξε στη θάλασσα το θρόνο του (δύο όρθια ξύλα και μια σανίδα κάθετη μεταξύ τους) και είπε ότι θα έχτιζε οικισμό εκεί που αυτός θα έβγαινε στην παραλία. Ο θρόνος  κατέληξε σ’ένα κόλπο, όπου η γη έβγαζε ατμούς και έτσι ο τόπος ονομάστηκε Ρέϊκιαβικ δηλαδή «Ο κόλπος που βγάζει καπνούς».

Ίνγκολφουρ Άρναρσον, ο ιδρυτής του Ρέϊκιαβικ.

Το καλοκαίρι το Ρέϊκιαβικ είναι μια ευχάριστη χαριτωμένη παραθαλάσσια πόλη. Η θερμοκρασία δεν ανεβαίνει πάνω από τους 15 βαθμούς Κελσίου και δε νυχτώνει καθόλου.

Αρχές Ιουλίου στο Ρέϊκιαβικ: αυτό είναι το μέγιστο σκοτάδι τους καλοκαιρινούς μήνες (ώρα 23:24)

Τα πολύ ψηλά κτίρια απουσιάζουν. Στη θέση τους συνήθως διώροφα κτίρια με χρωματιστές προσόψεις. Πολλά από αυτά είναι φτιαγμένα από χοντρό…τσίγκο. Η εξήγηση γι’αυτή τη στυλιστική επιλογή βρίσκεται στο Β’Π.Π. Στην Ισλανδία υπήρχε μια μεγάλη ναυτική βάση των Συμμάχων, οι οποίοι φεύγοντας άφησαν πίσω τους πολλά φύλλα τσίγκου από τις εγκαταστάσεις της. Οι ισλανδοί τα πήραν και με αυτά έχτισαν κομψά σπιτάκια, τα οποία βαμμένα δείχνουν πολύ όμορφα.

Τσίγκινο σπίτι στον κεντρικό δρόμο (Laugavegur)

Τσίγκινο σπίτι στο κέντρο του Ρέϊκιαβικ

Σε συγκεκριμένα κτίρια της πόλης υπάρχουν καλαίσθητα και ευφάνταστα γκράφιτι, συνήθως με θεματολογία από κόμικς.

Γκράφιτι σε τοίχο του Ρέϊκιαβικ

Πάνω από την πόλη δεσπόζει το καμπαναριό της εκκλησίας του Χάλγκριμουρ (Hallgrimskirkja), που έχει ύψος 73 μέτρα, εγκαινιάστηκε το 1986 έπειτα από 40 χρόνια εργασιών και ξεχωρίζει για την πρωτοποριακή του σχεδίαση που θυμίζει τους ηφαιστειακούς βασαλτικούς σχηματισμούς της Ισλανδίας.

Η εκκλησία του Χάλγκριμουρ. Οφείλει το όνομά της στο θρησκευτικό υμνογράφο Χάλγκριμουρ Πέτουρσον.

Μπροστά από την εκκλησία στέκει το άγαλμα του Λέιφουρ Έϊρικσον (Leifur Eiríksson), του Βίκινγκ που αποδεδειγμένα ανακάλυψε πρώτος την Αμερική σχεδόν πεντακόσια χρόνια πριν το Χριστόφορο Κολόμβο. Ο Λέιφουρ έφθασε στα ανατολικά παράλια του Καναδά ξεκινώντας από τη Γροιλανδία, την οποία είχε νωρίτερα ανακαλύψει και εποικίσει ο πατέρας του βασιλιάς της Ισλανδίας, Έρικ ο Κόκκινος. Ο οποίος με τη σειρά του είναι υπεύθυνος για μια από τις μεγαλύτερες διαφημιστικές απάτες της ιστορίας: θέλοντας να προσελκύσει κόσμο από την Ισλανδία στο νησί που ανακάλυψε, το ονόμασε Πράσινη (άρα και εύφορη) Γη (Groenland – Γροιλανδία). Όπως όμως όλοι γνωρίζουμε, η Γροιλανδία κάθε άλλο παρά πράσινη και εύφορη είναι…

Λέιφουρ Έϊρικσον (Leifur Eiríksson)

Στην προκυμαία του Ρέικιαβικ στέκει επίσης το εμβληματικό γλυπτό «Ο ταξιδώτης του Ήλιου» (Sólfar) του γλύπτη Γιον Γκούναρ  Άρνασον (Jón Gunnar Árnason), που παραπέμπει άμεσα στα καράβια των Βίκινγκς.

«Ο ταξιδώτης του Ήλιου» (Sólfar)

Μιλώντας για καράβια, στο λιμάνι του Ρέικιαβικ βλέπει κανείς παραταγμένο το στόλο των φαλαινοθηρικών. Η Ισλανδία είναι από τις χώρες, που δεν έχει προσχωρήσει στις διεθνείς συμβάσεις για την κατάργηση της φαλαινοθηρίας και συνειδητά επιχειρηματολογεί υπέρ της.  Λέει συγκεκριμένα ότι η προγραμματισμένη και λελογισμένη φαλαινοθηρία είναι ωφέλιμη για τη θαλάσσια ισορροπία καθώς οι φάλαινες εξαφανίζουν μεγάλο αριθμό από ψάρια και καταστρέφουν την αλιεία, που αποτελεί για την Ισλανδία τη βαριά της βιομηχανία. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται στη δεκαετία του 1970 τον «Πόλεμο του  Μπακαλιάρου», που απειλήθηκε  μεταξύ Ισλανδίας και Μεγ.Βρετανίας για την αλιεία στη Βόρεια Θάλασσα.

Φαλαινοθηρικό υπό επισκευή. Τα σκάφη αυτά είναι μικρά και πολύ ανθεκτικά.

Πριν αφήσουμε το Ρέϊκιαβικ, ας δούμε μερικά ακόμη κτίριά του. Ένα από τα πιο ακριβά κτίρια που χτίστηκαν στην εποχή της «ανάπτυξης» (που την πλήρωσαν ακριβά και αυτοί στη συνέχεια) είναι το υπέρ-σύγχρονο Μέγαρο Μουσικής, ένα από τα καλύτερα στην Ευρώπη.

Μέγαρο Μουσικής

Το Δημαρχείο του Ρέϊκιαβικ είναι επίσης αρχιτεκτονικά ενδιαφέρον. Την εποχή εκείνη Δήμαρχος της πόλης ήταν ένας δημοφιλής κωμικός ηθοποιός της τηλεόρασης ο Γιόν Γκναρ (Jon Gnarr), που έπειτα από δύο θητείες θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένος.

Δημαρχείο του Ρέικιαβικ

Άλλο πρωτοποριακό κτίριο είναι το Πέρλαν (Perlan-μαργαριτάρι). Πρόκειται για ένα στρογγυλό κατασκεύασμα που στέκεται πάνω σε τέσσερις γιγαντιαίες δεξαμενές ζεστού νερού, που αναβλύζει από το υπέδαφος. Το κτίριο είναι απόλυτα αυτόνομο ενεργειακά και χρησιμοποιείται ως εμπορικό κέντρο και για διάφορες εκδηλώσεις.

Πέρλαν (Perlan)

Πάμε τώρα στα λιγότερο πρωτοποριακά και πιο ιστορικά κτίρια. Η Ισλανδία είναι η αρχαιότερη κοινοβουλευτική δημοκρατία στον κόσμο. Το Κοινοβούλιό της (Alþingi- Άλτινγκ) ιδρύθηκε το 930 μ.Χ. στην κοιλάδα του Θίνγκβελιρ (Thingvelir), όπου συναθροίζονταν μια φορά το χρόνο αντιπρόσωποι από όλη τη χώρα. Στη συνεδρίαση αυτή οι βουλευτές καθόντουσαν στην πλαγιά και αφού γινόταν συζήτηση έκαναν τα εξής: ψήφιζαν τους νόμους για την επόμενη χρονιά, δίκαζαν τα κακουργήματα και πριν το διαλύσουν εκτελούσαν τους θανατοποινίτες με πνιγμό σε μια παρακείμενη λιμνούλα.

Ο χώρος συνεδρίασης του Άλτινγκ στην κοιλάδα Θίνγκβελιρ.

Αργότερα,το Κοινοβούλιο μεταφέρθηκε στο Ρέικιαβικ και στεγάζεται σήμερα σε αυτό το κτίριο.

Το κτίριο του Κοινοβουλίου της Ισλανδίας

Αν αναρωτιέστε για την έδρα της κυβέρνησης (πως λέμε Μέγαρο Μαξίμου) δεν είναι παρά αυτό το σπιτάκι, που μοιάζει περισσότερο με αγροικία.

Η έδρα της κυβέρνησης της Ισλανδίας.

Αυτό είναι το Χέφντι Χάους (Höfði Haus). Όσο και αν δεν του φαίνεται, στο σπίτι αυτό άλλαξε κυριολεκτικά ολόκληρη η σύγχρονη παγκόσμια ιστορία. Εδώ το 1986 έλαβε χώρα η κοσμοϊστορικής σημασίας συνάντηση του αμερικανού προέδρου Ρόναλντ Ρέιγκαν και του σοβιετικού ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Από εδώ ξεκίνησε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και παράλληλα το τέλος του υπαρκτού σοσιαλισμού. Τα υπόλοιπα δε χρειάζεται να σας τα θυμίσω, τα βιώνουμε πολύ καλά μέχρι σήμερα…

Höfði Haus

Και επειδή στην Ισλανδία την έχει την ψυχρούλα του ακόμη και το καλοκαίρι (οι 20 βαθμοί θεωρούνται θανατηφόρος καύσωνας…) πάντα χρειάζεται μια σουπίτσα. Η παραδοσιακή συνταγή λέγεται «ψωμόσουπα» (Brauðsúpa). Τρως και τη νόστιμη χορτόσουπα και το ψωμί μέσα στο οποίο σερβίρεται.

Brauðsúpa

Όμως η Ισλανδία πάνω απ’όλα είναι μεγαλόπρεπη φύση. Παγετώνες, ηφαίστεια, καταρράκτες, θερμοπίδακες και πολλά άλλα, που όλα σχετίζονται με τη μοναδική γεωλογική της φύση. Κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον η Ισλανδία θα κοπεί στα δύο. Ένα κομμάτι θα το πάρει η ευρασιατική λιθοσφαιρική πλάκα και το άλλο η βορειοαμερικανική. Οι δύο αυτές πλάκες συναντώνται και είναι ορατές !!! στο εθνικό πάρκο Θίγκβελιρ.

Πας δεξιά στο γεφυράκι βρίσκεσαι στην Αμερική. Πας αριστερά πατάς την Ευρώπη. Το χαντάκι κάτω από τη γέφυρα είναι το σημείο συνάντησης δύο κολοσσιαίων λιθοσφαιρικών πλακών.

Οι καταρράκτες της Ισλανδίας είναι αμέτρητοι, όλοι πολύ εντυπωσιακοί και τροφοδοτούνται με τεράστιες ποσότητες νερού από τους παγετώνες της. Ο πιο δημοφιλής είναι ο Γκάλφος (Gullfoss). Όταν πριν από πολλά χρόνια είχε σχεδιαστεί η εκτροπή του (και η καταστροφή του) χάριν της κατασκευής ενός υδροηλεκτρικού εργοστασίου, ο καταρράκτης σώθηκε χάρη στους αγώνες της ακτιβίστριας Σίγκιρντουρ Τόμασντοτιρ (Sigríður Tómasdóttir).

Gullfoss

Gullfoss

Sigríður Tómasdóttir: Με τους αγώνες της αποφεύχθηκε η καταστροφή του Γκάλφος από υδροηλεκτρικό εργοστάσιο.

Στη νότια πλευρά του νησιού ξεχωρίζουν οι καταρράκτες Σκόγκαφος (Skogafoss) και Σέλγιαλαντφος (Seljalandfoss). Ο πρώτος τροφοδοτείται από τον παγετώνα του περίφημου παγετωνικού ηφαιστείου Eyafjallajökull (προφ.: Εγιαφγιατλαγιέκουτλ…), που το 2010 με την έκρηξή του ακινητοποίησε όλες τις αεροπορικές συγκοινωνίες της Ευρώπης. Ο δεύτερος είναι γνωστός για το γεγονός ότι μπορείς να περπατήσεις πίσω του (όπως και στους καταρράκτες της Έδεσσας).

Skogafoss

Seljalandfoss

Οι θερμοπίδακες πήραν το διεθνές όνομά τους (γκέιζερ) από τον μεγάλο θερμοπίδακα Geysir στο ομώνυμο εθνικό πάρκο της Ισλανδίας. Οι θερμοπίδακες είναι τεράστιες αλλά και μικρότερες τρύπες στη γη με το νερό να βράζει επιφανειακά και να εκτοξεύεται κάθε 5-6 λεπτά σε μεγάλο ύψος.

Ο Μεγάλος Γκέιζερ έτοιμος να εκραγεί.

Ο χρωματιστός Blesi (μπλέ) είναι πιο κουλ τύπος και παραμένει άνευ εκρήξεων.

Σε όλη την περιοχή του πάρκου Geysir o τόπος βράζει. Η γεωθερμία στα καλύτερά της !

Στην Ισλανδία υπάρχουν 62 (!) ενεργά ηφαίστεια και πολλά ακόμη που θεωρούνται «σβησμένα». Επειδή τα περισότερα από αυτά βρίσκονται καλυμμένα από παγετώνες, όταν εκρήγνυται ένα ηφαίστειο, το άμεσο αποτέλεσμα είναι εκτός από τα σύννεφα γκρίζας σκόνης και το λιώσιμο απίστευτων ποσοτήτων νερού, που προκαλεί εκτεταμένες πλημμύρες και ζημιές κυρίως στο  οδικό δίκτυο. Στην Ισλανδία μπορεί να πας κάπου με το αυτοκίνητο, αλλά δεν είναι και τόσο σίγουρο αν στην επιστροφή ο δρόμος θα υπάρχει. Πολύ συχνά τον έχει καταστρέψει το τσουνάμι λάσπης, που ακολουθεί την έκρηξη. Tέτοια φαινόμενα είναι για τους ισλανδούς «ψωμοτύρι» και γι’αυτό αντιδρούν με πρωτοφανή ψυχραιμία και μεθοδικότητα. Τρεις ημέρες πριν την άφιξή μας μια έκρηξη στο κατώτερο επίπεδο του ηφαιστείου Κάτλα (Katla) προκάλεσε μια τέτοια πλημμύρα, που κατέστρεψε σε μήκος 3 χιλιομέτρων την κύρια εθνική οδό στα νότια της χώρας. Η βλάβη αποκαταστάθηκε μέσα σε λίγες ώρες και η συγκοινωνία δε διακόπηκε ούτε μια ώρα, καθώς με ειδικά τεράστια τζιπ οι επιβάτες των αυτοκινήτων περνούσαν στην απέναντι πλευρά της πλημμύρας και συνέχιζαν με λεωφορεία για τους προορισμούς τους. Όταν περάσαμε από εκεί η εικόνα ήταν αυτή:

Πέρασμα πάνω από την κατεστραμμένη λόγω πλημμύρας εθνική οδό της νότιας Ισλανδίας.

Ηφαιστειακή τέφρα

Ένα από τα πιο γνωστά ηφαίστεια της Ισλανδίας είναι το Σνέφελ (Snaefell), που δεν έχει εκραγεί εδώ και 1.000 χρόνια, είναι όμως ενεργό. Ο Ιούλιος Βερν, που ήταν μεγάλος παραμυθάς, τοποθέτησε στο Σνέφελ τη δράση του βιβλίου του «Ταξίδι στο κέντρο της Γης». Το ωραίο είναι ότι παρόλο που δεν είχε επισκεφθεί ποτέ την περιοχή αυτή, την περιγράφει με εξαιρετική ακρίβεια, βασιζόμενος προφανώς σε διηγήσεις αυτοπτών επισκεπτών.

Σνέφελ, ένας κοιμώμενος γίγαντας.

Ταξίδι στο κέντρο της Γης. Ο Ιούλιος Βερν βάζει τους ήρωες του βιβλίου του να κατεβαίνουν στα έγκατα της Γης από τον κρατήρα του Σνέφελ.

Το ηφαίστειο Σνέφελ δεσπόζει πάνω από την ομώνυμη χερσόνησο της Δυτικής Ισλανδίας (Snaefellsness).

Η χερσόνησος Σνέφελ (Snaefellsness) στα δυτικά του νησιού είναι από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία του. Αραιοκατοικημένη και απόκοσμη, προσφέρει μερικά από τα πιο παράξενα τοπία της χώρας.

Το βασαλτικό τείχος του Γκέρντουρμπεργκ (Gerdurberg), εκτείνεται σε μήκος 20 χιλιομέτρων.

Μοναχική αγροικία με πριβέ καταρράκτη. Τέτοιες αγροικίες υπάρχουν διάσπαρτες με πολλά χιλιόμετρα απόσταση η μια από την άλλη.

Σχηματισμοί από βασάλτη (σκληρό ηφαιστειακό πέτρωμα).

Μια από τις γέφυρες-σχηματισμούς από βασάλτη.

Στην παραλία Ντρίτβικ (Dritvík) υπάρχουν αυτές οι τέσσερις πέτρες. Όταν στο παρελθόν οι καραβοκύρηδες των αλιευτικών έψαχναν για πληρώματα, οι υποψήφιοι ψαράδες σήκωναν αυτές τις διαφορετικού βάρους πέτρες και ανάλογα με το ποιά από αυτές κατάφεραν να σηκώσουν, τόσες ήταν και οι αποδοχές τους. Σημαντική λεπτομέρεια: δεν πληρωνόντουσαν με χρήματα αλλά σε είδος (ψάρια).

Το τεστ της κοτρώνας: μια πρωτότυπη διαδικασία πρόσληψης σε δουλειά…

Η δουλειά του ψαρά στα άγρια παγωμένα νερά της Ισλανδίας είναι εξαιρετικά σκληρή και επικίνδυνη. Στη φωτογραφία δεξιά η στολή, που φορούν σήμερα οι ψαράδες. Αριστερά η παλιά στολή από δέρμα προβάτου αλειμμένη με λίπος για να είναι αδιάβροχη. Το κορδόνι στη μέση χρησίμευε για να πιάσουν και να τραβήξουν όποιον είχε την ατυχία να πέσει στη θάλασσα.

Στολές ψαράδων τότε και σήμερα.

Οι παγετώνες της Ισλανδίας είναι απίστευτα εντυπωσιακοί. Ο μεγαλύτερος από αυτούς, που είναι και ο μεγαλύτερος της Ευρώπης, είναι ο Βάτνα (Vatnajökull). Καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του εσωτερικού της χώρας και τα παρακλάδια του κυλούν αργά προς τον Ατλαντικό Ωκεανό. Το μέτωπο του Βάτνα φθάνει σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τον ωκεανό και εκεί αρχίζουν να ξεκολλούν τεράστια κομμάτια παγόβουνων, που ταξιδεύουν μέσα στη λίμνη Γιοκουλζαρλόν (Jokulsarlón). Στη λίμνη αυτή γυρίστηκαν σκηνές για την ταινία «Die Another Day» του Τζέημς Μποντ. Το θέαμα είναι συναρπαστικό.

Το μέτωπο του μεγαλόπρεπου παγετώνα Βάτνα και τα παγόβουνα πλέουν στη λίμνη Γιοκουλζαρλόν.

Παγόβουνα με γαλάζια απόχρωση. Ο πάγος των παγόβουνων είναι ηλικίας  1.000 ετών.

Ας κλείσουμε το ταξίδι με ένα άνθος: Το μόνο φυτό, που έχει εισαχθεί και ευδοκιμήσει στο σεληνιακό τοπίο της Ισλανδίας είναι το πανταχού παρόν «Λούπινο της Αλάσκας».

Το Λούπινο της Αλάσκας

Περίεργη χώρα από πάσης απόψεως η Ισλανδία. Πως να μην είναι περίεργη μια χώρα που έστειλε στη φυλακή τον πρωθυπουργό, που την οδήγησε στη χρεωκοπία ; Ή που έφτιαξε το καινούργιο της Σύνταγμα έπειτα από διαβούλευση των μόλις 300.000 κατοίκων της μέσω Facebook; ‘Ασε καλύτερα, μη λέμε τέτοια και δίνουμε ιδέες στους δικούς μας…

Τριάντα χρόνια δικηγορία: ανάμνηση και περίσκεψη.

Σε λίγες μέρες κλείνω 30 χρόνια στο δικηγορικό λειτούργημα. Επειδή ο άτιμος ο χρόνος περνάει  τρέχοντας με ιλιγγιώδη ταχύτητα, μου φαίνεται σαν χθες που μαζί με μια ομάδα φίλων και αγαπητών συναδέλφων ορκιστήκαμε νέοι δικηγόροι πριν από τρεις δεκαετίες. Ήταν για τη δικηγορία μια άλλη εποχή. Αυτονόητο ήταν ότι ο καθένας μας είτε άμεσα είτε σε σύντομο διάστημα θα άνοιγε το δικό του γραφείο. Ξεκινούσαμε έχοντας κατά νου ότι με υπομονή και δουλειά τα πρώτα χρόνια θα στεκόμαστε με αξιοπρέπεια και θα προχωρούσαμε ανοδικά. Για τους περισσότερους από εμάς έτσι συνέβη. Άλλοι  περισσότερο και άλλοι  λιγότερο διανύσαμε αυτή την πορεία, που συνεχίζεται  για τους  πιο πολλούς με σημαντικές βέβαια δυσκολίες τα τελευταία χρόνια.

Σε προσωπικό επίπεδο ανάμνησης κρατώ ιδιαίτερα το γεγονός των καλών σχέσεων μεταξύ των συναδέλφων στο Δικηγορικό Σύλλογο Ιωαννίνων. Ανθρώπινο είναι να υπάρχουν κάποτε εξαιρέσεις, αλλά ήταν ελάχιστες και παροδικές. Είναι δική μας κατάκτηση να είμαστε συναδελφικοί μεταξύ μας και να τηρούμε τους κανόνες της δεοντολογίας. Πραγματικά χαίρομαι, που το κλίμα αυτό διαχρονικά συνεχίζει να υπάρχει και στις νεότερες γενιές συναδέλφων. Είναι δική μας κατάκτηση η ύπαρξη θεσμών αλληλεγγύης, όπως το (δυστυχώς πάλαι ποτέ) Ταμείο Συνεργασίας, το  Ταμείο Προνοίας (τώρα ΛΕΑΔΙ), ο ΛΕΔΕ, η ομάδα αιμοδοσίας, οι αθλητικές ομάδες, οι συνεστιάσεις, οι γιορτές για τα παιδιά και παλαιότερα οι εκδρομές. Και πώς να το κάνουμε, μου αρέσει πολύ που ακόμη στις ονομαστικές εορτές και στις γεννήσεις, ο εορτάζων  έχει  ένα κουτί γλυκά για κέρασμα στα γραφεία του Συλλόγου…

Μιλώντας  για το Δικηγορικό Σύλλογο, δε μπορώ παρά να θυμηθώ πως τα 15 από τα 30 επαγγελματικά μου χρόνια τα αφιέρωσα στην κοινή προσπάθεια για τη βελτίωση της θέσης των συναδέλφων και της απονομής της Δικαιοσύνης μέσα από τη συμμετοχή και δουλειά στα Διοικητικά Συμβούλια. Είχα την τύχη  να εκλεγώ από τους Συναδέλφους μου μέλος πέντε Διοικητικών Συμβουλίων του Δικηγορικού Συλλόγου Ιωαννίνων και σε δύο από αυτά μου έγινε η ύψιστη τιμή να διατελέσω Πρόεδρος.  Θα ήθελα μέσα από την καρδιά μου να ευχαριστήσω για τη βοήθεια, τη συνεργασία,  τη συμπαράσταση, την αγάπη και την κατανόηση όλους τους συναδέλφους και ιδιαίτερα αυτούς που συνεργαστήκαμε στα Διοικητικά Συμβούλια. Ακόμη να ζητήσω συγγνώμη εάν -άθελά μου πάντα-στεναχώρησα ή αδίκησα κάποιο συνάδελφο σ’αυτή τη μακρά πορεία.

Μερικές σκόρπιες,  αποσπασματικές  και ανοργάνωτες «επετειακές» σκέψεις για τη Δικηγορία και τη Δικαιοσύνη:

Ανήκω σε αυτούς που πιστεύουν πως η δικηγορία είναι λειτούργημα. Μόνο που αυτό συμβαίνει  εάν και ο δικηγόρος αισθάνεται «λειτουργός». Αν δηλαδή αισθάνεται πως πέρα από το βιοπορισμό του, που είναι φυσικά το απαραίτητο επαγγελματικό στοιχείο, διαθέτει και την επιπλέον αίσθηση της υπηρέτησης του δικαίου με την προβολή και υπεράσπιση των δικαιωμάτων του πολίτη και κυρίως -κατά την άποψή μου- της εξεύρεσης λειτουργικών λύσεων στα προβλήματα των σχέσεων των ανθρώπων. Ο λειτουργηματικός  χαρακτήρας της δικηγορίας βρίσκεται σε άμεση συνάρτηση με τη μείωση των αντιδικιών στις αστικές διαφορές. Δυστυχώς, στη χώρα μας μέχρι σήμερα όλες οι προσπάθειες που έγιναν για την εδραίωση θεσμών συμβιβαστικής επίλυσης των διαφορών και διαμεσολάβησης απέτυχαν. Θα ήταν ευχής έργο να είχαμε πετυχημένη εμπειρία σε αυτούς καθώς και εκτεταμένη χρήση των υπηρεσιών της προληπτικής συμβουλευτικής και διαμεσολαβητικής δικηγορίας. Αυτό θα αναβάθμιζε το ρόλο του δικηγόρου και μακάρι να πετύχει ο νέος θεσμός της διαμεσολάβησης, που επιχειρείται να καθιερωθεί.

Η περίσκεψή μου για το σήμερα και για το μέλλον της ανεξάρτητης δικηγορίας είναι μεγάλη. Τα τελευταία χρόνια η ελληνική πολιτεία, υλοποιώντας μια σειρά μνημονιακών δεσμεύσεών της, αφαίρεσε θεσμικά από τους δικηγόρους ένα σημαντικότατο τμήμα της δουλειάς τους, υποβιβάζοντάς τους ηθελημένα στο ρόλο του «προαιρετικού αξεσουάρ του συστήματος».  Ας είμαστε ειλικρινείς: ποτέ καμία κυβέρνηση και κανένας πολιτικός  δεν ήθελε το δικηγορικό σώμα ισχυρό. Δε θυμάμαι ποτέ (διορθώστε με οι παλαιότεροι εμού) να πέρασε από τη Βουλή οτιδήποτε θα αναβάθμιζε το ρόλο και τη θέση των δικηγόρων. Αντίθετα, πέρασαν και περνούν συνέχεια μέτρα αποδόμησης και απίσχνανσης του δικηγορικού κόσμου. Οι έλληνες πολιτικοί, αμαθείς, ημιμαθείς, με προσόντα «αγωνιστή» (= χιλιόμετρα αφισοκόλλησης, που εξαργυρώνονται μέχρι σήμερα), αποκομμένοι από τη ζωή και την κοινωνία καθώς οι πλείστοι αυτών ουδέποτε εργάστηκαν και δη στον ιδιωτικό τομέα (παιδιά γαρ του «κομματικού σωλήνα»), πάντοτε φοβόντουσαν τους μαχόμενους ανεξάρτητους  δικηγόρους. Αλλά και το επιχείρημα ότι «η μισή Βουλή είναι δικηγόροι» επίσης δε στέκει για δύο λόγους:  α) οι δικηγόροι  αυτοί ήσαν στην πλειονότητά τους ανέκαθεν κομματικοί γενίτσαροι μειωμένων ικανοτήτων γενικώς… και β) σήμερα η «μισή Βουλή» αποτελείται από πάσης φύσεως απερίγραπτα όντα, που μπορεί να βγάλουν πάνω στο βουλευτικό έδρανο ακόμη και το ταπεράκι με τα γεμιστά για να φάνε…(έχει συμβεί…).  Δεν ξέρω αν είναι μέρος οργανωμένου σχεδίου, αλλά αυτό που έρχεται είναι η συρρίκνωση μέχρι εξαφανίσεως του μεμονωμένου ανεξάρτητου δικηγόρου και η υπαλληλοποίηση της μεγάλης μάζας των δικηγόρων σε μεγάλα γραφεία (δήθεν εταιρείες), με μισθούς πείνας και μεσαιωνικές εργασιακές σχέσεις. Υπάρχουν φυσικά και υγιείς πραγματικές δικηγορικές  εταιρείες και πρέπει να δημιουργηθούν περισσότερες από αυτές, αλλά  δυστυχώς  το πνεύμα της ομαδικής εργασίας και συνεργασίας  στην Ελλάδα δεν είναι το φόρτε μας. Βλέπω και χαίρομαι πραγματικά τους νέους συναδέλφους. Έχουν εξαιρετικά προσόντα: γνώση, ήθος, τίτλους μεταπτυχιακούς ακόμη και διδακτορικούς, ξένες γλώσσες και πολλά ακόμη. Η εποχή στην οποία ξεκινούν είναι πολύ δύσκολη και οι συνθήκες γύρω τους έως και «τοξικές». Οι νέοι έλληνες νομικοί είναι ένα τεράστιο κεφάλαιο και πρέπει  κάπως επιτέλους  να αξιοποιηθούν, όπως τους αξίζει.  

Οι δικηγόροι βγαίνουμε σιγά-σιγά από μια πολύμηνη κινητοποίηση. Για ένα σχεδόν εξάμηνο απείχαμε από τα καθήκοντά μας, η Δικαιοσύνη είχε παραλύσει εντελώς και κανενός δεν ίδρωσε το αυτί . Βλέπετε, δεν κατεβάσαμε διακόπτες ρεύματος,  δεν κλείσαμε δρόμους με τρακτέρ, ούτε αποκλείσαμε λιμάνια μπας και δούμε κάποια ανταπόκριση…  Αναβλήθηκαν (οι περισσότερες στις …καλένδες) 700.000 υποθέσεις και αυτό ήταν όλο. Ο ένας από τους τρεις πυλώνες της Δημοκρατίας μας κείτεται σε θρύψαλα και δεν τρέχει τίποτε κυριολεκτικά. Νομίζω ότι τούτο είναι ενδεικτικό για τη θέση που κατέχει στην αξιολογική κλίμακα τόσο των κυβερνήσεων όσο και του λαού η Δικαιοσύνη. Έως και ανύπαρκτη. Είναι εύγλωττο το γεγονός ότι παγίως το Υπουργείο Δικαιοσύνης είναι το τελευταίο σε χρηματοδότηση. Οι ελλείψεις σε υποδομές και προσωπικό είναι τραγικές. Θυμάμαι πέρυσι το καλοκαίρι έναν εξαίρετο υπάλληλο του Πρωτοδικείου Ιωαννίνων να καλύπτει μόνος αυτός –αγόγγυστα και αδιαμαρτύρητα προς τιμήν του- πέντε (5) ολόκληρα  τμήματα !!! Φυσικά η καθυστέρηση απονομής δικαιοσύνης/αρνησιδικία είναι πλέον συστατικό στοιχείο ένθετο και αμετακίνητο. Παράλληλα, το κόστος προσφυγής στη Δικαιοσύνη έχει καταστεί απαγορευτικό για τον περισσότερο κόσμο, ιδιαίτερα στις συνθήκες της ζοφερής κρίσης που βιώνουμε. Αυτό που κάποτε φοβόμαστε και απευχόμαστε, δηλαδή το σχήμα «λίγοι πλούσιοι δικηγόροι για λίγους πλούσιους πελάτες» βρίσκεται επί θύραις.

Ο περίφημος ελληνικός  λαός το μόνο που κάνει διαχρονικά είναι να χλευάζει τους δικηγόρους ως «ψεύτες» και «απατεώνες» και ως ήκιστα αντελήφθη ότι στην τελευταία μας κινητοποίηση αγωνιστήκαμε μεταξύ των άλλων και ενάντια στην πλήρη απογύμνωσή του από τα δικαιώματα, που κάποτε είχε και αποτελούσαν ένα φραγμό στις ορέξεις των δανειστών του, που αύριο θα τον εξώσουν βιαίως από το σπίτι του. Όπως επίσης δεν ξέρω αν κατάλαβαν και οι λοιποί επιστήμονες ελεύθεροι επαγγελματίες ότι παλέψαμε και για το δικό τους ασφαλιστικό μέλλον, ενώ αυτοί εργάζονταν κανονικά («no hard feelings», που λένε και στο χωριό μου…ή «καλή καρδιά» επί το ελληνικότερον…). Τέλος, δεν ξέρω αν έχουν καταλάβει οι πάντες -και αν τους ενδιαφέρει βεβαίως- πως ένα πράγμα που κάποτε λεγόταν «Κράτος Δικαίου» δεν υπάρχει πια. Και το κακό με όσα απόλλυνται στο χώρο της Δικαιοσύνης είναι πως πολύ δύσκολα πλέον επανακτώνται, καθώς θεωρούνται «ψιλά γράμματα».

Τρία ευχαριστώ για το μουσικό «ευ ζην»

Υπάρχουν κάποιοι άνθρωποι, στους οποίους χρωστάμε το «ευ ζην».  Άνθρωποι που μας ανοίγουν δρόμους, μας παρέχουν ουσιαστική γνώση,  μας διαμορφώνουν την προσωπικότητα και το σπουδαιότερο απ’ όλα: μας εμπνέουν να αγαπάμε πράγματα εφ’ όρου ζωής.  Χωρίς περισσότερο πρόλογο, είναι τιμή μου,  που οφείλω το «μουσικό ευ ζην» μου, καθώς και τις εις το διηνεκές ευχαριστίες μου γι’αυτό, στους τρεις εξαιρετικούς κυρίους, που ακολουθούν:

Γιάννης Πετρίδης:  Όταν σε ηλικία 14 ετών ένα μεσημέρι άνοιξα το ραδιόφωνο και έπεσα πάνω στο «Ποπ Κλαμπ» του Γιάννη Πετρίδη, που είχε αφιέρωμα στους Μπητλς, ένιωσα ότι από εδώ και πέρα η ζωή μου θα ήταν διαφορετική. Ο Πετρίδης είχε τότε μόλις ξεκινήσει στην ΕΡΤ την εκπομπή του αυτή, όντας επιλογή του Μάνου Χατζιδάκι, διευθυντή τότε της Κρατικής Ραδιοφωνίας (ναι, υπήρξε τέτοια εποχή…). Το ταξίδι αυτής της εκπομπής κράτησε 37 ολόκληρα συνεχόμενα χρόνια στην ΕΡΤ (παγκόσμιο ρεκόρ αναμφίβολα) και συνεχίζεται ακόμη και σήμερα στην ίδια συχνότητα αφού μεσολάβησε ένα πέρασμά του από τον «Βήμα FM».  Είναι αδύνατο να πω έστω και περιληπτικά τι έχω μάθει από τον Πετρίδη. Είχε προσανατολίσει την εκπομπή του κυρίως στην  ποπ και ροκ μουσική, χωρίς όμως να αφήνει απέξω και άλλα είδη, όπως η σόουλ, η κάντρι, το γαλλικό και το ιταλικό τραγούδι, ακόμα και η ποιοτική ελληνική μουσική (τομέα που υπηρετούσε στη Ραδιοφωνία το άλλο «ιερό τέρας», ο Γιώργος Παπαστεφάνου). Ο πλούτος των γνώσεων, το καλό γούστο, η ισορροπημένη κριτική ματιά, τα πολυάριθμα ειδικά αφιερώματα χαρακτηρίζουν τις εκπομπές του ακόμη και σήμερα. Πάντα εξαιρετικά και έγκαιρα ενημερωμένος, χωρίς μάλιστα να έχει τότε τις δυνατότητες άντλησης πληροφοριών, που υπάρχουν απλόχερα σήμερα. Πάντα μπροστά από την εποχή του, αγκάλιασε έγκαιρα και προέβαλε τη στιγμή που έπρεπε την μεγάλη επανάσταση του πανκ και του new wave. Στήριξε τη μαύρη μουσική, όταν μέσα στη φούρια του πανκ ροκ όλοι την απαξίωναν (αλήθεια, πόσο έχουν αντιστραφεί σήμερα τα πράγματα, με το ροκ πολύ λίγοι ασχολούνται πλέον…). Με παθολογική αγάπη για τον κινηματογράφο και πάμπολλες κινηματογραφικές αναφορές στις εκπομπές του. Κάτοχος μιας από τις μεγαλύτερες συλλογές δίσκων παγκοσμίως. Του δόθηκε το προσωνύμιο του «Έλληνα Τζον Πηλ», για την ομοιότητα με το μακαρίτη πλέον μουσικό δημοσιογράφο του BBC σε ό,τι αφορά τη μακροβιότητα της εκπομπής του και την ανακάλυψη νέων καλλιτεχνών. Είναι ένας από τους 50 εκλέκτορες διεθνώς,  που ψηφίζουν κάθε χρόνο για την είσοδο καλλιτεχνών στο «Rock and Roll Hall Of Fame». Για πολλά χρόνια ήταν εκδότης του περιοδικού «Ποπ και Ροκ», το πρώτο που κάλυψε το τεράστιο για την Ελλάδα κενό της μουσικής ενημέρωσης. Αργότερα ασχολήθηκε και με τη μουσική βιομηχανία ως διευθυντής της δισκογραφικής εταιρείας Virgin στην Ελλάδα, προωθώντας σημαντικά ελληνικά συγκροτήματα όπως οι «Τρύπες».  Θα μπορούσα να γράφω για μέρες ολόκληρες για τον Πετρίδη. Πρωτογενής παραγωγή  πολιτισμού στην καλύτερη εκδοχή της, μακριά από τη χυδαιότητα και την ευτέλεια γούστου που μας περιβάλλει. Όλα αυτά με ήθος, ευγένεια, αξιοπρέπεια και εγκυρότητα. Διαβάστε τις πολλές συνεντεύξεις του, που υπάρχουν στο διαδίκτυο και όσοι δεν τον ξέρετε θα καταλάβετε ότι πρόκειται για ένα μοναδικό πολιτιστικό κεφάλαιο της χώρας μας, ένα φαινόμενο που ξεκίνησε πριν από 43 χρόνια και συνεχίζει.  Του οφείλω ότι έμαθα να ακούω μουσική, να ανακαλύπτω καινούργια πράγματα και να έχω ανοιχτό πνεύμα ακρόασης και βίωσης της μουσικής.

Αργύρης Ζήλος:  Επέδρασε στη μουσική μου γνώση μέσα από το ραδιόφωνο με την εκπομπή του «Απόηχοι» και από τις δισκοκριτικές του στο περιοδικό «’Ηχος» μαζί με μια ομάδα σπουδαίων συνεργατών του, που έγραφαν επίσης εκεί (Κώστας Λυμπερόπουλος, Νίκος Διαμαντόπουλος, Ηλίας Φράγκος, κ.α.). Στη δεκαετία του ΄80 ο «Ήχος» δεν ήταν παρά το απόλυτο «ευαγγέλιο», για όποιον παρακολουθούσε την εναλλακτική και ανεξάρτητη σκηνή του ροκ. Ο Αργύρης Ζήλος με κριτήριο όχι αλάθητο -αλλά συνήθως σωστό- ήξερε να ανακαλύπτει άγνωστα διαμάντια, «σκάβοντας» με υπομονή μεταλλωρύχου σε ορυχείο. Το φόρτε του ήταν τα άγνωστα και περίεργα. Από αυτόν άκουσα και αγάπησα συγκροτήματα και καλλιτέχνες όπως οι “Deep Freeze Mice”, οι “Sad Lovers and Giants”, οι “Bron Area”, οι “Mission of Burma”, οι “Punishment of Luxury”, οι “Fehlfarben”, οι “Mecano”, οι “Einstürzende Neubauten”, οι “Green On Red”, οι “Dream Syndicate”  και άπειροι άλλοι, που ποτέ φυσικά δεν έγιναν γνωστοί και διάσημοι. Στην εκφώνησή του στο ραδιόφωνο ήταν ψυχρός και ανέκφραστος, όμως αυτά που έλεγε και κυρίως οι μουσικές που έπαιζε σε υποχρέωναν να μην ξεκολλάς το αυτί σου από εκεί. Παράλληλα αποτελούσε την επιτομή του κριτικού δίσκων:  μεθοδικά και συστηματικά παρακολουθούσε τη δισκογραφία του ροκ  και οι κριτικές του ήταν «φόβος και τρόμος», καθώς δε χάριζε κάστανα:  αυστηρός, οξύς και ενίοτε ειρωνικός όταν απέρριπτε κάτι, συγκρατημένα θετικός και ποτέ ενθουσιασμένος με ότι του άρεσε (εγώ τουλάχιστον ποτέ δεν τον θυμάμαι ενθουσιασμένο). Είναι ένας από τους πιο ευρηματικούς «ατακαδόρους» όλων των εποχών !  Αγαπημένη μου ατάκα του : «Αν αυτή είναι η φάτσα του μέσου γερμανού διασκεδαστή, να μια χώρα που πρέπει κανείς να διασχίσει αυστηρά με αεροπλάνο», αναφερόμενος σε ένα εξώφυλλο δίσκου γερμανικού συγκροτήματος !!!  Πέρασαν  πολλά χρόνια από τότε που ο Αργύρης Ζήλος δεν ακούγεται πια στο ραδιόφωνο και αυτό είναι απώλεια. Όμως έχει δημιουργήσει ένα άλλο κοινό, που παρακολουθεί πιστά τις κριτικές του στο περιοδικό «Αθηνόραμα». Εκεί βέβαια ασχολείται με οτιδήποτε υπάρχει -ποιοτικό ή μη- ακόμη και με το λεγόμενο «σκυλολόι». Φυσικά διαπρέπει με μοναδικές ατάκες, που έμειναν στην ιστορία, καθώς είναι πιθανόν ο μοναδικός, που μπορεί να γράψει (αρνητική βέβαια) κριτική δίσκου με δύο λέξεις. Παράδειγμα: ΠΑΝΟΣ ΚΙΑΜΟΣ – «Γύρνα σε μένα» Δε σφάξανε!   ή  ΑΓΓΕΛΙΚΗ ΗΛΙΑΔΗ – «Ποτέ δεν έφυγες»  Ποτέ δεν ήρθα! – ΝΟΤΗΣ ΣΦΑΚΙΑΝΑΚΗΣ – «Κοινωνία ώρα…7» Στο εξώφυλλο απουσιάζει η μορφή του τραγουδιστή. Να γινόταν το ίδιο ως δια μαγείας και με τη μουσική του!   Ας είναι …. Προσωπικά του οφείλω το ότι με έμαθε να ερευνώ τη μουσική και να εκτιμώ πράγματα έξω από τα καθιερωμένα και προφανή. Ακόμη-εξ αντιδιαστολής- με έμαθε να μην είμαι τόσο αυστηρός με την καλλιτεχνική δημιουργία, αλλά να προσπαθώ να εκτιμώ και να διαβλέπω το δημιουργικό κίνητρο με επιείκεια.

Νίκος Σαββάτης:  Η εκπομπή του Νίκου Σαββάτη «Διαδρομές» στο ραδιόφωνο στα μέσα της δεκαετίας του΄80 πέρασε από πολλούς απαρατήρητη. Όμως, ήταν μια εξαιρετικά πρωτοποριακή προσπάθεια εισαγωγής του ελληνικού κοινού στη μαύρη μουσική καθώς και σε αυτό, που αργότερα όλοι έμαθαν με τη γενική ταμπέλα του «έθνικ».  Έτσι λοιπόν, κάθε μεσημέρι Κυριακής 4-5, τα ερτζιανά πλημμύριζαν με τους ήχους της σόουλ, της τζαζ, του φανκ, της ρέγγε, του ραπ (το μετέπειτα πανίσχυρο χιπ-χοπ), μουσικές της  Αφρικής, της Καραϊβικής, της Βραζιλίας, της Κούβας … Ένα πολύχρωμο ηχητικό καλειδοσκόπιο και μάλιστα όχι δομημένο θεματικά αλλά με τις μουσικές ανακατεμένες από το ένα είδος στο άλλο, χωρίς αυτή η μίξη να ξενίζει καθόλου. Και όλα αυτά με μια παρουσίαση, θετική, ανοιχτόκαρδη, οικεία, σαν όλες αυτές οι πρωτόγνωρες μουσικές να ήταν μέρος της ζωής μας από χρόνια. Ολόκληρη η εκπομπή έβγαζε προς τα έξω έναν αέρα  κατάφασης, ένα τεράστιο «ναι» στη ζωή και τη μουσική, καθώς και την αίσθηση ότι ο κόσμος είναι ένας και πολύ μικρός. Συνεπώς μπορούμε, αν θέλουμε να ανοίξουμε τα αυτιά μας και την καρδιά μας και να τον κάνουμε δικό μας μέσα από τη μουσική του !!!  Είναι απίστευτο πραγματικά πόσο μπροστά ήταν αυτή η εκπομπή από την εποχή της. Ο Νίκος Σαββάτης με μοναδική διορατικότητα είχε ήδη πρόωρα βρεθεί στην πρωτοπορία των μουσικών εξελίξεων πριν κάν αυτές εκδηλωθούν από τη δεκαετία του 1990 και μετά. Έτσι, όσοι τον παρακολουθούσαμε, είμαστε έτοιμοι, όταν εκδηλώθηκε το διπλό τσουνάμι, το οποίο ακολούθησε. Μας είχε προειδοποιήσει με τον τρόπο του για την έκρηξη και κυριαρχία της μαύρης μουσικής, που συνεχίζεται αυξανόμενη μέχρι σήμερα και για την ανάδειξη των μουσικών του Τρίτου Κόσμου, πριν ακόμη ξεκινήσουν οι σχετικές «σταυροφορίες» με τις εξειδικευμένες εταιρείες του Πήτερ Γκάμπριελ (Real World) και του Ντέιβιντ Μπερν (Luaka Bop). Κάποια στιγμή όμως ο Νίκος Σαββάτης -δυστυχώς για εμάς τους λίγους, που αγαπήσαμε τις ανοιχτόκαρδες, χρωματιστές εκπομπές του- εγκατέλειψε εντελώς εδώ και πάρα πολλά χρόνια το ραδιόφωνο και αφιερώθηκε στη μελέτη και διδασκαλία της θεωρίας και ιστορίας του κινηματογράφου, καθώς και τη συγγραφή σεναρίων. Αναζητώντας στο διαδίκτυο τα ίχνη του βρίσκει κανείς εκπληκτικές αναλύσεις και εισηγήσεις του για κινηματογραφικά θέματα. Εγώ του οφείλω ένα τεράστιο κομμάτι του μουσικού «ευ ζην» μου και μάλιστα το χρονολογικά πιο πρόσφατο, καθώς μου μετέδωσε το πνεύμα της αγάπης για την «πιο καυτή μουσική», όπως έλεγε ο ίδιος στην προμετωπίδα της εκπομπής του.