Εκείνο το παραθαλάσσιο οικόπεδο στα … Τζουμέρκα

Παγόβουνα λιώνουν με ραγδαίους ρυθμούς στο νορβηγικό αρχιπέλαγος Σβάλμπαρντ

Ο κύριος με το πορτοκαλί μαλλί, που εδρεύει στην Ουάσιγκτον, τόπε και τo’κανε. Απέσυρε τις ΗΠΑ από τη συμφωνία του ΟΗΕ, που επιτεύχθηκε στο Παρίσι πριν από μόλις ενάμιση χρόνο και αφορούσε στη δραστική μείωση της εκπομπής αερίων, που συντελούν στην υπερθέρμανση του πλανήτη. Είναι αλήθεια ότι οι ΗΠΑ απέφευγαν τη σχετική δέσμευση, όπως ο διάολος το λιβάνι, καθώς είχαν μείνει εκτός και της προηγούμενης παρόμοιας συμφωνίας του Κιότο, μόνες αυτές και η Αυστραλία από όλες τις χώρες του πλανήτη. Ο κύριος λόγος γι’αυτό ήταν και είναι τα μεγάλα αμερικανικά οικονομικά συμφέροντα, τα οποία ανέκαθεν ελέγχουν το Κογκρέσο, όπου μπλοκάρεται κάθε σχετική περιβαλλοντική πρωτοβουλία. Στη διάρκεια της προεδρίας Κλίντον (1992-2000) ο αντιπρόεδρος Αλ Γκορ, που τυχαίνει να είναι ιδιαίτερα ακτιβιστής σε θέματα περιβάλλοντος, έφαγε πολλές φορές «στοπ» από τη ρεπουμπλικανική πλειοψηφία, όταν προσπάθησε να περάσει νομοθετήματα για τον περιορισμό της εκπομπής αερίων. Έτσι αρκέστηκε να περάσει ότι μπορούσε περισσότερο με προεδρικά διατάγματα για μικρότερης εμβέλειας θέματα. Σημειωτέον ότι ο Αλ Γκορ είναι ο συγγραφέας του πολύ ενδιαφέροντος βιβλίου για την κλιματική αλλαγή με τίτλο «Μια Άβολη Αλήθεια» («An Inconvenient Truth»), το οποίο έχει μεταφραστεί και στα ελληνικά και έχει γυριστεί και ταινία. Διαβάζοντάς το καταλαβαίνει κανείς παραστατικά το μέγεθος του προβλήματος και τις συνέπειές του.

Στη συνέχεια, ακολούθησε η προεδρία Τζόρτζ Μπους του νεότερου, από την οποία δεν περίμενε κανείς κάτι περισσότερο, καθώς ο ίδιος και το επιτελείο του προερχόντουσαν από το χώρο της πετρελαϊκής βιομηχανίας του Τέξας και δεν είχαν τέτοιες οικολογικές ανησυχίες. Προς το τέλος της προεδρίας Ομπάμα όμως, συνέβη κάτι που πραγματικά ταρακούνησε τα νερά. Όπως έγραψε το περιοδικό Ρόλινγκ Στόουν, ο υπουργός Εξωτερικών Τζον Κέρι, που και αυτός στα νιάτα του ήταν οικολόγος, επισκέφθηκε κάποια στιγμή τη ναυτική βάση Νιούπορτ στη Βιρτζίνια. Η βάση αυτή είναι ο μεγαλύτερος ναύσταθμος του κόσμου και ορμητήριο του τεράστιου στόλου των ΗΠΑ. Εκεί λοιπόν ο Κέρι άκουσε εμβρόντητος τους αξιωματικούς του Ναυτικού να του εξηγούν ότι ήδη έχουν αρχίσει να ξηλώνουν κάποιες εγκαταστάσεις λόγω πλημμύρας από άνοδο της στάθμης των νερών της θάλασσας. Οι ίδιοι του είπαν ότι εκτιμούν πως με το ρυθμό ανόδου της στάθμης, έτσι όπως προχωρά, σε βάθος χρόνου θα πρέπει να μεταφερθεί κάπου αλλού ολόκληρος ο Ναύσταθμος γιατί θα καλυφθεί εντελώς από τα νερά. Όταν ρώτησε σε πόσο υπολογίζουν το «βάθος χρόνου» η απάντηση που έλαβε ήταν από 20 (κακό σενάριο) μέχρι 50 (καλό σενάριο) χρόνια. Επιστρέφοντας στην Ουάσιγκτον κίνησε το σύμπαν για να συγκληθεί επιτέλους η Διάσκεψη του ΟΗΕ στο Παρίσι για την κλιματική αλλαγή και να την προσυπογράψουν και οι ΗΠΑ. Το σημαντικό με την απόφαση του Παρισιού ήταν ότι για πρώτη φορά όλα τα κράτη της Γης αποφάσισαν να περικόψουν δραστικά την εκπομπή των αερίων που προκαλούν το «φαινόμενο του θερμοκηπίου». Είναι αλήθεια ότι και άλλες χώρες από το χώρο των αποκαλούμενων «μεγάλων ρυπαντών», όπως η Κίνα και η Ινδία αφορμή ψάχνουν για να το … στρίψουν από τη δέσμευση της συμφωνίας. Το σκεπτικό τους είναι απλό και απευθύνεται στο δυτικό κόσμο, που επί δεκαετίες ρύπαινε ασύστολα την ατμόσφαιρα κυνηγώντας την αλματώδη ανάπτυξή του στον 20ο αιώνα. Τώρα που ήρθε η σειρά τους να «αναπτυχθούν» και αυτές τους τίθενται περιορισμοί, που τους ανακόπτουν την ανοδική τάση της βιομηχανικής τους παραγωγής.

Ο λιωμένος παγετώνας του Έβερεστ

Η απόφαση του Ντόναλντ Τραμπ έχει ήδη προκαλέσει σημαντικές αντιδράσεις τόσο διεθνώς όσο και στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Ίσως ο πιο σφοδρός πολέμιός της προέρχεται από το ίδιο το Ρεπουμπλικανικό Κόμμα και δεν είναι άλλος από τον πρώην κυβερνήτη της Καλιφόρνια, Άρνολντ Σβαρτσενέγκερ. Ο γνωστός μας «Terminator» της οθόνης ως κυβερνήτης ακολούθησε μια ιδιαίτερα πρωτοποριακή «πράσινη» πολιτική, που εκτός από το περιβάλλον ωφέλησε σημαντικά και την οικονομία της Καλιφόρνια, βοηθώντας την να ανακάμψει από τη χρεωκοπία της στις αρχές της  δεκαετίας του 2000. Δείτε τα σχετικά βίντεο, που ανεβάζει στο λογαριασμό του στο Facebook, έχουν ενδιαφέρον. Είναι, τέλος, ελπιδοφόρο το γεγονός ότι και ο σημερινός κυβερνήτης της Καλιφόρνια, ο παλαίμαχος Δημοκρατικός Τζέρι Μπράουν (κάποτε σύντροφος της αγαπημένης μου τραγουδίστριας Λίντα Ρόνσταντ…) έκλεισε ξεχωριστή συμφωνία για την πολιτεία του με την Κίνα για κοινή δράση στη μάχη κατά της υπερθέρμανσης του πλανήτη. Αυτό επίσης δείχνει ότι η σημερινή ηγεσία του Πεκίνου δεν αποτελείται από χαζούς, κάθε άλλο μάλιστα…

Ιούλιος 2016: Καύσωνας ακόμη και στους Πόλους

Είναι όμως τόσο μεγάλος ο κίνδυνος από την υπερθέρμανση του πλανήτη; Αξίζει τον κόπο όλη αυτή η φασαρία ή είναι απλώς ένας φόβος που δεν πρόκειται να επαληθευτεί; Οι επιστημονικές παρατηρήσεις είναι ιδιαίτερα ανησυχητικές. Η χρονιά του 2016 ήταν μακράν η χειρότερη για την κατάσταση των πάγων της Αρκτικής, που συρρικνώθηκαν όσο ποτέ άλλοτε και φυσικά μετατράπηκαν σε θαλασσινό νερό. Ιδιαίτερη εντύπωση προκάλεσε το γεγονός ότι για πρώτη φορά στην ιστορία ακόμη και το χειμώνα ήταν δυνατό να διασχίσει κανείς με πλοίο το λεγόμενο «Βορειοδυτικό Πέρασμα του Καναδά», που ήταν πάντοτε παγωμένο τέτοια εποχή.

Το Βορειοδυτικό Πέρασμα του Καναδά χωρίς πάγους το χειμώνα του 2016

Στην Ανταρκτική γιγαντιαία τμήματα των πάγων της ηπείρου σπάνε και μετατρέπονται σε παγόβουνα, που και αυτά λιώνουν. Παγετώνες στα Ιμαλάια, στην Παταγωνία, στις Άλπεις, στα Βραχώδη Όρη, στην Αλάσκα, στη Γροιλανδία, στη Σιβηρία και τις Άνδεις είτε έχουν χαθεί εντελώς είτε συρρικνώνονται ταχύτατα. Εικόνες όπως η χιονισμένη κορυφή του Κιλιμάντζαρο τις βλέπουμε πλέον μόνο σε παλιές φωτογραφίες. Ο πλανήτης μοιάζει με οργανισμό που έχει «πυρετό». Η ατμόσφαιρα γίνεται όλο και πιο λεπτή, σύμφωνα με τις μετρήσεις από τις διαστημικές αποστολές, υπάρχουν όμως ενθαρρυντικά νέα από τη μεγάλη τρύπα του όζοντος πάνω από την Ανταρκτική, που έχει περιοριστεί σημαντικά, μετά την κατάργηση της χρήσης των χλωροφθορανθράκων ως προωθητικών στα σπρέι. Εκτιμώ πως το μέγιστο πρόβλημα θα προκύψει από την άνοδο της στάθμης των ωκεανών λόγω της τήξης των πάγων. Ήδη, κάποιες μικρές νησιωτικές χώρες του Ειρηνικού, όπως το Βανουάτου, το Κιριμπάτι, το Τουβαλού και το Ναούρου, θεωρούνται αμετάκλητα ξεγραμμένες και σταδιακά εγκαταλείπονται. Το ίδιο συμβαίνει και με ορισμένα από τα νησιά του συμπλέγματος στις Μαλδίβες.

Ναούρου, Νότιος Ειρηνικός

Και έπεται συνέχεια. Σύμφωνα με πρόσφατη μελέτη του National Geographic μέχρι το 2050, αν συνεχιστεί το λιώσιμο των πάγων, θα αντιμετωπίσουν σοβαρά προβλήματα πλημμυρών πόλεις όπως η Σαγκάη, το Μαϊάμι, η Νέα Ορλεάνη, η Βομβάη, η Νέα Υόρκη, το Άμστερνταμ, η Οσάκα, το Χονγκ Κονγκ, η Γκουανγκτζού και η Χο-Τσι-Μινχ. Αργότερα, μέχρι το 2100 θα πάρουν σειρά και πόλεις όπως το Λονδίνο, η Κωνσταντινούπολη, η Αθήνα, η Μασσαλία, η Ρώμη, το Χιούστον, η Τζακάρτα, το Τελ Αβιβ, η Νάπολη, το Αλγέρι, η Βαρκελώνη και πάει λέγοντας.

Το Λονδίνο του 2100 θα αντικαταστήσει τη Βενετία…

Ήδη μια σοκαριστική εικόνα του μέλλοντος είδαμε το 2005 με τον τυφώνα «Κατρίνα» που έπληξε τη Νέα Ορλεάνη.

Η Νέα Ορλεάνη κάτω από το νερό μετά τον τυφώνα «Κατρίνα» (2005)

Στην απευκταία περίπτωση, που όλα αυτά επαληθευτούν, θα αλλάξουν νόημα και μέγεθος διάφορες έννοιες όπως οι «προσφυγικές ροές». Εξαιτίας της δραματικής αναδιάταξης της παγκόσμιας γεωγραφίας αρκετές εκατοντάδες εκατομμύρια ανθρώπων θα χρειαστεί να γίνουν οικολογικοί πρόσφυγες και ο ήδη περιορισμένος για όλους μας χώρος επί της Γης θα μικρύνει ακόμα περισσότερο. Πιθανότατα όλες αυτές οι ανακατατάξεις δεν θα γίνουν πολιτισμένα και συντεταγμένα αλλά ακόμη και με πλήθος πολεμικών συγκρούσεων.

Η πρωτεύουσα των Μαλδίβων Μαλέ είναι στο «τσακ» να καλυφθεί από τα νερά του Ινδικού Ωκεανού.

Ως πολίτες του κόσμου πρέπει να φροντίσουμε με την προσωπική μας στάση να βοηθήσουμε όσο μπορούμε. Θα μου πείτε, στην Ελλάδα του σήμερα, που καίμε στα τζάκια το χειμώνα ότι βρούμε τι περιθώρια υπάρχουν; Θεωρώ ότι υπάρχουν. Εκτός από την προβληματική θέρμανση (ελληνική ιδιαιτερότητα – ακόμη μια…), ζητήματα όπως η ανακύκλωση και οι καθαρές μορφές ενέργειας, μπορούμε να τα επιδιώξουμε και να τα προσέξουμε.

Πριν από χρόνια συζητώντας με το συχωρεμένο τον παππού μου, του είπα ότι μπορεί να λιώσουν τα παγόβουνα στο Βόρειο Πόλο και να πλημμυρίσει η Γη. Τότε εκείνος με το ιδιότυπο μαύρο χιούμορ, που τον διέκρινε, μου απάντησε:  «Δηλαδή το σπίτι μας ψηλά στα Τζουμέρκα θα γίνει παραθαλάσσιο….». Χαμογελάσαμε και οι δύο πικρόχολα γνωρίζοντας ότι κάτι τέτοιο μόνο ευχάριστο δε θα ήταν…

Κάτοικοι των νησιών Τοκελάου στον Ειρηνικό Ωκεανό: «Δεν πνιγόμαστε, αγωνιζόμαστε !!! «

Κοπεγχάγη: Η πρωτεύουσα της ευτυχισμένης χώρας – εντυπώσεις

Υπάρχει κάπου εκεί στο βορρά μια μικρή χώρα μόλις 5 εκατομμυρίων κατοίκων, που πρόσφατα κατέκτησε έναν επίζηλο τίτλο: είναι η μοναδική χώρα του πλανήτη, που ξεπλήρωσε ολόκληρο το χρέος της και πλέον δε χρωστά το παραμικρό ποσό σε κανέναν. Η ίδια είναι σταθερά στις μετρήσεις πρώτη ως η χώρα με τους πιο ευτυχισμένους κατοίκους. Δανία λοιπόν, που κάποτε ένας σύγχρονος Έλληνας πολιτικός είχε πει ότι κάλλιστα θα μπορούσαμε και εμείς να είμαστε «Δανία του Νότου»…. μεγάλη κουβέντα μπορεί να αρχίσει εδώ. Αλλά ας περιοριστούμε στις εντυπώσεις και τις εικόνες από ένα πρόσφατο ταξίδι στην πρωτεύουσα της Δανίας, την Κοπεγχάγη και τους 600.00 κατοίκους της. Ας ελπίσουμε κάποια στιγμή σύντομα το ταξίδι Ιωάννινα-Κοπεγχάγη να καθιερωθεί ως δυνατότητα με τις πτήσεις που ξεκίνησαν πριν λίγες μέρες ανάμεσα στις δύο πόλεις και να μπορέσουμε να το ξανακάνουμε.

Το Νυχάουν (Nyhavn) είναι το πιο τουριστικό και πολυφωτογραφημένο σημείο της Κοπεγχάγης

Φθάνοντας στο Κάστρουπ, το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης, σε περιμένει, αν είσαι πρώτη φορά επισκέπτης της πόλης, μια ευχάριστη έκπληξη: υπάλληλοι της εταιρείας συγκοινωνιών, οι οποίοι, ευγενέστατοι και πρόθυμοι, βοηθούν τους ταξιδιώτες να βρουν τον τελικό προορισμό τους και προτείνουν τον πιο συμφέροντα τρόπο για τις μετακινήσεις ανάλογα με το τι σκοπεύει ο επισκέπτης να κάνει στην πόλη. Το τραίνο που κινείται ρομποτικά, χωρίς οδηγό, σε πηγαίνει σε περίπου 20′ στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό, δίπλα ακριβώς από το περίφημο πάρκο Τίβολι.

Στο κόκκινο σπίτι του Nyhavn κατοικούσε ο παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν

Η πόλη είναι επίπεδη. Ως εκ τούτου είναι γεμάτη ποδήλατα. Τα ποδήλατα είναι εκατομμύρια. Είναι τόσα πολλά που φθάνεις στο σημείο να αισθάνεσαι έντονα την απουσία των … αυτοκινήτων. Οι Δανοί λένε πως πρώτα μαθαίνουν να ποδηλατούν και μετά να περπατούν. Πρόκειται για την εθνική τους ψύχωση. Οι υποδομές για το ποδήλατο είναι ασύλληπτες: μόνο μέσα στην Κοπεγχάγη υπάρχουν 400 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμων με ειδικά φανάρια και πλήρη απομόνωση από το οδόστρωμα των αυτοκινήτων. Οι ποδηλάτες της Κοπεγχάγης είναι απτόητοι. Σε ηλικίες από νήπια μέχρι υπερήλικες άνδρες και γυναίκες και ανεξάρτητα από ώρα αλλά και καιρικές συνθήκες ποδηλατούν ασταμάτητα και μάλιστα τρέχουν σαν τρελλοί: οι κατά τα άλλα ήρεμοι και φιλήσυχοι Δανοί, όταν ανεβαίνουν στο ποδήλατό τους μετατρέπονται σε βίαιους, αιμοδιψείς Βίκινγκς, γι’αυτό προσοχή στη διάσχιση των ποδηλατοδρόμων. Τέλος, είναι πολύ εντυπωσιακό το γεγονός ότι τα ποδήλατα χρησιμοποιούνται για όλες τις δουλειές, όπως για μεταφορά εμπορευμάτων, ακόμη και  οικοδομικών υλικών, σε ειδικά καλάθια ή τρέιλερ. Εννοείται ότι όλα τα μωρά μεταφέρονται παντού με ποδήλατο εφοδιασμένο με καλάθι/καρότσι.

Το πιο «ποδηλατικό έθνος» του κόσμου με εκατομμύρια ποδήλατα.

Η Κοπεγχάγη είναι συνολικά μια πολύ ευχάριστη και φιλική για τον επισκέπτη πόλη. Αξίζει να παρακολουθήσει κανείς τις δωρεάν ξεναγήσεις, που γίνονται για να τη γνωρίσεις με τον καλύτερο τρόπο, που δεν είναι άλλος από το περπάτημα. Εμείς συμμετείχαμε σε τέσσερις τέτοιες ξεναγήσεις, που ήταν καταπληκτικές και άξιξαν πραγματικά. Η Κοπεγχάγη είχε στο παρελθόν τη μοίρα πολλών πόλεων, που ήταν κτισμένες με υλικό το ξύλo. Το σημερινό κέντρο της καταστράφηκε ολοσχερώς 5-6 φορές από πυρκαγιές και τα λίγα οικήματα, που γλύτωσαν από αυτές, μαρτυρούν την αρχιτεκτονική εξέλιξη της πόλης. Ουσιαστικά η Κοπεγχάγη διαμορφώθηκε στη σημερινή της μορφή κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Χριστιανού Δ’ (1577-1648), ο οποίος κυβέρνησε για 59 χρόνια το κράτος του, που περιελάμβανε εκτός από τη Δανία, επιπλέον τη Νορβηγία και το σημερινό γερμανικό κρατίδιο του Σλέσβιγκ-Χολστάιν. Ο Χριστανός Δ’ θέλησε να προσελκύσει στην Κοπεγχάγη Ολλανδούς εμπόρους, που εκείνη την εποχή κυριαρχούσαν στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα. Για το λόγο αυτό διαμόρφωσε μια ολόκληρη περιοχή, το Κρίστιανχαουν, με κανάλια, όπως αυτά του Άμστερνταμ.

Ο βασιλιάς Χριστιανός ο Δ’, δημιουργός της σύγχρονης μορφής της Κοπεγχάγης.

Σήμερα η Δανία κυβερνάται από ένα συνασπισμό πέντε κομμάτων και πρωθυπουργός είναι ο αρχηγός του τρίτου κόμματος. Η συναίνεση και ο πολιτικός πολιτισμός που επιβάλλει η ύπαρξη και εφαρμογή της απλής αναλογικής, φαινόμενα που δύσκολα θα δούμε στα καθ’ημάς, όταν με το καλό εφαρμοστεί το πολυπόθητο αυτό εκλογικό σύστημα. Α, να μην το ξεχάσω !!! Η Δανία έχει μια ακόμη παγκόσμια πολιτική πρωτιά: είναι η χώρα με τους λιγότερο διεφθαρμένους πολιτικούς, τους οποίους επίσης εμπιστεύονται πολύ οι πολίτες.

Το παλάτι Κρίστιανμποργκ, έδρα της Κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου. Το κτίριο είναι γνωστό σε όσους παρακολουθούσαν την τηλεοπτική σειρά «Μπόργκεν», που εκτυλισσόταν στη Δανία.

Σε σχέση με την πολιτική και οικονομική κατάσταση επίσης: υπάρχουν τρεις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος: 32% για τα χαμηλά εισοδήματα, 45% για τα μεσαία και 54% για τα υψηλά. Κανονικό … γδάρσιμο δηλαδή. Όμως κανείς δε δυσφορεί, καθώς οι φόροι αυτοί επανέρχονται στους πολίτες με πλήθος κοινωνικών παροχών σε υψηλού επιπέδου παιδεία, υγεία και υποδομές, για τις οποίες δεν πληρώνουν τίποτε. Η εμπιστοσύνη στους πολιτικούς επίσης βοηθά πολύ καθώς όλοι ξέρουν ότι τα λεφτά των φορολογουμένων θα πάνε εκεί που πρέπει και όχι στις τσέπες των πολιτικών. Το ασφαλιστικό σύστημα είναι υγιέστατο και καλύπτει τα πάντα «από την κούνια μέχρι τον τάφο», όπως είναι η γνωστή έκφραση. Παραταύτα, πρόσφατα το όριο συνταξιοδότησης ανέβηκε από τα 62 στα 67 χρόνια για να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του συστήματος. Το σημερινό ασφαλιστικό σύστημα είναι αποτέλεσμα της συνύπαρξης προ τριακονταετίας σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων, όπως αυτές του σπουδαίου πρωθυπουργού Άνκερ Γιόργκενσεν και συνδικαλιστικών οργανώσεων, που διεκδίκησαν και κατέκτησαν πράγματα με ρεαλισμό, μέτρο και σύνεση.

Ένα από τα πολλά κανάλια της Κοπεγχάγης, που κτίστηκε στο πρότυπο του Άμστερνταμ για να προσελκύσει Ολλανδούς εμπόρους για εγκατάσταση.

Αρχηγός του κράτους είναι η βασίλισσα Μαργκρέτε η Β’, η οποία είναι αδελφή της  πρώην βασίλισσας της Ελλάδας Άννας-Μαρίας. Επίσημη βασιλική κατοικία είναι το παλάτι Αμάλιενμποργκ, όπου κανείς μπορεί να δει τους γρεναδιέρους φρουρούς, που μοιάζουν με το μολυβένιο στρατιώτη του παραμυθιού του Άντερσεν. Η Μαργκρέτε είναι πολύ αγαπητή στους συμπατριώτες της. Ανάμεσα στα άλλα έχει πολλές φορές επισκεφθεί τον οικισμό των χίπις στην Κριστιάνια, ενώ επιμελήθηκε την εικονογράφηση στη δανέζικη έκδοση του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών». Ο γιος της και διάδοχος Φρέντερικ, συνηθίζει κάθε μέρα να πηγαίνει τα παιδιά του στον παιδικό σταθμό της γειτονιάς σαν απλός θνητός.

Αλλαγή φρουράς στο παλάτι Αμάλιενμποργκ. Η στρατιωτική θητεία γίνεται με κλήση κατόπιν κλήρωσης. Όσοι την υπηρετούν έχουν ένα μπόνους εάν θελήσουν να εργαστούν στις ένοπλες δυνάμεις ή στην αστυνομία.

Η Κοπεγχάγη έχει διάφορα ακόμη παλάτια, από τα οποία ξεχωρίζει το Ρόζενμποργκ, για την πρωτοτυπία της εσωτερικής του διαρρύθμισης. Πράγματι, το κτίριο ήδη πριν από τέσερεις αιώνες διέθετε εξελιγμένο σύστημα ύδρευσης με τρεχούμενο νερό και αποχέτευσης καθώς και πρωτότυπο σύστημα ενδοεπικοινωνίας μεταξύ των διαμερισμάτων του, αποτελούμενο από σωλήνες και χοάνες, κάτι σαν πρώιμο τηλεφωνικό δίκτυο.

Το παλάτι Ρόζενμποργκ με τα προηγμένα για την εποχή του συστήματα ύδρευσης, αποχέτευσης και επικοινωνίας.

Για μια πανοραμική θέα της πόλης αξίζει κανείς να ανέβει στην κορυφή του Rundentarm (Στρογγυλός Πύργος). Από εκεί εκτός από την Κοπεγχάγη αντικρίζει κανείς τη σουηδική πόλη Μάλμε και τη γέφυρα του Όρεσουντ, που ενώνει τις δύο χώρες.

Πανοραμική θέα από τον Στρογγυλό Πύργο. Στο βάθος διακρίνεται η γέφυρα του Όρεσουντ και η σουηδική πόλη Μάλμε.

Ο Στρογγυλός Πύργος κατασκευάστηκε από το βασιλιά της Δανίας προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως αστρονομικό παρατηρητήριο από τον περίφημο αστρονόμο Τύχο Μπράχε. Φορτωμένα σε άμαξες ανέβαιναν από τον επικλινή διάδρομο τα τηλεσκόπια του Μπράχε, ο οποίος από εκεί διατύπωσε πρώτος τη θεωρία για τη δομή του ηλιακού συστήματος. Αργότερα, εκδιώχθηκε από την Κοπεγχάγη και κατέφυγε στην Πράγα, όπου δίδαξε στο εκεί Πανεπιστήμιο. Ένας από τους μαθητές του, ονόματι Γιοχάνες Κέπλερ, του έχει γίνει … τσιμπούρι να του μάθει όσα περισσότερα γινόταν. Είναι σχεδόν σίγουρο-αν και ποτέ δεν επιβεβαιώθηκε- ο Κέπλερ δηλητηρίασε το δάσκαλό του με αρσενικό, για να υποκλέψει τις θεωρίες του για το ηλιακό σύστημα και την κίνηση των πλανητών. Όλοι σήμερα ξέρουμε τον Κέπλερ ως πατέρα της αστρονομίας…

Θέα από τον Στρογγυλό Πύργο

Ο Στρογγυλός Πύργος

Ο περίφημος Δανός αστρονόμος Tycho Brahe

Το σπίτι στο οποίο έζησε ο μεγάλος Δανός φιλόσοφος Σέρεν Κίρκεγκορ

Τα επιφανέστερα πνεύματα της Δανίας είναι ο Μπράχε, ο φιλόσοφος Σέρεν Κίρκεγκορ και ο πατέρας της ατομικής θεωρίας Νιλς Μπορ. Ο τελευταίος έχει μείνει στην ιστορία και για τη διαμάχη του με τον Αϊνστάιν («Ο Θεός δεν παίζει ζάρια» κ.λ.π.). Φυσικά και ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν που καταγόταν από την πόλη Όντενσε, έζησε όμως περισσότερο στην Κοπεγχάγη. Με την ευκαιρία, οι ίδιοι οι Δανοί λένε ότι το άγαλμα της Μικρής Γοργόνας, που είναι το σύμβολο της Κοπεγχάγης, είναι η μεγαλύτερη τουριστική απογοήτευση, οπότε μπορείτε να το παραλείψετε.

Έξω από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης προτομή του πατέρα της ατομικής φυσικής Νιλς Μπορ, μεγάλου ανταγωνιστή του Αινστάιν.

Για την ανάρρηση στο θρόνο του βασιλιά Χριστιανού του Δ’ κατασκευάστηκε αυτή η κρήνη, στην οποία αντί για νερό έρεε κρασί.

Τα Μουσεία της Κοπεγχάγης είναι πολλά και αξίζουν μια επίσκεψη. Αν όμως πρέπει να δει κανείς μόνο ένα μουσείο, προτείνω τη Γλυπτοθήκη Νυ Κάρλσμπεργκ (Νy Carlsberg Glyptoteket). Πρόκειται για μια τεράστια συλλογή γλυπτών από την Αρχαία Αίγυπτο, Ελλάδα, Ρώμη και μέχρι σήμερα, ενώ φιλοξενείται και μια μικρή αλλά πολύ ενδιαφέρουσα πτέρυγα ζωγραφικής με έργα κυρίως ιμπρεσιονιστών. Ενθουσιάστηκα καθώς αναγνώρισα πολλές προτομές, που βλέπαμε στα σχολικά βιβλία της ιστορίας και φυσικά τα απίστευτα ζωντανά πορτραίτα Φαγιούμ, που είναι σαν ένα κανάλι επικοινωνίας με το επέκεινα. Η Γλυπτοθήκη οργανώθηκε γύρω από τη συλλογή του C.J.Jacobsen, ιδρυτή της ζυθοβιομηχανίας Κάρλσμπεργκ.

Η Γλυπτοθήκη Ny Carlsberg στεγάζει την τεράστια συλλογή του C.J.Jacobsen, ιδρυτή της γνωστής ζυθοβιομηχανίας Carlsberg.

Εκπληκτικής ζωντάνιας πορτραίτα Φαγιούμ από τη συλλογή του Ny Carlsberg.

Πορτραίτο Φαγιούμ προσαρμοσμένο σε μούμια.

Η μπύρα Carlsberg είναι ένα από τα πιο εμβληματικά πράγματα στη Δανία.

Στην καρδιά της πόλης βρίσκεται το περίφημο Πάρκο Τίβολι. Πρόκειται για το αρχαιότερο θεματικό πάρκο στον κόσμο, που ιδρύθηκε το 1843. Ο Ουόλτ Ντίσνεϊ το είχε επισκεφθεί κάπου στη δεκαετία του 1930 και από εκεί πήρε πολλά στοιχεία για να δημιουργήσει τη δική του Ντίσνεϊλαντ. Το Τίβολι είναι πάρκο κατάφυτο με δένδρα αλλά και ένα τεράστιο λουναπάρκ γεμάτο με εντυπωσιακά παιχνίδια και κτίσματα, τα οποία είναι όλα καλόγουστα και κομψά. Το χειμώνα είναι κλειστό, με εξαίρεση τις ημέρες γύρω από τα Χριστούγεννα, οπότε το σκηνικό είναι πραγματικά παραμυθένιο. Ανοίγει ξανά από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο και μπορεί κανείς εκεί να περάσει μια ολόκληρη ημέρα διασκέδασης και χαλάρωσης.

Η είσοδος του Τίβολι.

Το κινέζικο περίπτερο του Τίβολι

Η λίμνη του Τίβολι

Τα παραμυθένια σκηνικά του Τίβολι ενέπνευσαν το Γουόλτ Ντίσνει

 

Το Τίβολι καθώς νυχτώνει.

Οι Δανοί, όπως και όλοι οι Σκανδιναβοί έχουν αναγάγει το ντιζάιν σε επιστήμη αλλά και μέρος της καθημερινότητάς τους. Η Κοπεγχάγη εκτός από τα παραδοσιακά μπαρόκ κτίριά της διαθέτει και πολλούς εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους με πρωτοποριακό σχεδιασμό τόσο στα κτίρια όσο και στα έπιπλα και τα αντικείμενα. Η γενική αίσθηση είναι αυτή του καλού γούστου, της άνεσης και της φωτεινής χαλαρής διάθεσης.

Η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοπεγχάγης

Το ντιζάιν στη Δανία είναι πανταχού παρόν.

Το κτίριο της Όπερας έργο του διάσημου Δανού αρχιτέκτονα Χένινγκ Λάρσεν

Η οικονομία της Δανίας χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλών επιχειρήσεων κάθε μεγέθους, οι οποίες παράγουν προϊόντα και παρέχουν υπηρεσίες πολύ υψηλής ποιότητας, είναι δε leader η καθεμία στον τομέα της. Πολύ γνωστές είναι η Bang & Olufsen (είδη ήχου και εικόνας), Maersk (η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία μεταφοράς κοντέϊνερ παγκοσμίως), Leo (φαρμακευτική), Lego (παιχνίδια), Stimorol (τσίχλες), Bo Concept (έπιπλα), Carlsberg (μπύρα), Arla (γαλακτοκομικά), Grundfos (αντλίες), Tuborg (μπύρα) και πολλές ακόμη άλλες λιγότερο γνωστές.

Το κεντρικό κατάστημα της Bang & Olufsen για τους λάτρεις του hi-fi

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει για τη Lego, που είναι εδώ και χρόνια η μεγαλύτερη βιομηχανία παιχνιδιών στον κόσμο, αφήνοντας πίσω τους αμερικανικούς κολοσσούς, όπως η Mattel (κούκλες Μπάρμπι κ.λ.π.). Στο κεντρικό κατάστημά της στην Κοπεγχάγη είναι απίστευτες οι κατασκευές με χρωματιστά τουβλάκια που εκτίθενται. Πωλούνται επίσης χύμα διαφόρων σχημάτων και χρωμάτων τουβλάκια για να κατασκευάσεις ότι κατεβάσει η αχαλίνωτη φαντασία σου.

To κεντρικό κατάστημα της Lego γεμάτο με απίστευτες κατασκευές

Η Lego είναι εδώ και χρόνια η μεγαλύτερη βιομηχανία παιχνιδιών του κόσμου.

Θέσεις στάθμευσης με φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα

Σε πολλά σημεία της Κοπεγχάγης υπάρχουν φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, που είναι αρκετά διαδεδομένα. Αναμένεται την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον τα μισά οχήματα που κυκλοφορούν στη χώρα να είναι ηλεκτροκίνητα.

Μια από τις πολλές «κρυφές γωνιές» της Κοπεγχάγης

Στη Δανία κυριαρχεί η μαγική λέξη «χύγκε» («hygge»). Με πολλές σημασίες, όλες θετικές, μπορεί να θεωρηθεί συνώνυμη με τις αγγλικές «cool» και «cosy». To ψυχρό κλίμα της περιοχής αναγκάζει τους Δανούς να περνούν πολύ χρόνο μέσα στη θαλπωρή των σπιτιών και των καφέ, μπαρ, εστιατορίων. Έτσι λοιπόν, «χύγκε» είναι η αίσθηση της θαλπωρής, της συντροφικότητας και της παρέας ακόμη και μεταξύ αγνώστων, που για παράδειγμα κάθονται δίπλα στο μπαρ. Κατ’ επέκταση οτιδήποτε καλό το αποκαλούν «χύγκε». Μιλώντας για μπαρ επισκεφθήκαμε δύο καταπληκτικά  στο κέντρο της Κοπεγχάγης με θαυμάσια ζωντανή ροκ μουσική στη σωστή ένταση, υπέροχο ντεκόρ, ωραία ατμόσφαιρα παρέας μεταξύ των θαμώνων («χύγκε»…) και -κρατηθείτε- χωρίς καθόλου τσιγαρίλα, μιας και όποιος ήθελε να καπνίσει όδευε για το πεζοδρόμιο έξω από την πόρτα. Μάλιστα το ένα από αυτά τα μπαρ ήταν και μικροζυθοποιία, που παρασκεύαζε επιτόπου σε μεγάλα βαρέλια τη μπύρα που σέρβιρε.

Τα χρωματιστά κτίρια του Nyhavn ήταν κάποτε ναυτιλιακά γραφεία και σήμερα στεγάζουν κυρίως εστιατόρια και μπαρ.

Ένα από τα βασικά αξιοθέατα της Κοπεγχάγης είναι η «Ελεύθερη Πόλη της Κριστιάνια». Δημιουργήθηκε το 1971, όταν χίπις και αναρχικοί κατέλαβαν τα κτίρια των εγκαταλελειμμένων στρατώνων της περιοχής και την ανακήρυξαν de facto ανεξάρτητο κράτος, στο οποίο επιτρέπεται ελεύθερα η χρήση της κάνναβης. Οι κάτοικοι της Κριστιάνια είναι σήμερα περίπου 850 και ζουν με το δικό τους ελευθεριακό τρόπο, ο οποίος ακόμη περιλαμβάνει την ελεύθερη χρήση της κάνναβης, όχι όμως της ηρωίνης και των σκληρών ναρκωτικών.

Η είσοδος της Κριστιάνια

Λειτουργούν εκεί καταστήματα για αγορές ρούχων κ.α. εμπορικών ειδών, εστιατόρια, καφέ και μπαρ, ενώ σε ένα συγκεκριμένο δρόμο με το εύγλωττο όνομα «Pusher Street» γίνεται η αγοραπωλησία της κάνναβης. Αυτό είναι και το μοναδικό σημείο στο οποίο απαγορεύεται η φωτογράφηση, γιατί κατά τα άλλα η είσοδος, η έξοδος και η μετακίνηση μέσα στο κρατίδιο είναι ελεύθερη και χωρίς διατυπώσεις. Επίσης, προλαβαίνοντας εδώ και χρόνια τις πολιτικές εξελίξεις, οι κάτοικοι της Κριστιάνια έχουν ήδη βγάλει τη «χώρα» τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πόσο μπροστά πια…

Χαρακτηριστική γωνιά της Κριστιάνια

Από την Κοπεγχάγη είναι πανεύκολο να πεταχτεί κανείς στη γειτονική πόλη Μάλμε της Σουηδίας. Τις δύο πόλεις συνδέει η τεράστια γέφυρα του Όρεσουντ, ένα αξιοθαύμαστο έργο, που τελείωσε σε μόλις 4 χρόνια (1995-1999) και έχει μήκος 12 χιλιόμετρα (8 κρεμαστή γέφυρα και 4 υποθαλάσσια σήραγγα).

Η Γέφυρα Όρεσουντ περιλαμβάνει αυτοκινητόδρομο και σιδηρόδρομο.

Το Μάλμε είναι σαν προάστιο της Κοπεγχάγης, μόνο που η σουηδική «ψύχρα» είναι αισθητή σε σχέση με την πιο χαρούμενη και ανοιχτόκαρδη ιδιοσυγκρασία των Δανών.

Ο Φάρος του Μάλμε

Το σπουδαιότερο αξιοθέατο του Μάλμε είναι ο Πύργος «Turning Torso» (Περιστρεφόμενος Κορμός), έργο του αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα. Είναι το πιο ψηλό κτίριο της Σκανδιναβίας με ύψος 190 μέτρα. Δεν είναι επισκέψιμο, καθώς στεγάζει ιδιωτικές κατοικίες και γραφεία. Στο ισόγειό του υπάρχει ένα τεράστιο κατάστημα με βιολογικά προϊόντα. Ακόμη στο Μάλμε υπάρχει το μεγαλύτερο πεδίο για σκέητμπορντ στον κόσμο.

Ο Πύργος «Turning Torso» (Περιστρεφόμενος Κορμός), έργο του αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα, είναι το πιο ψηλό κτίριο της Σκανδιναβίας.

Ένα υπερμεγέθες πορτατίφ, στην Κεντρική Πλατεία του Μάλμε.

Αυτά τα λίγα και ενδεικτικά για την Κοπεγχάγη, τη Δανία και ολίγον από Μάλμε Σουηδίας. Μια γεύση από μια μικρή χώρα, με δημιουργικούς, εργατικούς και χαρούμενους ανθρώπους. Παντού υπάρχουν προβλήματα, όμως λαοί όπως οι Δανοί κάνουν ότι μπορούν να τα αμβλύνουν και να προχωρούν στο μέλλον με αισιοδοξία.