…. για να βγούμε από τη νύχτα, αλλιώς δεν πρόκειται να πάμε μακριά». Ο μύθος λέει ότι την παρτιτούρα του «Lotta Love» η Νικολέτ Λάρσον τη βρήκε πεταμένη στο πάτωμα του αυτοκινήτου του Νηλ Γιανγκ. Του ζήτησε να ερμηνεύσει αυτό το τραγούδι κι εκείνος της είπε μάλλον αδιάφορα: «Και δεν το παίρνεις, είναι δικό σου». Κι εκείνη το απογείωσε, σημειώνοντας με αυτό την κορυφή της σύντομης καριέρας της. Όσο για εμάς, που το λατρεύουμε, μας χάρισε ένα τραγούδι για όλη μας τη ζωή.
Η Νικολέτ Λάρσον ήταν από εκείνο το είδος τραγουδιστριών, που είναι καταπληκτικές, βρίσκονται όμως στα δεύτερα φωνητικά και κανείς δεν τις προσέχει ιδιαίτερα. Το πιο χαρακτηριστικό παράδειγμα είναι η συχωρεμένη η Βάλερι Κάρτερ, που είχε κάνει φωνητικά στους πάντες (στους πάντες όμως…). Ακόμη σπουδαίες φωνές όπως η Ρόζι Γκέινς κοντά στον Πρινς, η Ρόζμαρι Μπάτλερ κοντά στον Τζάκσον Μπράουν, η Σάρον Ρόμπινσον πάντα δίπλα στο Λέοναρντ Κοέν και η απίθανη Ντολέτ ΜακΝτόναλντ με τους Talking Heads. Αλλά και στην ελληνική λαϊκή μουσική έχουμε παραδείγματα σπουδαίων τραγουδιστριών, που έκαναν πάντα δεύτερη φωνή όπως η Ρία Κούρτη και κυρίως η μεγάλη Βούλα Γκίκα, της οποίας η φωνή βρίσκεται παντού στο λαϊκό ρεπερτόριο. Η Νικολέτ Λάρσον έκανε φωνητικά σε όλους τους καλλιτέχνες της Δυτικής Ακτής (Νηλ Γιανγκ, Λίντα Ρόνσταντ, Doobie Brothers, Τζέιμς Τέιλορ, Κάρλι Σάιμον, Κάρολ Κινγκ και αμέτρητους άλλους). Ευτύχησε όμως να κάνει και προσωπική καριέρα με συνολικά οκτώ πολύ αξιόλογους δίσκους.
Το «Lotta Love» ηχογραφήθηκε για τον πρώτο της δίσκο «Nicolette» το 1978. Δεν έχω λόγια γι’αυτό το τραγούδι. Είναι από εκείνα που στοιχειώνουν το νου και την καρδιά. Με ένα ρυθμό που τρέχει, ένα σαξόφωνο που σε κάνει να νιώθεις ότι πετάς, ένα φλάουτο που κεντά λεπτές βελονιές στην ψυχή, μια φωνή κάπου σπαρακτική, κάπου εύθραυστη, σταθερή και ακέραιη όμως παραταύτα. Είναι φυσικά ένας ύμνος στην αγάπη. Την ερωτική αγάπη αλλά και την αγάπη ανάμεσα στους ανθρώπους. Διαλέγεις και παίρνεις, οι δύο ερμηνείες είναι εκεί. Σε κάθε περίπτωση θα χρειαστεί πολλή αγάπη. Για να βγούμε από τη νύχτα. Για να αλλάξουμε τον κόσμο. Για να ξαναβρούμε ο ένας τον άλλο. Για να ξαναβρούμε τον εαυτό μας και τον κόσμο γύρω μας. Αγάπη: το απόλυτο «όπλο», το υπέρτατο φάρμακο…
Η Νικολέτ Λάρσον έφυγε από κοντά μας σε ηλικία 45 ετών από εγκεφαλική αιμορραγία, τέτοιες μέρες πριν από 20 ακριβώς χρόνια, το Δεκέμβριο του 1997. Άφησε πίσω το σύζυγό της, το μεγάλο ντράμερ Ράσελ Κάνκελ και την κόρη της Έλσι Μέι, που έχει αρχίσει σήμερα δική της καριέρα στη μουσική. Πριν το θάνατό της είχε ασχοληθεί ιδιαίτερα με τη σύνθεση παιδικών τραγουδιών. Μάλιστα η τελευταία της ηχογράφηση ήταν ένας δίσκος με παραδοσιακά παιδικά νανουρίσματα.
Οι φίλοι και συνάδελφοί της διοργάνωσαν δύο τιμητικές συναυλίες στη μνήμη της και κυκλοφόρησε ένας δίσκος με ηχογραφήσεις από τα κονσέρτα αυτά. Αναγνωρίζοντας τη μεγάλη της αγάπη για τα παιδιά, τα έσοδα όλης αυτής της προσπάθειας δωρήθηκαν στην Παιδιατρική Κλινική του Πανεπιστημιακού Νοσοκομείου του Λος Άντζελες. Σήμερα μια πτέρυγα της Κλινικής αυτής φέρει το όνομά της.
Είναι από τις αγαπημένες μου ιστορίες του Β’ Παγκοσμίου Πολέμου. Επιτέλους κάποιος την έκανε βιβλίο, ενώ πιο πρόσφατα έγινε και ταινία. Την ταινία δεν την είδα, αλλά βλέποντας τον ηθοποιό, που υποδύεται το Χάιντριχ, κατάλαβα ότι έχει γίνει φοβερά λάθος επιλογή προσώπου για το ρόλο. Διάβασα όμως μετά βουλιμίας το βιβλίο, που έγραψε ο νεαρός Γάλλος συγγραφέας Laurent Binet και έχει τον περίεργο τίτλο «HHhH» (εκδόσεις Κέδρος, μετάφραση Γιώργος Ξενάριος). Είναι φανερό ήδη από τον τίτλο ότι το βιβλίο θα ακολουθήσει ένα ανορθόδοξο τρόπο για να διηγηθεί τα γεγονότα. Σε πρώτο πρόσωπο ο ίδιος ο συγγραφέας μας βάζει στην θέση του, καθώς προσπαθεί με επιτόπια έρευνα να συνθέσει τα κομμάτια του παζλ της υπόθεσης. Συχνά μάλιστα «διαλέγεται» με τα πρωταγωνιστικά πρόσωπα ρωτώντας τα διάφορα πράγματα ή ζητώντας τους συγγνώμη για την αυθαίρετη εκ μέρους του συμπλήρωση κενών στα γεγονότα. Ομολογώ ότι στην αρχή αυτή του η τεχνική μου φάνηκε πως διακόπτει τη ροή της συναρπαστικής αφήγησης, στην πορεία όμως καταφέρνει να εντάξει τη δική του συγγραφική έρευνα στη ροή των γεγονότων. Ας πάμε όμως στην ίδια την ιστορία, που εν πολλοίς αποτελεί και μια εκ των πραγμάτων βιογραφία του Ράινχαρντ Χάιντριχ. Πρώτα όμως η εξήγηση του τίτλου, που αποτελείται από τα αρχικά γράμματα της γερμανικής φράσης: «Himmlers Hirne heiβt Heydrich», δηλαδή: «Ο Εγκέφαλος του Χίμλερ ονομάζεται Χάιντριχ».
Χάινριχ Χίμλερ
Δε θα μπορούσε να είναι διαφορετικά. Ο Χάινριχ Χίμλερ υπήρξε ο εμπνευστής και ιδρυτής των SS. Ένας άνθρωπος γεμάτος ιδεοληψίες, ασθενικός, κομπλεξικός, χωρίς ικανότητες, πρώην πτηνοτρόφος, δημιουργός παραταύτα μιας από τις πιο φονικές μηχανές της παγκόσμιας ιστορίας. Δεξί του χέρι ο Ράινχαρντ Χάιντριχ. Είπαν γι’αυτόν πως «αν ποτέ ο διάβολος περπάτησε πάνω στη Γη, πρέπει να είχε τη μορφή του». Ακόμη και ο ίδιος ο Χίτλερ είχε εντυπωσιαστεί από τη σκληρότητα και την ψυχρότητά του και τον αποκαλούσε «Ο άνθρωπος με τη σιδερένια καρδιά». Δεν ήταν μάλιστα μυστικό πως ο Χάιντριχ προαλειφόταν για διάδοχος του ίδιου του Φύρερ.
Ράινχαρντ Χάιντριχ
Ο συγγραφέας εξιστορεί αναλυτικά τις καταβολές του Χάιντριχ, που ξεκίνησε την καριέρα του από το Ναυτικό. Από εκεί εκδιώχθηκε από το Ναύαρχο Ραίντερ εξαιτίας της αθέτησης υπόσχεσης γάμου προς την τότε αρραβωνιαστικιά του. Συντετριμμένος βρήκε καταφύγιο αρχικά σε μια νέα αρραβωνιαστικιά ονόματι Λίνα φον Όστεν, φανατική ναζίστρια, την οποία και παντρεύτηκε. Στη συνέχεια εντάχθηκε στο νεοσύστατο από το Χίμλερ οργανισμό των SS και μάλιστα στις υπηρεσίες ασφαλείας. Από εκεί και έπειτα η πορεία του στο σκοτάδι και την κόλαση ήταν ασταμάτητη. Με τη δημιουργία της Γκεστάπο ο Χάιντριχ ανέλαβε αρχηγός της, εξαπολύοντας ένα μπαράζ βίας κατά των Εβραίων κατά την περιώνυμη «Νύχτα των Κρυστάλλων» αλλά και κατά των εσωτερικών αντιπάλων του Χίτλερ με την εξολόθρευση των Ταγμάτων Εφόδου (SA) του Έρνεστ Ρεμ. Το απόγειο όμως της δράσης του Χάιντριχ υπήρξε η σύλληψη και εκπόνηση εκ μέρους του της λεγόμενης «Τελικής Λύσης για το Εβραϊκό Ζήτημα». Ήταν εκείνος, που τον Ιανουάριο του 1942 συγκάλεσε στο προάστιο Βανζέε του Βερολίνου διάσκεψη κορυφαίων στελεχών των Ναζί με θέμα τη μεθόδευση της μαζικής εξόντωσης των Εβραίων σε οργανωμένα στρατόπεδα. Βασικός συνεργάτης του Χάιντριχ στο πρότζεκτ αυτό υπήρξε ο γνωστός Άντολφ Άιχμαν, ο οποίος μετά τον πόλεμο συνελήφθη από τη Μοσάντ στην Αργεντινή, όπου είχε καταφύγει και καταδικάστηκε σε θάνατο στο Ισραήλ.
Άουσβιτς. Ο Χάιντριχ ήταν ο εμπνευστής του όρου «vernichtung» (εξάλειψη) για τους Εβραίους.
Επόμενος σταθμός στην αιματοβαμμένη πορεία του Χάιντριχ ήταν η Πράγα. Εκεί τον έστειλε ο Χίτλερ, προκειμένου να καταστείλει τη δραστήρια τσεχοσλοβακική αντίσταση, η οποία ενισχυόταν από την εξόριστη κυβέρνηση του πρωθυπουργού Έντβαρντ Μπένες με έδρα το Λονδίνο. Με την εγκατάστασή του στην Πράγα ο Χάιντριχ -φέροντας τον επίσημο τίτλο του «Προστάτη της Βοημίας και Μοραβίας»- εξαπέλυσε ένα ακόμα όργιο βίας και καταπίεσης των κατακτημένων Τσέχων και Σλοβάκων και φυσικά εξόντωσης της μεγάλης εβραϊκής κοινότητας της χώρας. Η εξόριστη κυβέρνηση του Λονδίνου δεν έμεινε με σταυρωμένα χέρια. Σε συνεργασία με τις αγγλικές μυστικές υπηρεσίες εκπαίδευσε δύο ομάδες κομάντος με σκοπό τη δολοφονία του Χάιντριχ. Η κωδική ονομασία «Επιχείρηση Ανθρωποειδές» δόθηκε λίαν προσφυώς στο εγχείρημα. Οι δύο ομάδες των κομάντος έπεσαν με αλεξίπτωτα κοντά στην Πράγα και αποφασίστηκε να υλοποιηθεί το ένα από τα τρία σενάρια δράσης, που είχαν εκπονηθεί: η δολοφονία του Χάιντριχ να γίνει στην πόλη της Πράγας μέρα μεσημέρι σε δημόσιο χώρο. Ως σημείο για την επιχείρηση επελέγη μια κλειστή στροφή κεντρικού δρόμου, από τον οποίο περνούσε κάθε πρωί ο Χάιντριχ πηγαίνοντας για το γραφείο του στο Κάστρο της Πράγας.
Γιάν Κούμπις
Γιόζεφ Γκάμπτσικ
Την εκτέλεση του Χάιντριχ ανέλαβαν ο Σλοβάκος Γιαν Κούμπις και ο Τσέχος Γιόζεφ Γκάμπτσικ, ενώ οι υπόλοιποι της ομάδας θα βρίσκονταν σε επίκαιρα σημεία ολόγυρα. Πράγματι στις 10.30′ το πρωί της 27ης Μαίου 1942, ο Χάιντριχ επιβαίνει στην ανοικτή Μερτσέντες του, την οποία οδηγεί ο υπαξιωματικός των SS Κλάιν. Μόλις το αυτοκίνητο φθάνει στην κλειστή στροφή και κόβει ταχύτητα, ο Κούμπις εμφανίζεται στη μέση του δρόμου κρατώντας ένα αυτόματο για να πυροβολήσει το Χάιντριχ. Όμως το όπλο του παθαίνει εμπλοκή και δε ρίχνει ούτε μια σφαίρα. Ο Χάιντριχ διατάζει τον οδηγό να σταματήσει το όχημα και αμέσως τραβά το περίστροφό του για να πυροβολήσει τον επίδοξο εκτελεστή του. Προτού προλάβει, ο Κούμπις ρίχνει προς την πλευρά της δεξιάς πίσω πόρτας μια χειροβομβίδα, που εκρήγνυται, ακινητοποιεί το αυτοκίνητο και τραυματίζει το Χάιντριχ. Ο Κούμπις έχοντας τραυματιστεί και ο ίδιος από την έκρηξη φεύγει από τη σκηνή της επίθεσης με ένα ποδήλατο. Ο Χάιντριχ επιχειρεί να τον κυνηγήσει αλλά αιμορραγεί ακατάσχετα και σωριάζεται στο δρόμο. Ο οδηγός του καταδιώκει τον Γκάμπτσικ, ο οποίος τον πυροβολεί στα πόδια και τον ακινητοποιεί και διαφεύγει με ένα διερχόμενο συρμό του τραμ.
Το αυτοκίνητο του Χάιντριχ μετά την επίθεση.
Ο Χάιντριχ μεταφέρεται στο Νοσοκομείο, όπου πέφτει καταπάνω του για να τον σώσει η ελίτ των γιατρών των SS, που είχαν στο μεταξύ καταφθάσει. Με πολλαπλά τραύματα στο σπλήνα, τους πνεύμονες και το διάφραγμα καταλήγει σε φρικτό θάνατο από σηψαιμία στις 4 Ιουνίου 1942. Η σηψαιμία του προήλθε σύμφωνα με την κρατούσα άποψη από το γεγονός ότι τα τραύματά του επιμολύνθηκαν με υλικό προερχόμενο από την ταπετσαρία του αυτοκινήτου. Σημειωτέον ότι εκείνη την εποχή είχαν ανακαλυφθεί τα αντιβιοτικά από τους Συμμάχους, όχι όμως και από τους Γερμανούς. Δε λείπουν όμως και θεωρίες συνομωσίας, που κάνουν λόγο για δηλητηριασμένη με θανατηφόρα μικρόβια χειροβομβίδα ή για «λαθροχειρία/επέμβαση» κάποιων Τσέχων γιατρών του νοσοκομείου για να τον «ξεκάνουν».
H Ορθόδοξη Εκκλησία των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου στην Πράγα.
Οι δολοφόνοι του Χάιντριχ και οι βοηθοί τους κρύφτηκαν σε διάφορα προεπιλεγμένα σπίτια για να ξεφύγουν από το ανελέητο ανθρωποκυνηγητό, που εξαπέλυσαν η Γκεστάπο και τα SS. Μετακινούμενοι συνεχώς κάποια στιγμή βρήκαν καταφύγιο στην κρύπτη της Ορθόδοξης Εκκλησίας των Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου. Επειδή οι ιστορίες όπως αυτές σχεδόν πάντοτε έχουν και τον «Εφιάλτη» τους, εδώ αυτός άκουγε στο όνομα Κάρελ Τσούρντα και ήταν ένας από τους αλεξιπτωτιστές, που συμμετείχαν στην «Επιχείρηση Ανθρωποειδές».
Ο προδότης Κάρελ Τσούρντα
Μόνος του παρουσιάστηκε στη Γκεστάπο και έναντι 1.000.000 μάρκων φανέρωσε την κρυψώνα των συντρόφων του. Οι δυνάμεις των Ναζί περικύκλωσαν την εκκλησία και έπειτα από σκληρή μάχη με την ομάδα των κομάντος, άλλοι από αυτούς σκοτώθηκαν και άλλοι, όπως οι δύο δολοφόνοι του Χάιντριχ, αυτοκτόνησαν. Ο Τσούρντα αναγνώρισε τα πτώματά τους. Ο ορθόδοξος επίσκοπος Γκόραζντ, που είχε κρύψει στην Εκκλησία τους κομάντος εκτελέστηκε επίσης.
Η κρύπτη της Εκκλησίας, όπου είχαν κρυφτεί οι δολοφόνοι του Χάιντριχ, με τα ίχνη από τις σφαίρες της μάχης με τα SS.
Όσα ακολούθησαν ως αντίποινα ήταν πέρα από κάθε φαντασία. Δεκατρείς χιλιάδες άνθρωποι συνελήφθησαν και εκτελέστηκαν στην περιοχή της Βοημίας-Μοραβίας. Ακόμη 294 άτομα, συγγενείς και φίλοι των δύο δολοφόνων του Χάιντριχ εκτελέστηκαν στο στρατόπεδο Μαουτχάουζεν και συνολικά δύο χιλιάδες συγγενείς και φίλοι όσων συμμετείχαν στην επιχείρηση είχαν την ίδια τύχη. Ανάμεσά τους, η αρραβωνιαστικιά του Κούμπις και οι γονείς του Γκάμπτσικ.
To Μνημείο για τους εκτελεσθέντες συγγενείς και φίλους των Κούμπις και Γκάμπτσικ στο Μαουτχάουζεν
Η κωμόπολη Λίντιτσε, από όπου κατάγονταν μερικοί από τους συνωμότες κάηκε και ισοπεδώθηκε, ενώ από τη μανία των SS δε γλύτωσαν ούτε οι τάφοι του νεκροταφείου, που ανασκάφηκαν μέχρις ενός και τα πτώματα των τάφων αφέθηκαν στην επιφάνεια του εδάφους. Οι 173 άνδρες του Λίντιτσε εκτελέστηκαν επιτόπου. Οι γυναίκες στάλθηκαν σε στρατόπεδα εργασίας και σχεδόν όλες πέθαναν εκεί. Όσα από τα παιδιά τους ήταν ξανθά και με γαλανά μάτια δόθηκαν για υιοθεσία σε οικογένειες των SS και τα υπόλοιπα δολοφονήθηκαν.
Το συγκλονιστικό μνημείο για τα δολοφονημένα παιδάκια του Λίντιτσε
Η δολοφονία του Ράινχαρντ Χάιντριχ ήταν η μοναδική υψηλόβαθμου Ναζί στη διάρκεια του πολέμου. Ο Γιαν Κούμπις και ο Γιόζεφ Γκάμπτσικ ως άλλοι τυραννοκτόνοι θυσιάστηκαν για να ανακόψουν την πορεία του διαβόλου επί της Γης, αλλά όπως αποδείχθηκε και οι επίγονοι του δεν υστέρησαν σε αγριότητα. Τη φοβερή αυτή ιστορία διηγείται με μαεστρία και πρωτοτυπία ο Laurent Binet στο «HHhH», ανάγοντάς την σε συναρπαστικό μυθιστόρημα.
Το μνημείο των πεσόντων στη μάχη της Εκκλησίας Αγίων Κυρίλλου και Μεθοδίου στην Πράγα. Αναμέσά τους και το όνομα του Επισκόπου Γκόραζντ, που είχε κρύψει στην εκκλησία του τους κομάντος.
Μου αρέσουν τα τραγούδια που διηγούνται ιστορίες. Σήμερα το είδος αυτό τείνει δυστυχώς να εκλείψει. Πολύ σπάνια πια κάποιο τραγούδι, συνήθως μπαλάντα, μπορεί να μας πει μια μικρή ιστορία. Τα τραγούδια-ιστορίες έχουν το πλεονέκτημα να σε κάνουν με τη φαντασία σου να φτιάξεις μια δική σου «ταινία» για τη σκηνή που περιγράφουν. Ένα από τα μουσικά είδη, που καλλιεργούν τη μουσική διήγηση στους στίχους τους, είναι η κάντρι. Η κάντρι, ελάχιστα γνωστή στην Ελλάδα, είναι ένα ιστορικό μουσικό είδος, που εξακολουθεί να έχει σπουδαία δυναμική και σήμερα με εξαιρετικούς καλλιτέχνες και συγκροτήματα. Αλλά περί αυτού επιφυλάσσομαι σε ένα άλλο post. Μια από τις ωραίες ιστορίες, που έχω ακούσει σε τραγούδι κάντρι είναι και τούτη, όπως την έχω φτιάξει από τους στίχους του:
Ζεστό καλοκαιρινό βράδυ και ένα τραίνο προχωρά κάπου στις ερημιές της Άγριας Δύσης. Σ’ ένα βαγόνι κάποιοι επιβάτες έχουν στήσει μια παρτίδα πόκερ για να περάσει η ώρα. Ένας νεαρός που παίζει, χάνει συνέχεια και γενικώς κάνει χαζομάρες: βιάζεται, μιλάει πολύ, δείχνει νευρικός. Ένας από τους παίκτες της παρτίδας, ο πιο ηλικιωμένος, μετά το τέλος τον παίρνει παράμερα και κάθονται μπροστά σ’ ένα τζάμι, ενώ έξω περνά το νυχτερινό τοπίο. Στην αρχή είναι σιωπηλοί και κανείς τους δε νυστάζει. Ύστερα ο μεγάλος λέει στο νεαρό: «Παιδί μου, σε όλη μου τη ζωή έμαθα να διαβάζω τα πρόσωπα των ανθρώπων και να καταλαβαίνω τι χαρτιά έχουν από την κίνηση των ματιών τους. Συγγνώμη που σου το λέω, αλλά για να μη ξεμείνεις από άσους, δώσε μου μια γουλιά από το ουίσκι σου και θα σου δώσω μερικές συμβουλές».
Ο μικρός του δίνει το μπουκάλι και ο γέρος χαρτοπαίκτης το αδειάζει μονορούφι. Ανάβει τσιγάρο και μέσα στη νεκρική ησυχία της νύχτας το πρόσωπό του γίνεται εντελώς ανέκφραστο. Ξεκινά και λέει: «Αν θες να παίξεις αυτό το παιχνίδι, πρέπει να μάθεις να το παίζεις σωστά. Πρέπει να ξέρεις πότε θα μπλοφάρεις, πότε θα κρατάς χαρτιά, πότε θα το «στρίβεις» διακριτικά και πότε θα το βάζεις στα πόδια. Ποτέ μα ποτέ δεν θα μετράς τα λεφτά σου όσο βρίσκεσαι στο τραπέζι, θα έχεις χρόνο για μέτρημα όταν φύγεις με αυτά στις τσέπες σου. Φιλαράκο μου, κάθε χαρτοπαίκτης ξέρει πως το μυστικό για να επιβιώσει είναι να ξέρει τι φύλλο να ρίξει και τι φύλλο να κρατήσει. Καθένα από δαύτα μπορεί να σε φτιάξει ή μπορεί και να σε καταστρέψει και να καταλήξεις η καλύτερη σου επιθυμία να είναι να πεθάνεις στον ύπνο σου». Τελειώνοντας τις συμβουλές του, σβήνει το τσιγάρο και τον παίρνει ο ύπνος. Ο νεαρός γυρίζει στο μυαλό του όσα άκουσε και μέσα στη σιωπή της νύχτας, σκέφτεται την επόμενη παρτίδα και ποιόν άσο θα κρατήσει.
Το τραγούδι αυτό γράφτηκε το 1976 από το Ντον Σλιτζ και το είπαν κάμποσοι τραγουδιστές της κάντρι, ανάμεσά τους και ο μέγιστος Τζόνι Κας, αλλά από κανένα τους δεν έγινε επιτυχία. Αυτός που τελικά το απογείωσε το 1978, ήταν ο Κένι Ρότζερς και το έκανε ένα από τα πιο γνωστά τραγούδια στην ιστορία της κάντρι. Εικόνες και σκηνές από την εποχή του Φαρ-Ουέστ, τότε που οι αχανείς εκτάσεις του διασχίζονταν εκτός από πιστολέρος και από τυχοδιώκτες επαγγελματίες χαρτοπαίκτες, που συνήθως είχαν κακό τέλος. Ένα τέτοιο τέλος, «καλό» όμως, μας αφήνει να εννοήσουμε ότι είχε και ο γέρος gambler του τραγουδιού. Άραγε αποκοιμήθηκε ή πέθανε στον ύπνο του, όπως ευχόταν; Σπουδαίο τραγούδι με εθιστικό ρεφρέν:
You’ve got to know when to hold ’em
Know when to fold ’em
Know when to walk away
And know when to run
You never count your money
When you’re sittin’ at the table
There’ll be time enough for countin’
When the dealin’s done…..
christospanos 