Το παλτό (Νικολάι Γκόγκολ)-Μια σπουδαία παράσταση

12963742_571150789720809_4647933486832284994_n

Στον ήρωα του Νικολάι Γκόγκολ  στο έργο του «Το Παλτό» όλοι μας υποσυνείδητα θα αναγνωρίσουμε στοιχεία του εαυτού μας. Όλοι μας ζούμε άλλος περισσότερο και άλλος λιγότερο μέσα σε κάποιας μορφής καταπίεση. Ακόμη όλοι μας έστω κι αν δεν το παραδεχόμαστε έχουμε σαν υπνωτισμένοι συμβιβαστεί στο μεγαλύτερο μέρος με αυτή την κατάσταση, που δε μας αφήνει να ονειρευτούμε κάτι μεγαλύτερο. Η ξαφνική υλοποίηση ενός ονείρου και η ματαίωσή του στη συνέχεια είναι επίσης πράγματα που μπορεί να μας έχουν συμβεί. Όπως όλα τα αριστουργήματα των ρώσων κλασσικών, το κείμενο του Γκόγκολ ανατέμνει με χειρουργική ακρίβεια την ανθρώπινη ψυχή και βγάζει πολυεπίπεδες αποχρώσεις αυτού που βρίσκεται στο υποσυνείδητό μας. Ο ήρωας του «Παλτού», ο Ακάκι Ακάκιεβιτς είναι ο αρχετυπικός καταπιεσμένος, φουκαράς, αλλοτριωμένος από τη συνήθεια και την επανάληψη κατωτάτου βαθμού γραφειοκράτης μιας θηριώδους και ανελέητης μηχανής όπως η τσαρική προεπαναστατική Ρωσία. Πόσο μπορεί να αλλάξει αυτός ο ανθρωπάκος τον κόσμο του προς το καλύτερο; Πόσο του επιτρέπεται  να βελτιώσει τη θέση του;  Και αν το τολμήσει θα έχει διάρκεια η αλλαγή ή θα επέλθει αμέσως η νέμεση για την ύβρη που επέδειξε ; Ο κόσμος του Ακάκι για λίγο γίνεται  καλύτερος μέσα από την απόκτηση ενός καινούργιου παλτού, όμως φευ, ο κόσμος δεν αλλάζει τόσο εύκολα χωρίς τίμημα…  Είναι άπειρες οι προεκτάσεις και οι αναγωγές που μπορούμε να κάνουμε στο σήμερα της κρίσης (και της παρακμής θα έλεγα…) και στα καθ’ εαυτόν ο καθείς…

Ο Γκόγκολ δίνει εδώ έναν ήρωα που κινείται στα όρια της ανθρώπινης κατάστασης, φέρνοντας στο νου ένα άλλο από τα αριστουργήματά του το «Ημερολόγιο Ενός Τρελλού». Στην παράσταση του «Πολυθεάτρου», ο Παλαιολόγος  Χαλίδας αναλαμβάνει  το δύσκολο έργο του μονολόγου του ήρωα και δίνει μια ομολογουμένως εξαιρετική ερμηνεία υψηλών προδιαγραφών. Χωρίς περιττές υπερβολές και κορώνες (“overacting” -η κατάρα των μονολόγων…) κινείται με ωριμότητα, πληρότητα και απόλυτη πειστικότητα πάνω στη σκηνή και μας παίρνει μαζί του στους χιονισμένους, παγωμένους δρόμους της Αγίας Πετρούπολης καθώς και στους κρύους άχρωμους εσωτερικούς χώρους του ήρωα, τόσο που αισθάνεσαι κάποια στιγμή ότι –διάβολε- τι καλά θα ήταν να είχα ένα παλτό τώρα… Σπουδαίο και το σκηνοθετικό εύρημα με την επί σκηνής παρουσία μιας βιολίστριας που συνοδεύει τον ήρωα στην επώδυνη πορεία του. Οι μουσικοί είναι δύο (Αθηνά Ζαράχη και Χαρά Σιώλου) και εναλλάσσονται ανά παράσταση. Σε αυτή που είδαμε εμείς εμφανιζόταν η αγαπητή μας συνάδελφος και εξαιρετική μουσικός Χαρά Σιώλου, στην οποία αξίζουν ειδικά θερμά συγχαρητήρια για τη θεατρικότητα και τη μουσική αρτιότητα της προσέγγισής της στο έργο. Τέλος, πρέπει να πιστώσουμε αυτή τη σπουδαία παράσταση στο σκηνοθέτη Θοδωρή Γκόγκο, που σε πείσμα των δύσκολων καιρών επιμένει και διατηρεί ζωντανό και δημιουργικό τον ιστορικό για τα Ιωάννινα χώρο πολιτισμού «Πολυθέατρο» (ή «Πολυθέαμα» για τους παλαιότερους).