Σικάγο: Η Πόλη των Ανέμων

*Η περιοχή με τα θέατρα στο κέντρο του Σικάγο.*

Ένα ταξίδι στο Σικάγο, πριν από μερικά χρόνια, μου έδωσε την αίσθηση, που αποκομίζει κάθε ταξιδιώτης επισκεπτόμενος για πρώτη φορά την Αμερική: των τεραστίων μεγεθών. Τεράστια κτίρια, αυτοκίνητα, δρόμοι ακόμη και τα ποτήρια του καφέ είναι σε εξωπραγματικά μεγάλα μεγέθη για τα ευρωπαϊκά δεδομένα. Το Σικάγο με τα 10 εκατομμύρια κατοίκους του στη μητροπολιτική του περιοχή, είναι η πιο «αμερικανική» από τις μεγάλες πόλεις των ΗΠΑ, καθώς συγκεντρώνει απόλυτα τα χαρακτηριστικά του αμερικανικού τρόπου ζωής με τα καλά και τα κακά του. Είναι χτισμένο στη νοτιοδυτική άκρη της λίμνης Μίσιγκαν η οποία μοιράζεται ανάμεσα στις ΗΠΑ και τον Καναδά. Το κλίμα είναι γενικά ψυχρό με βαρείς χειμώνες και σύντομα καλοκαίρια, επικρατούν δε συχνά δυνατοί άνεμοι, γι’αυτό και έχει το προσωνύμιο «Η Πόλη των Ανέμων» (The Windy City).

Η προτομή του Ντισάμπλ στο σημείο που είχε αρχίσει την εμπορική του επιχείρηση στην εκβολή του ποταμού Σικάγο.

Ο πρώτος μόνιμος και μη ινδιάνος κάτοικος της περιοχής, που αποτελεί σήμερα το Σικάγο ήταν ο Ζαν Μπατίστ Ντισάμπλ, γάλλος με καταγωγή από την Καραϊβική και την Αφρική. Ο Ντισάμπλ ίδρυσε στο σημείο που ο ποταμός Σικάγο εκβάλει στη λίμνη Μίσιγκαν γύρω στα 1790 ένα μικρό εμπορικό σταθμό. Θεωρείται λοιπόν σήμερα ως ο ιδρυτής του Σικάγο. Ακόμη, η λέξη «Σικάγο» προέρχεται από την ινδιάνικη λέξη «σικάκβα», ονομασία ενός είδους άγριου σκόρδου, το οποίο βρισκόταν σε αφθονία στην περιοχή. Στη συνέχεια, δημιουργήθηκε το φρούριο Φορτ Ντίαρμπορν γύρω από το οποίο άρχισε η οικοδόμηση της πόλης.

*H αναμνηστική πλάκα που δηλώνει τη θέση του Φορτ Ντίαρμπορν*

Πολύ γρήγορα, το Σικάγο έχοντας σημαντική εμπορική θέση και όντας στην αιχμή της επέκτασης προς την Άγρια Δύση απέκτησε δεσπόζουσα θέση στο χάρτη των ΗΠΑ συγκεντρώνοντας πολλές βιομηχανίες με κυριότερη αυτή της επεξεργασίας του κρέατος. Έτσι δεν είναι παράξενο, που στον αέρα της πόλης πλανάται μέρα-νύχτα η μυρωδιά του ψημμένου μπέϊκον, που είναι εξάλλου τοπική εφεύρεση.

Η μαρίνα της Λίμνης Μίσιγκαν στο Σικάγο, άδεια λόγω χειμώνα. Στο βάθος, ένας από τους εμβληματικούς φάρους των Μεγάλων Λιμνών με το χαρακτηριστικό τους σχέδιο.

Όπως πολλές πόλεις του 18ου-19ου αιώνα, το Σικάγο ήταν γεμάτο ξύλινα κτίρια και υποδομές (πεζοδρόμια, στέγαστρα κ.λ.π.). Έτσι λοιπόν όταν τον Οκτώβριο του 1871 η αγελάδα του αγρότη Ο’Λίρι κλώτσησε μια λάμπα μέσα στον αχυρώνα του, σχεδόν όλη η πόλη τυλίχτηκε στις φλόγες, που έκαιγαν για τρεις ημέρες και κόστισαν τη ζωή σε 300 κατοίκους. Από την πυρκαγιά αυτή επέζησαν τα μόνα δύο κτίρια της πόλης που ήταν πετρόκτιστα, ο σταθμός της Πυροσβεστικής και ένας πύργος ύδρευσης.

Το κτίριο της Πυροσβεστικής, που γλίτωσε από τη μεγάλη πυρκαγιά. Σήμερα λειτουργεί ως γραφείο τουριστικής πληροφόρησης,

Η μεγάλη πυρκαγιά τελικά κατέληξε να ωφελήσει την πόλη, που χτίστηκε από την αρχή με άψογη ρυμοτομία και ψηλά πέτρινα κτίρια. Το κέντρο της πόλης είναι κτισμένο γύρω από τον κάθετο άξονα της κεντρικής Μίσιγκαν Άβενιου. Ο δρόμος αυτός θεωρείται σήμερα ως ένας από τους πιο εμπορικούς δρόμους του κόσμου και εκτείνεται σε αρκετά χιλιόμετρα από βορρά προς νότο. Η οικονομική ανάπτυξη ήταν ραγδαία και μετά το τέλος του Αμερικανικού Εμφυλίου Πολέμου, πολλοί πρώην σκλάβοι από το Νότο, κατευθύνθηκαν στο Σικάγο ως ελεύθεροι βιομηχανικοί εργάτες στις πολυάριθμες βιομηχανίες της πόλης. To Μάιο του 1886 η βίαιη καταστολή της εργατικής κινητοποίησης στην Πλατεία Χέιμαρκετ θα αποτελέσει το ορόσημο για την παγκόσμια καθιέρωση της Εργατικής Πρωτομαγιάς.

*To Μνημείο της Εργατικής Πρωτομαγιάς, στο σημείο που συνέβησαν τα γεγονότα του 1886.*

Γύρω στα 1880 αρχίζει και αυτό που θα αποτελέσει το ορόσημο για το Σικάγο: η ανέγερση ουρανοξυστών. Οι ουρανοξύστες του Σικάγο είναι η επιτομή της αρχιτεκτονικής στις ΗΠΑ. Τα μεγαλύτερα αρχιτεκτονικά γραφεία του κόσμου έχουν την έδρα τους εδώ και επιδίδονται σε ένα ανταγωνισμό για την κατασκευή του πλέον πρωτότυπου και λειτουργικού ουρανοξύστη. Ιστορικά, τη σημαντικότερη μορφή της αρχιτεκτονικής του Σικάγο αποτελεί ο Φαζλούρ Χαν (1929-1982), με καταγωγή από το Μπαγκλαντές, ο οποίος ως αρχισχεδιαστής του γραφείου «Σκίντμορ, Όουινγκς, Μέριλ» είναι υπεύθυνος για μερικά από τα πιο εμβληματικά υψηλά κτίρια της πόλης όπως το Χάνκοκ Σέντερ και το Ουίλις Τάουερ (πρώην Σίαρς Τάουερ), το οποίο ήταν για 25 χρόνια το πιο ψηλό κτίριο στον κόσμο. Η μεγάλη καινοτομία του Φαζλούρ Χαν ήταν η κατασκευή των ουρανοξυστών του με ένα σύστημα σκελετού από κοιλοδοκούς και δέσιμο του πλαισίου αυτού με διαγώνιες διατάξεις μεταλλικών δοκών. Χαρακτηριστικότερο δείγμα είναι το επιβλητικό Χάνκοκ Σέντερ με τους 103 ορόφους του. Η διαδρομή με το ασανσέρ από το ισόγειο μέχρι το παρατηρητήριο στον 100ο όροφο διαρκεί μόλις 40 δευτερόλεπτα (!).

Η κορυφή του χάνεται μέσα στα σύννεφα: ο ουρανοξύστης «Willis Tower» (πρώην Sear’s) ήταν επί 25 χρόνια το πιο ψηλό κτίριο του κόσμου. Έργο του Φαζλούρ Χαν.

Αξίζει πραγματικά τον κόπο να κάνει κανείς μια περιήγηση μέσα στο δάσος των ουρανοξυστών του Σικάγο. Τα σχέδια σε αφήνουν άναυδο με την τόλμη τους και κάθε κτίριο έχει δικό του χαρακτήρα. Ας δούμε κάποια πολύ χαρακτηριστικά από αυτά.

*Marina City Towers, πιο γνωστοί ως τα … «Καλαμπόκια»*

Ειδική μνεία στους «Marina City Towers». Κάπου εκεί στη δεκαετία του 1960 έπεσε η ιδέα ότι καλό θα ήταν να υπάρχουν κτίρια, από τα οποία να μη χρειάζεται να φεύγεις καθόλου. Στο ίδιο κτίριο να κατοικείς, να εργάζεσαι, να κάνεις τις αγορές σου και να ψυχαγωγείσαι. Τα δίδυμα αυτά κτίρια είναι κτισμένα στην όχθη του ποταμού Σικάγο. Στα υπόγειά τους υπάρχει εμπορικό κέντρο, στους κάτω ορόφους παρκάρουν τα οχήματα, στους μεσαίους ορόφους υπάρχουν τα γραφεία και στους επάνω ορόφους οι κατοικίες. Στο ισόγειο υπάρχει μικρό λιμάνι πάνω στο ποτάμι για ταχύπλοα των κατοίκων. Το σχέδιο αυτό τελικά δε λειτούργησε, καθώς έγινε της μόδας η κατοικία στα προάστια, όμως τα … «Καλαμπόκια» όπως είναι γνωστοί οι δύο πύργοι έχουν αφήσει το στίγμα τους στην αρχιτεκτονική ιστορία της πόλης.

Ο ουρανοξύστης «Aqua» (=νερό), κατασκευάστηκε σε σχέδια της αρχιτέκτονος Τζην Γκανγκ και με τους 82 ορόφους του (262 μέτρα ύψος) είναι το ψηλότερο κτίριο στην ιστορία, που σχεδιάστηκε από γυναίκα. Τα μπαλκόνια του με το ακανόνιστο κυματιστό σχήμα δημιουργούν την οπτική εντύπωση της επιφάνειας του νερού.

Ο σημερινός πρόεδρος των ΗΠΑ, είναι ιδιοκτήτης του δεύτερου ψηλότερου κτιρίου στο Σικάγο. O Τραμπ Τάουερ του Σικάγο έχει 423 μέτρα και 98 ορόφους. Η χρήση του είναι για ξενοδοχείο αλλά και κατοικίες. Αποτελεί ένα από τους λίγους ουρανοξύστες των οποίων τα παράθυρα ανοίγουν (σε ανάκλιση) και έχουν φυσικό αερισμό. Στα φωτογραφικά πλάνα συνήθως το μεγαθήριο του Προέδρου πάει μαζί με το κομψό πέτρινο κτίριο Wrigley, κατασκευής του 1924, με δύο τμήματα, που επικοινωνούν με μια εναέρια γέφυρα. Ιδιοκτησίας του μεγιστάνα της τσίχλας Ουίλιαμ Ρίγκλεϊ, υπήρξε το πρώτο κτίριο της πόλης με κλιματισμό.

Ο ουρανοξύστης Aon Center είναι το τρίτο ψηλότερο κτίριο στο Σικάγο, με ύψος 343 μέτρα και 83 ορόφους καθώς και το ψηλότερο κτίριο του κόσμου, που είναι εξ’ολοκλήρου επενδεδυμένο με μάρμαρο. Κατασκευάστηκε από την πετρελαϊκή εταιρεία Amoco και σήμερα ανήκει στη γνωστή εταιρεία οικονομικών αξιολογήσεων Blackstone. Είναι εντυπωσιακή η ομοιότητά του με τους πάλαι ποτέ Δίδυμους Πύργους της Νέας Υόρκης.

Το κτίριο της εφημερίδας «Σικάγο Τρίμπιουν», δείγμα νεογοτθικής αρχιτεκτονικής σε ουρανοξύστη χτίστηκε το 1925. Υπήρξε το στρατηγείο του περιβόητου συνταγματάρχη Ρόμπερτ Ρ. Μακόρμικ, εκδότη της εφημερίδας, ο οποίος πρωτοστάτησε στο πανίσχυρο «Κίνημα του Απομονωτισμού» στη διάρκεια του Μεσοπολέμου. Με άλλα λόγια ο Μακόρμικ και οι οπαδοί του ήταν αντίθετοι με την ανάμιξη των ΗΠΑ στον Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, την οποία προωθούσε ο Πρόεδρος Φραγκλίνος Ρούσβελτ. Η ιστορία φυσικά δικαίωσε το Ρούσβελτ. Ο μεγαλομανής Μακόρμικ έχει εντοιχίσει στον εξωτερικό τοίχο του κτιρίου του κομμάτια από σπουδαία μνημεία της ανθρωπότητας (Παρθενώνας, Αγκόρ Βατ, Σινικό Τείχος, κ.λ.π.).

*Μάρμαρο από τον Παρθενώνα στον τοίχο του Chicago Tribune Building.*

Το Σικάγο ως πόλη χρωστά πολλά στον Ρόμπερτ Μακόρμικ. Ο τύπος αυτός βλέποντας πολύ μακριά, χρηματοδότησε την ανέγερση του «Mc Cormick Place», που είναι πολύ απλά το μεγαλύτερο συνεδριακό κέντρο στον κόσμο. Το αχανές αυτό συγκρότημα ξεκίνησε να λειτουργεί το 1965 και συνεχώς επεκτείνεται. Χτισμένο στην όχθη της λίμνης Μίσιγκαν, φιλοξενεί παγκόσμια συνέδρια για …. το οτιδήποτε, 365 ημέρες το χρόνο και φέρνει στην πόλη και τις επιχειρήσεις της εκατομμύρια επισκεπτών συνέδρων και βεβαίως σημαντικά εισοδήματα. Έχει δικό του σταθμό μετρό και αμέτρητους εκθεσιακούς χώρους. Ακόμη τεράστια αμφιθέατρα συνεδριάσεων, τα μικρότερα από αυτά έχουν χωρητικότητα 2.000 ατόμων το καθένα …

*H κεντρική είσοδος του Mc Cormick Place.*

Ένα στοιχείο για το οποίο οι κάτοικοι του Σικάγο είναι περήφανοι είναι τα γλυπτά σε δημόσιους χώρους. Έχοντας μακροχρόνια παράδοση στο θέμα αυτό η πόλη αποτελεί ένα υπαίθριο μουσείο και έχει προσελκύσει ονόματα όπως ο Πάμπλο Πικάσο και ο Χουάν Μιρό, αλλά και πλήθος άλλων σπουδαίων καλλιτεχνών, που έχουν τοποθετηθεί έργα τους σε πλατείες, δρόμους και πάρκα. Ας δούμε μερικά από αυτά.

*Το άνευ ονόματος γλυπτό του Πικάσο μπροστά από το Δημαρχείο του Σικάγο.*

Μπροστά στο Δημαρχείο του Σικάγο ορθώνονται τα 15 μέτρα αυτού του περίεργου γλυπτού από ατσάλι, του Πάμπλο Πικάσο. Μιας και δεν φέρει τίτλο, αποτελεί μέχρι σήμερα αντικείμενο συζήτησης σχετικά με το τι απεικονίζει. Οι κάτοικοι του Σικάγο αγαπούν τη γλυπτική στους δημόσιους χώρους, είναι όμως και γκρινιάρηδες, οπότε δεν έχει κοπάσει η μουρμούρα, που ξεσηκώθηκε το 1967 με την τοποθέτηση του γλυπτού. Μ’αυτά και μ’αυτά όμως το συγκεκριμένο έχει γίνει ένα από τα σύμβολα της πόλης καθώς όσο άσχημο και αν είναι η διάσημη υπογραφή του είναι αδιαμφισβήτητη. Η επικρατέστερη εκδοχή πάντως λέει ότι στο έργο αυτό απεικονίζεται ο σκύλος του Πικάσο. Όσοι έχετε δει την ταινία «Μπλουζ Μπράδερς» θα το θυμόσαστε στην επική σκηνή του κυνηγητού με τα περιπολικά στο τέλος της ταινίας, που λαμβάνει χώρα ακριβώς εκεί, στη Ντάλεϊ Πλάζα.

*«Ο Ήλιος, το Φεγγάρι και ένα Αστέρι» – Χουάν Μιρό*

«Ο Ήλιος, το Φεγγάρι και ένα Αστέρι» του Χουάν Μιρό, στέκει ακριβώς απέναντι από το γλυπτό του Πικάσο, λες και οι δύο μυθικοί δημιουργοί έχουν ανοίξει διάλογο με τα έργα τους στο κέντρο του Σικάγο. Το έργο του Μιρό τοποθετήθηκε το 1981 και στη βάση του συνηθίζουν να κάθονται οι περαστικοί και να τρώνε το κολατσιό τους.

*«Cloud Gate», πιο γνωστό ως «The Bean» (το Φασόλι)*

Αν μιλάμε όμως για γκρίνια με θέμα γλυπτό, τότε ο χαμός έγινε το 2006 με την τοποθέτηση του «Cloud Gate», έργο του ινδο-βρετανού Ανίς Καπούρ. Κανείς δεν το ήθελε, όλοι το έβριζαν ως χοντροκομμένο και άκομψο, έλα όμως που άρεσε πολύ στους επισκέπτες και τους τουρίστες. Έτσι σήμερα, το «Φασόλι» είναι το δημοφιλέστερο από τα δημόσια γλυπτά του Σικάγο, τοποθετημένο στο Μιλένιουμ Παρκ και όλοι πλέον το υμνούν…

THE-RUNNERS-SCUPLTURE-1 — *«The Runners» έργο του Θόδωρου Παπαγιάννη*

Έχουμε όμως και ελληνική συμμετοχή στη δημόσια γλυπτική του Σικάγο. Έξω από το αεροδρόμιο Ο’Χερ στέκει μεγαλόπρεπη η σύνθεση «Δρομείς» του συντοπίτη μας μεγάλου γλύπτη Θόδωρου Παπαγιάννη. Το έργο δημιουργήθηκε για το Μαραθώνιο του Σικάγο και στα πλαίσια της αδελφοποίησης της πόλης των ανέμων με την Αθήνα.

Στο Μιλένιουμ Πάρκ βρίσκονται μερικά ακόμη ενδιαφέροντα αξιοθέατα. Ένα από αυτά είναι ο συναυλιακός χώρος του Τζέι Πρίτζκερ Παβίλιον, που σχεδίασε ο περίφημος αρχιτέκτονας Φράνκ Γκέρι (όπερα του Μπιλμπάο κ.λ.π.). Μπορεί να γίνει ανοικτός αλλά και κλειστός χώρος με τη μετακίνηση των κομματιών της εντυπωσιακής στέγης του.

Στο Μιλένιουμ Παρκ επίσης και το τεράστιο συντριβάνι «Μπάκιγχαμ Φάουντεν». Οι λάτρεις της τηλεοπτικής σειράς «Παντρεμένοι με Παιδιά» θα το θυμούνται στους τίτλους κάθε επεισοδίου, μαζί με το «Love and Marriage» του Φρανκ Σινάτρα.

Κομβικής σημασίας για το Σικάγο αποτελεί το «Λουπ». Ο υπέργειος σιδηρόδρομος περικλείει σε κυκλική διαδρομή μια πολύ κεντρική περιοχή της πόλης, που λέγεται και αυτή Loop. Ό,τι βρίσκεται μέσα στα όρια του Λουπ, θεωρείται μεγάλης εμπορικής αξίας. Η κάτω πλευρά των σιδηροτροχιών με τους αυτοκινητόδρομους έχει αποτυπωθεί σε πάμπολλες κινηματογραφικές ταινίες, ως ατμοσφαιρικό σκηνικό.

Το Σικάγο διαθέτει εξαιρετικά μουσεία διαφόρων ειδών. Αν όμως πρέπει κανείς να δει μόνο ένα από αυτά, τότε πρέπει να αφιερώσει χρόνο στο «Art Institute of Chicago», ένα από τα μεγαλύτερα μουσεία τέχνης στον κόσμο. Διαθέτει τη μεγαλύτερη συλλογή ιμπρεσιονιστών ζωγράφων παγκοσμίως και συλλογές τέχνης από όλες τις περιόδους του ανθρώπινου πολιτισμού. Αυτό που αξίζει είναι να ακολουθήσει κανείς τις δωρεάν θεματικές ξεναγήσεις που γίνονται καθημερινά από εθελοντές ξεναγούς, η εμπειρία είναι εξαιρετική !!! Το AIC παρά το μέγεθός του είναι ένα μουσείο πολύ ευχάριστο, που δεν κουράζει τον επισκέπτη, όπως συνήθως συμβαίνει με τα μεγάλα μουσεία του κόσμου, όπου ο επισκέπτης «μπουχτίζει» κατά το κοινώς λεγόμενο…

*Η κεντρική είσοδος του Art Institute of Chicago*

Ένα από τα πιο διάσημα εκθέματα του AIC είναι ο πίνακας «Αμέρικαν Γκόθικ» του ζωγράφου Γκραντ Γουντ. Ένα αινιγματικό έργο, για την ερμηνεία του οποίου έχουν γραφτεί αμέτρητες σελίδες, που προσπαθούν να το αποκρυπτογραφήσουν.

*«American Gothic» του Grant Wood, σε γιγαντιαίο υπαίθριο γλυπτό*

Το Σικάγο υπήρξε μια από τις πιο μουσικές πόλεις της Αμερικής, έχοντας δώσει τις δικές του σχολές στη σόουλ, τη τζαζ και κυρίως το μπλουζ, στην ηλεκτρική του εκδοχή με μεγάλους μουσικούς όπως ο Άλμπερτ Κόλινς, ο Μπ.Μπ.Κινγκ, o Τζον Λη Χούκερ, ο Μάντι Γουότερς, ο Ουίλι Ντίξον, η Κόκο Τέϊλορ, ο Μπάντι Γκάϊ και τόσοι άλλοι. Αλλά και στα πιο πρόσφατα χρόνια στο Σικάγο γεννήθηκε από τοπικούς dj’s το χορευτικό είδος του «Χάουζ» (η ονομασία προέρχεται από το gay club «Warehouse». Σήμερα στο Σικάγο η μουσική βρίσκεται σε παρακμή. Είναι απίθανο να βρεις τζαζ κλαμπ και όσο για το μπλουζ περιορίζεται σε κάτι φτηνές τουριστικές παραστάσεις. Ψάχνοντας για κάτι αυθεντικό, βρήκα τελικά το κλαμπ «Blue Chicago», το οποίου η ατμόσφαιρα ήταν αληθινό «καταγώγιο». Στη σκηνή ο βετεράνος μπλούζμαν Τσάρλι Λαβ με τη μπάντα του έδιναν ρέστα και εμείς όρθιοι την είχαμε καταβρεί, με τη μπύρα στο χέρι, όπως παλιά…

*Το μοναδικό ίσως εναπομείναν μπλουζ κλαμπ του Σικάγο «Blue Chicago»*

*Ο Τσάρλι Λαβ (δεξιά) με τη μπάντα του στη σκηνή του «Blue Chicago»*

Πολύ λυπήθηκα που δεν πρόλαβα να επισκεφθώ τα στούντιο της θρυλικής εταιρείας «Chess Records», έναν τόπο ιερό για κάθε λάτρη της μαύρης μουσικής. Την επόμενη φορά…

Όποιος (όπως η αφεντιά μου) αγαπά το μπάσκετ, δεν θα μπορούσε να μην παρακολουθήσει έναν αγώνα του ΝΒΑ. Έτσι, στο αχανές United Center εκεί που οι Σικάγο Μπουλς αντιμετώπισαν τους Ντιτρόϊτ Πίστονς ήμουν εκεί σε μια μοναδική εμπειρία αθλητικού γεγονότος. Οι οπαδοί των δύο ομάδων κάθονται μαζί χωρίς να …..τρέχει κάστανο, ενώ η ατμόσφαιρα -σε σχέση με την ευρωπαϊκή- θυμίζει … εκκλησία, πιθανόν σε βαθμό ενοχλητικό. Όμως όλο το σόου αξίζει τον κόπο 100%, απόλυτος επαγγελματισμός σε όλα και διασκέδαση για όλους χωρίς κανένα πρόβλημα.

*Το παρκέ του United Center με τη μασκότ «Benny The Bull» να υπερίπταται*

*Στην οροφή του γηπέδου οι φανέλες των θρύλων Μάικλ Τζόρνταν και Σκότι Πίπεν.*

H θέα από την κορυφή ενός ουρανοξύστη ας μας οδηγήσει στο τέλος αυτής της σύντομης περιπλάνησης στην πόλη του Αλ Καπόνε, του Μάικλ Τζόρνταν, του Μπαράκ Ομπάμα, του Χιου Χέφνερ, της Όπρα Ουίνφρεϊ, του Κάνιε Ουέστ και τόσων άλλων. Από τον 100ο όροφο του Χάνκοκ Σέντερ, πίνοντας τον καφέ σου έχεις όλο το Σικάγο στα πόδια σου…

*Σαν σκηνικό από το Blade Runner τη νύχτα (θέα προς νότο).*

*‘Ενα ακόμη αμερικάνικο ορόσημο: «Hard Rock Cafe»*

Chicago — *Το Χάνκοκ Σέντερ και ο πύργος Πενίνσουλα αναδύονται από την πρωϊνή ομίχλη.*

Κοπεγχάγη: Η πρωτεύουσα της ευτυχισμένης χώρας – εντυπώσεις

Υπάρχει κάπου εκεί στο βορρά μια μικρή χώρα μόλις 5 εκατομμυρίων κατοίκων, που πρόσφατα κατέκτησε έναν επίζηλο τίτλο: είναι η μοναδική χώρα του πλανήτη, που ξεπλήρωσε ολόκληρο το χρέος της και πλέον δε χρωστά το παραμικρό ποσό σε κανέναν. Η ίδια είναι σταθερά στις μετρήσεις πρώτη ως η χώρα με τους πιο ευτυχισμένους κατοίκους. Δανία λοιπόν, που κάποτε ένας σύγχρονος Έλληνας πολιτικός είχε πει ότι κάλλιστα θα μπορούσαμε και εμείς να είμαστε «Δανία του Νότου»…. μεγάλη κουβέντα μπορεί να αρχίσει εδώ. Αλλά ας περιοριστούμε στις εντυπώσεις και τις εικόνες από ένα πρόσφατο ταξίδι στην πρωτεύουσα της Δανίας, την Κοπεγχάγη και τους 600.00 κατοίκους της. Ας ελπίσουμε κάποια στιγμή σύντομα το ταξίδι Ιωάννινα-Κοπεγχάγη να καθιερωθεί ως δυνατότητα με τις πτήσεις που ξεκίνησαν πριν λίγες μέρες ανάμεσα στις δύο πόλεις και να μπορέσουμε να το ξανακάνουμε.

20161223_130120 — Το Νυχάουν (Nyhavn) είναι το πιο τουριστικό και πολυφωτογραφημένο σημείο της Κοπεγχάγης

Φθάνοντας στο Κάστρουπ, το αεροδρόμιο της Κοπεγχάγης, σε περιμένει, αν είσαι πρώτη φορά επισκέπτης της πόλης, μια ευχάριστη έκπληξη: υπάλληλοι της εταιρείας συγκοινωνιών, οι οποίοι, ευγενέστατοι και πρόθυμοι, βοηθούν τους ταξιδιώτες να βρουν τον τελικό προορισμό τους και προτείνουν τον πιο συμφέροντα τρόπο για τις μετακινήσεις ανάλογα με το τι σκοπεύει ο επισκέπτης να κάνει στην πόλη. Το τραίνο που κινείται ρομποτικά, χωρίς οδηγό, σε πηγαίνει σε περίπου 20′ στον κεντρικό σιδηροδρομικό σταθμό, δίπλα ακριβώς από το περίφημο πάρκο Τίβολι.

20161223_141226 — Στο κόκκινο σπίτι του Nyhavn κατοικούσε ο παραμυθάς Χανς Κρίστιαν Άντερσεν

Η πόλη είναι επίπεδη. Ως εκ τούτου είναι γεμάτη ποδήλατα. Τα ποδήλατα είναι εκατομμύρια. Είναι τόσα πολλά που φθάνεις στο σημείο να αισθάνεσαι έντονα την απουσία των … αυτοκινήτων. Οι Δανοί λένε πως πρώτα μαθαίνουν να ποδηλατούν και μετά να περπατούν. Πρόκειται για την εθνική τους ψύχωση. Οι υποδομές για το ποδήλατο είναι ασύλληπτες: μόνο μέσα στην Κοπεγχάγη υπάρχουν 400 χιλιόμετρα ποδηλατοδρόμων με ειδικά φανάρια και πλήρη απομόνωση από το οδόστρωμα των αυτοκινήτων. Οι ποδηλάτες της Κοπεγχάγης είναι απτόητοι. Σε ηλικίες από νήπια μέχρι υπερήλικες άνδρες και γυναίκες και ανεξάρτητα από ώρα αλλά και καιρικές συνθήκες ποδηλατούν ασταμάτητα και μάλιστα τρέχουν σαν τρελλοί: οι κατά τα άλλα ήρεμοι και φιλήσυχοι Δανοί, όταν ανεβαίνουν στο ποδήλατό τους μετατρέπονται σε βίαιους, αιμοδιψείς Βίκινγκς, γι’αυτό προσοχή στη διάσχιση των ποδηλατοδρόμων. Τέλος, είναι πολύ εντυπωσιακό το γεγονός ότι τα ποδήλατα χρησιμοποιούνται για όλες τις δουλειές, όπως για μεταφορά εμπορευμάτων, ακόμη και οικοδομικών υλικών, σε ειδικά καλάθια ή τρέιλερ. Εννοείται ότι όλα τα μωρά μεταφέρονται παντού με ποδήλατο εφοδιασμένο με καλάθι/καρότσι.

20161227_122426 — Το πιο «ποδηλατικό έθνος» του κόσμου με εκατομμύρια ποδήλατα.

Η Κοπεγχάγη είναι συνολικά μια πολύ ευχάριστη και φιλική για τον επισκέπτη πόλη. Αξίζει να παρακολουθήσει κανείς τις δωρεάν ξεναγήσεις, που γίνονται για να τη γνωρίσεις με τον καλύτερο τρόπο, που δεν είναι άλλος από το περπάτημα. Εμείς συμμετείχαμε σε τέσσερις τέτοιες ξεναγήσεις, που ήταν καταπληκτικές και άξιξαν πραγματικά. Η Κοπεγχάγη είχε στο παρελθόν τη μοίρα πολλών πόλεων, που ήταν κτισμένες με υλικό το ξύλo. Το σημερινό κέντρο της καταστράφηκε ολοσχερώς 5-6 φορές από πυρκαγιές και τα λίγα οικήματα, που γλύτωσαν από αυτές, μαρτυρούν την αρχιτεκτονική εξέλιξη της πόλης. Ουσιαστικά η Κοπεγχάγη διαμορφώθηκε στη σημερινή της μορφή κατά τη διάρκεια της βασιλείας του βασιλιά Χριστιανού Δ’ (1577-1648), ο οποίος κυβέρνησε για 59 χρόνια το κράτος του, που περιελάμβανε εκτός από τη Δανία, επιπλέον τη Νορβηγία και το σημερινό γερμανικό κρατίδιο του Σλέσβιγκ-Χολστάιν. Ο Χριστανός Δ’ θέλησε να προσελκύσει στην Κοπεγχάγη Ολλανδούς εμπόρους, που εκείνη την εποχή κυριαρχούσαν στο παγκόσμιο οικονομικό στερέωμα. Για το λόγο αυτό διαμόρφωσε μια ολόκληρη περιοχή, το Κρίστιανχαουν, με κανάλια, όπως αυτά του Άμστερνταμ.

20161223_135104 — Ο βασιλιάς Χριστιανός ο Δ’, δημιουργός της σύγχρονης μορφής της Κοπεγχάγης.

Σήμερα η Δανία κυβερνάται από ένα συνασπισμό πέντε κομμάτων και πρωθυπουργός είναι ο αρχηγός του τρίτου κόμματος. Η συναίνεση και ο πολιτικός πολιτισμός που επιβάλλει η ύπαρξη και εφαρμογή της απλής αναλογικής, φαινόμενα που δύσκολα θα δούμε στα καθ’ημάς, όταν με το καλό εφαρμοστεί το πολυπόθητο αυτό εκλογικό σύστημα. Α, να μην το ξεχάσω !!! Η Δανία έχει μια ακόμη παγκόσμια πολιτική πρωτιά: είναι η χώρα με τους λιγότερο διεφθαρμένους πολιτικούς, τους οποίους επίσης εμπιστεύονται πολύ οι πολίτες.

Το παλάτι Κρίστιανμποργκ, έδρα της Κυβέρνησης και του Κοινοβουλίου. Το κτίριο είναι γνωστό σε όσους παρακολουθούσαν την τηλεοπτική σειρά «Μπόργκεν», που εκτυλισσόταν στη Δανία.

Σε σχέση με την πολιτική και οικονομική κατάσταση επίσης: υπάρχουν τρεις κλίμακες φορολογίας εισοδήματος: 32% για τα χαμηλά εισοδήματα, 45% για τα μεσαία και 54% για τα υψηλά. Κανονικό … γδάρσιμο δηλαδή. Όμως κανείς δε δυσφορεί, καθώς οι φόροι αυτοί επανέρχονται στους πολίτες με πλήθος κοινωνικών παροχών σε υψηλού επιπέδου παιδεία, υγεία και υποδομές, για τις οποίες δεν πληρώνουν τίποτε. Η εμπιστοσύνη στους πολιτικούς επίσης βοηθά πολύ καθώς όλοι ξέρουν ότι τα λεφτά των φορολογουμένων θα πάνε εκεί που πρέπει και όχι στις τσέπες των πολιτικών. Το ασφαλιστικό σύστημα είναι υγιέστατο και καλύπτει τα πάντα «από την κούνια μέχρι τον τάφο», όπως είναι η γνωστή έκφραση. Παραταύτα, πρόσφατα το όριο συνταξιοδότησης ανέβηκε από τα 62 στα 67 χρόνια για να ενισχυθεί η βιωσιμότητα του συστήματος. Το σημερινό ασφαλιστικό σύστημα είναι αποτέλεσμα της συνύπαρξης προ τριακονταετίας σοσιαλδημοκρατικών κυβερνήσεων, όπως αυτές του σπουδαίου πρωθυπουργού Άνκερ Γιόργκενσεν και συνδικαλιστικών οργανώσεων, που διεκδίκησαν και κατέκτησαν πράγματα με ρεαλισμό, μέτρο και σύνεση.

Ένα από τα πολλά κανάλια της Κοπεγχάγης, που κτίστηκε στο πρότυπο του Άμστερνταμ για να προσελκύσει Ολλανδούς εμπόρους για εγκατάσταση.

Αρχηγός του κράτους είναι η βασίλισσα Μαργκρέτε η Β’, η οποία είναι αδελφή της πρώην βασίλισσας της Ελλάδας Άννας-Μαρίας. Επίσημη βασιλική κατοικία είναι το παλάτι Αμάλιενμποργκ, όπου κανείς μπορεί να δει τους γρεναδιέρους φρουρούς, που μοιάζουν με το μολυβένιο στρατιώτη του παραμυθιού του Άντερσεν. Η Μαργκρέτε είναι πολύ αγαπητή στους συμπατριώτες της. Ανάμεσα στα άλλα έχει πολλές φορές επισκεφθεί τον οικισμό των χίπις στην Κριστιάνια, ενώ επιμελήθηκε την εικονογράφηση στη δανέζικη έκδοση του «Άρχοντα των Δαχτυλιδιών». Ο γιος της και διάδοχος Φρέντερικ, συνηθίζει κάθε μέρα να πηγαίνει τα παιδιά του στον παιδικό σταθμό της γειτονιάς σαν απλός θνητός.

20161227_130136 — Αλλαγή φρουράς στο παλάτι Αμάλιενμποργκ. Η στρατιωτική θητεία γίνεται με κλήση κατόπιν κλήρωσης. Όσοι την υπηρετούν έχουν ένα μπόνους εάν θελήσουν να εργαστούν στις ένοπλες δυνάμεις ή στην αστυνομία.

Η Κοπεγχάγη έχει διάφορα ακόμη παλάτια, από τα οποία ξεχωρίζει το Ρόζενμποργκ, για την πρωτοτυπία της εσωτερικής του διαρρύθμισης. Πράγματι, το κτίριο ήδη πριν από τέσερεις αιώνες διέθετε εξελιγμένο σύστημα ύδρευσης με τρεχούμενο νερό και αποχέτευσης καθώς και πρωτότυπο σύστημα ενδοεπικοινωνίας μεταξύ των διαμερισμάτων του, αποτελούμενο από σωλήνες και χοάνες, κάτι σαν πρώιμο τηλεφωνικό δίκτυο.

20161227_130048 — Το παλάτι Ρόζενμποργκ με τα προηγμένα για την εποχή του συστήματα ύδρευσης, αποχέτευσης και επικοινωνίας.

Για μια πανοραμική θέα της πόλης αξίζει κανείς να ανέβει στην κορυφή του Rundentarm (Στρογγυλός Πύργος). Από εκεί εκτός από την Κοπεγχάγη αντικρίζει κανείς τη σουηδική πόλη Μάλμε και τη γέφυρα του Όρεσουντ, που ενώνει τις δύο χώρες.

20161227_150534 — Πανοραμική θέα από τον Στρογγυλό Πύργο. Στο βάθος διακρίνεται η γέφυρα του Όρεσουντ και η σουηδική πόλη Μάλμε.

Ο Στρογγυλός Πύργος κατασκευάστηκε από το βασιλιά της Δανίας προκειμένου να χρησιμοποιηθεί ως αστρονομικό παρατηρητήριο από τον περίφημο αστρονόμο Τύχο Μπράχε. Φορτωμένα σε άμαξες ανέβαιναν από τον επικλινή διάδρομο τα τηλεσκόπια του Μπράχε, ο οποίος από εκεί διατύπωσε πρώτος τη θεωρία για τη δομή του ηλιακού συστήματος. Αργότερα, εκδιώχθηκε από την Κοπεγχάγη και κατέφυγε στην Πράγα, όπου δίδαξε στο εκεί Πανεπιστήμιο. Ένας από τους μαθητές του, ονόματι Γιοχάνες Κέπλερ, του έχει γίνει … τσιμπούρι να του μάθει όσα περισσότερα γινόταν. Είναι σχεδόν σίγουρο-αν και ποτέ δεν επιβεβαιώθηκε- ο Κέπλερ δηλητηρίασε το δάσκαλό του με αρσενικό, για να υποκλέψει τις θεωρίες του για το ηλιακό σύστημα και την κίνηση των πλανητών. Όλοι σήμερα ξέρουμε τον Κέπλερ ως πατέρα της αστρονομίας…

20161227_150748 — Θέα από τον Στρογγυλό Πύργο

20161227_124349 — Ο περίφημος Δανός αστρονόμος Tycho Brahe

20161227_125510 — Το σπίτι στο οποίο έζησε ο μεγάλος Δανός φιλόσοφος Σέρεν Κίρκεγκορ

Τα επιφανέστερα πνεύματα της Δανίας είναι ο Μπράχε, ο φιλόσοφος Σέρεν Κίρκεγκορ και ο πατέρας της ατομικής θεωρίας Νιλς Μπορ. Ο τελευταίος έχει μείνει στην ιστορία και για τη διαμάχη του με τον Αϊνστάιν («Ο Θεός δεν παίζει ζάρια» κ.λ.π.). Φυσικά και ο Χανς Κρίστιαν Άντερσεν που καταγόταν από την πόλη Όντενσε, έζησε όμως περισσότερο στην Κοπεγχάγη. Με την ευκαιρία, οι ίδιοι οι Δανοί λένε ότι το άγαλμα της Μικρής Γοργόνας, που είναι το σύμβολο της Κοπεγχάγης, είναι η μεγαλύτερη τουριστική απογοήτευση, οπότε μπορείτε να το παραλείψετε.

20161227_122952 — Έξω από το Πανεπιστήμιο της Κοπεγχάγης προτομή του πατέρα της ατομικής φυσικής Νιλς Μπορ, μεγάλου ανταγωνιστή του Αινστάιν.

20161227_120907 — Για την ανάρρηση στο θρόνο του βασιλιά Χριστιανού του Δ’ κατασκευάστηκε αυτή η κρήνη, στην οποία αντί για νερό έρεε κρασί.

Τα Μουσεία της Κοπεγχάγης είναι πολλά και αξίζουν μια επίσκεψη. Αν όμως πρέπει να δει κανείς μόνο ένα μουσείο, προτείνω τη Γλυπτοθήκη Νυ Κάρλσμπεργκ (Νy Carlsberg Glyptoteket). Πρόκειται για μια τεράστια συλλογή γλυπτών από την Αρχαία Αίγυπτο, Ελλάδα, Ρώμη και μέχρι σήμερα, ενώ φιλοξενείται και μια μικρή αλλά πολύ ενδιαφέρουσα πτέρυγα ζωγραφικής με έργα κυρίως ιμπρεσιονιστών. Ενθουσιάστηκα καθώς αναγνώρισα πολλές προτομές, που βλέπαμε στα σχολικά βιβλία της ιστορίας και φυσικά τα απίστευτα ζωντανά πορτραίτα Φαγιούμ, που είναι σαν ένα κανάλι επικοινωνίας με το επέκεινα. Η Γλυπτοθήκη οργανώθηκε γύρω από τη συλλογή του C.J.Jacobsen, ιδρυτή της ζυθοβιομηχανίας Κάρλσμπεργκ.

20161227_114804 — Η Γλυπτοθήκη Ny Carlsberg στεγάζει την τεράστια συλλογή του C.J.Jacobsen, ιδρυτή της γνωστής ζυθοβιομηχανίας Carlsberg.

20161227_164928 — Εκπληκτικής ζωντάνιας πορτραίτα Φαγιούμ από τη συλλογή του Ny Carlsberg.

20161227_165026 — Πορτραίτο Φαγιούμ προσαρμοσμένο σε μούμια.

Η μπύρα Carlsberg είναι ένα από τα πιο εμβληματικά πράγματα στη Δανία.

Στην καρδιά της πόλης βρίσκεται το περίφημο Πάρκο Τίβολι. Πρόκειται για το αρχαιότερο θεματικό πάρκο στον κόσμο, που ιδρύθηκε το 1843. Ο Ουόλτ Ντίσνεϊ το είχε επισκεφθεί κάπου στη δεκαετία του 1930 και από εκεί πήρε πολλά στοιχεία για να δημιουργήσει τη δική του Ντίσνεϊλαντ. Το Τίβολι είναι πάρκο κατάφυτο με δένδρα αλλά και ένα τεράστιο λουναπάρκ γεμάτο με εντυπωσιακά παιχνίδια και κτίσματα, τα οποία είναι όλα καλόγουστα και κομψά. Το χειμώνα είναι κλειστό, με εξαίρεση τις ημέρες γύρω από τα Χριστούγεννα, οπότε το σκηνικό είναι πραγματικά παραμυθένιο. Ανοίγει ξανά από τον Απρίλιο μέχρι τον Οκτώβριο και μπορεί κανείς εκεί να περάσει μια ολόκληρη ημέρα διασκέδασης και χαλάρωσης.

20161225_122515 — Το κινέζικο περίπτερο του Τίβολι

20161225_122944 — Τα παραμυθένια σκηνικά του Τίβολι ενέπνευσαν το Γουόλτ Ντίσνει

20161227_161524 — Το Τίβολι καθώς νυχτώνει.

Οι Δανοί, όπως και όλοι οι Σκανδιναβοί έχουν αναγάγει το ντιζάιν σε επιστήμη αλλά και μέρος της καθημερινότητάς τους. Η Κοπεγχάγη εκτός από τα παραδοσιακά μπαρόκ κτίριά της διαθέτει και πολλούς εξωτερικούς και εσωτερικούς χώρους με πρωτοποριακό σχεδιασμό τόσο στα κτίρια όσο και στα έπιπλα και τα αντικείμενα. Η γενική αίσθηση είναι αυτή του καλού γούστου, της άνεσης και της φωτεινής χαλαρής διάθεσης.

20161227_155238 — Η Δημοτική Βιβλιοθήκη της Κοπεγχάγης

Το ντιζάιν στη Δανία είναι πανταχού παρόν.

20161224_130509 — Το κτίριο της Όπερας έργο του διάσημου Δανού αρχιτέκτονα Χένινγκ Λάρσεν

Η οικονομία της Δανίας χαρακτηρίζεται από την παρουσία πολλών επιχειρήσεων κάθε μεγέθους, οι οποίες παράγουν προϊόντα και παρέχουν υπηρεσίες πολύ υψηλής ποιότητας, είναι δε leader η καθεμία στον τομέα της. Πολύ γνωστές είναι η Bang & Olufsen (είδη ήχου και εικόνας), Maersk (η μεγαλύτερη ναυτιλιακή εταιρεία μεταφοράς κοντέϊνερ παγκοσμίως), Leo (φαρμακευτική), Lego (παιχνίδια), Stimorol (τσίχλες), Bo Concept (έπιπλα), Carlsberg (μπύρα), Arla (γαλακτοκομικά), Grundfos (αντλίες), Tuborg (μπύρα) και πολλές ακόμη άλλες λιγότερο γνωστές.

20161224_122120 — Το κεντρικό κατάστημα της Bang & Olufsen για τους λάτρεις του hi-fi

Ειδική μνεία πρέπει να γίνει για τη Lego, που είναι εδώ και χρόνια η μεγαλύτερη βιομηχανία παιχνιδιών στον κόσμο, αφήνοντας πίσω τους αμερικανικούς κολοσσούς, όπως η Mattel (κούκλες Μπάρμπι κ.λ.π.). Στο κεντρικό κατάστημά της στην Κοπεγχάγη είναι απίστευτες οι κατασκευές με χρωματιστά τουβλάκια που εκτίθενται. Πωλούνται επίσης χύμα διαφόρων σχημάτων και χρωμάτων τουβλάκια για να κατασκευάσεις ότι κατεβάσει η αχαλίνωτη φαντασία σου.

20161222_183614 — To κεντρικό κατάστημα της Lego γεμάτο με απίστευτες κατασκευές

20161222_182839 — Η Lego είναι εδώ και χρόνια η μεγαλύτερη βιομηχανία παιχνιδιών του κόσμου.

20161223_135537 — Θέσεις στάθμευσης με φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα

Σε πολλά σημεία της Κοπεγχάγης υπάρχουν φορτιστές για ηλεκτρικά αυτοκίνητα, που είναι αρκετά διαδεδομένα. Αναμένεται την επόμενη δεκαετία τουλάχιστον τα μισά οχήματα που κυκλοφορούν στη χώρα να είναι ηλεκτροκίνητα.

20161227_122431 — Μια από τις πολλές «κρυφές γωνιές» της Κοπεγχάγης

Στη Δανία κυριαρχεί η μαγική λέξη «χύγκε» («hygge»). Με πολλές σημασίες, όλες θετικές, μπορεί να θεωρηθεί συνώνυμη με τις αγγλικές «cool» και «cosy». To ψυχρό κλίμα της περιοχής αναγκάζει τους Δανούς να περνούν πολύ χρόνο μέσα στη θαλπωρή των σπιτιών και των καφέ, μπαρ, εστιατορίων. Έτσι λοιπόν, «χύγκε» είναι η αίσθηση της θαλπωρής, της συντροφικότητας και της παρέας ακόμη και μεταξύ αγνώστων, που για παράδειγμα κάθονται δίπλα στο μπαρ. Κατ’ επέκταση οτιδήποτε καλό το αποκαλούν «χύγκε». Μιλώντας για μπαρ επισκεφθήκαμε δύο καταπληκτικά στο κέντρο της Κοπεγχάγης με θαυμάσια ζωντανή ροκ μουσική στη σωστή ένταση, υπέροχο ντεκόρ, ωραία ατμόσφαιρα παρέας μεταξύ των θαμώνων («χύγκε»…) και -κρατηθείτε- χωρίς καθόλου τσιγαρίλα, μιας και όποιος ήθελε να καπνίσει όδευε για το πεζοδρόμιο έξω από την πόρτα. Μάλιστα το ένα από αυτά τα μπαρ ήταν και μικροζυθοποιία, που παρασκεύαζε επιτόπου σε μεγάλα βαρέλια τη μπύρα που σέρβιρε.

20161224_135110 — Τα χρωματιστά κτίρια του Nyhavn ήταν κάποτε ναυτιλιακά γραφεία και σήμερα στεγάζουν κυρίως εστιατόρια και μπαρ.

Ένα από τα βασικά αξιοθέατα της Κοπεγχάγης είναι η «Ελεύθερη Πόλη της Κριστιάνια». Δημιουργήθηκε το 1971, όταν χίπις και αναρχικοί κατέλαβαν τα κτίρια των εγκαταλελειμμένων στρατώνων της περιοχής και την ανακήρυξαν de facto ανεξάρτητο κράτος, στο οποίο επιτρέπεται ελεύθερα η χρήση της κάνναβης. Οι κάτοικοι της Κριστιάνια είναι σήμερα περίπου 850 και ζουν με το δικό τους ελευθεριακό τρόπο, ο οποίος ακόμη περιλαμβάνει την ελεύθερη χρήση της κάνναβης, όχι όμως της ηρωίνης και των σκληρών ναρκωτικών.

christiania_copenhagen — Η είσοδος της Κριστιάνια

Λειτουργούν εκεί καταστήματα για αγορές ρούχων κ.α. εμπορικών ειδών, εστιατόρια, καφέ και μπαρ, ενώ σε ένα συγκεκριμένο δρόμο με το εύγλωττο όνομα «Pusher Street» γίνεται η αγοραπωλησία της κάνναβης. Αυτό είναι και το μοναδικό σημείο στο οποίο απαγορεύεται η φωτογράφηση, γιατί κατά τα άλλα η είσοδος, η έξοδος και η μετακίνηση μέσα στο κρατίδιο είναι ελεύθερη και χωρίς διατυπώσεις. Επίσης, προλαβαίνοντας εδώ και χρόνια τις πολιτικές εξελίξεις, οι κάτοικοι της Κριστιάνια έχουν ήδη βγάλει τη «χώρα» τους από την Ευρωπαϊκή Ένωση. Πόσο μπροστά πια…

graffiti-christiania-2 — Χαρακτηριστική γωνιά της Κριστιάνια

Από την Κοπεγχάγη είναι πανεύκολο να πεταχτεί κανείς στη γειτονική πόλη Μάλμε της Σουηδίας. Τις δύο πόλεις συνδέει η τεράστια γέφυρα του Όρεσουντ, ένα αξιοθαύμαστο έργο, που τελείωσε σε μόλις 4 χρόνια (1995-1999) και έχει μήκος 12 χιλιόμετρα (8 κρεμαστή γέφυρα και 4 υποθαλάσσια σήραγγα).

Øresund_Bridge_from_the_air_in_September_2015 — Η Γέφυρα Όρεσουντ περιλαμβάνει αυτοκινητόδρομο και σιδηρόδρομο.

Το Μάλμε είναι σαν προάστιο της Κοπεγχάγης, μόνο που η σουηδική «ψύχρα» είναι αισθητή σε σχέση με την πιο χαρούμενη και ανοιχτόκαρδη ιδιοσυγκρασία των Δανών.

Το σπουδαιότερο αξιοθέατο του Μάλμε είναι ο Πύργος «Turning Torso» (Περιστρεφόμενος Κορμός), έργο του αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα. Είναι το πιο ψηλό κτίριο της Σκανδιναβίας με ύψος 190 μέτρα. Δεν είναι επισκέψιμο, καθώς στεγάζει ιδιωτικές κατοικίες και γραφεία. Στο ισόγειό του υπάρχει ένα τεράστιο κατάστημα με βιολογικά προϊόντα. Ακόμη στο Μάλμε υπάρχει το μεγαλύτερο πεδίο για σκέητμπορντ στον κόσμο.

20161226_140408 — Ο Πύργος «Turning Torso» (Περιστρεφόμενος Κορμός), έργο του αρχιτέκτονα Σαντιάγο Καλατράβα, είναι το πιο ψηλό κτίριο της Σκανδιναβίας.

20161226_162440 — Ένα υπερμεγέθες πορτατίφ, στην Κεντρική Πλατεία του Μάλμε.

Αυτά τα λίγα και ενδεικτικά για την Κοπεγχάγη, τη Δανία και ολίγον από Μάλμε Σουηδίας. Μια γεύση από μια μικρή χώρα, με δημιουργικούς, εργατικούς και χαρούμενους ανθρώπους. Παντού υπάρχουν προβλήματα, όμως λαοί όπως οι Δανοί κάνουν ότι μπορούν να τα αμβλύνουν και να προχωρούν στο μέλλον με αισιοδοξία.

Στα απόκοσμα τοπία της Ισλανδίας

Αν είχατε ποτέ την περιέργεια για μια περιήγηση στην Ισλανδία, μπορείτε να πάρετε μια μικρή γεύση από τα απόκοσμα τοπία της, έτσι όπως τα φωτογραφίσαμε πριν από μερικά χρόνια, τον Ιούλιο του 2011, όταν έτυχε να βρεθούμε εκεί.

Το πρώτο τοπίο που αντικρίζει κανείς φθάνοντας στο αεροδρόμιο Κέφλαβικ (Keflavik) είναι αυτό:

Η πρώτη ενδόμυχη αντίδρασή σου ίσως να είναι: «Παναγίτσα μου !!! έτσι είναι εδώ, πότε είναι η επόμενη πτήση για να φύγω !!!» Απέραντα πεδία παγωμένης μαύρης λάβας με τεράστιες κοτρώνες. Προχωρώντας αρκετά με το λεωφορείο μέσα σε αυτό το μονότονο σκηνικό βλέπεις και αυτό:

Η Ισλανδία είναι πιθανόν το μεγαλύτερο ζωντανό γεωλογικό εργαστήριο του πλανήτη. Σε πάμπολλα σημεία της το έδαφος κυριολεκτικά βράζει επιφανειακά. Η γεωθερμική ενέργεια είναι μια ευλογία για τους Ισλανδούς, που έχουν αναπτύξει όσο κανείς άλλος την τεχνογνωσία για να την εκμεταλλευτούν. Έτσι, έχουν από αυτή πάμφθηνο ηλεκτρικό ρεύμα και άφθονο δωρεάν ζεστό νερό παντού. Ακόμη χρησιμοποιούν εκτεταμένα τη γεωθερμία για την καλλιέργεια φρούτων και λαχανικών σε θερμοκήπια.

Στη συνέχεια της πορείας από το αεροδρόμιο προς την πρωτεύουσα Ρέϊκιαβικ είναι περίπου υποχρεωτικό να σταματήσει κανείς για μια βουτιά στη Γαλάζια Λίμνη του Γκρίνταβικ (Grindavik).

*Η Γαλάζια Λίμνη (Blue Lagoon) του Γκρίνταβικ.*

Πρόκειται για μια τεράστια φυσική πισίνα με ζεστό νερό 37-39 βαθμών Κελσίου. Στον πυθμένα της υπάρχει ίζημα αποτελούμενο από ένα μείγμα λευκής σιλικόνης και θείου, που είναι εξαιρετικό για μασάζ στο δέρμα. Αν το αφήσεις πέντε λεπτά, το δέρμα σου γίνεται λείο και ελαστικό. Τριγύρω υπάρχουν σάουνες και χαμάμ σκαμμένα μέσα στους ηφαιστειακούς βράχους, που καίνε συνέχεια. Οι ντόπιοι περνούν από εδώ, όπως και από όλες τις θερμές φυσικές πισίνες της χώρας (που υπάρχουν παντού) σχεδόν καθημερινά. Οι τουρίστες έρχονται καθ’οδόν προς ή από το αεροδρόμιο για μια χαλαρωτική πρώτη ή τελευταία αίσθηση από αυτή την ούτως ή άλλως παράξενη χώρα. Το ότι η Ισλανδία είναι παράξενη το καταλαβαίνεις και από τους μουσικούς που έχει αναδείξει με πρώτη και καλύτερη τη Μπγιόρκ (Björk) και το συγκρότημα Σίγκουρ Ρος (Sigur Rós). Είναι επίσης πολύ ενδιαφέρον για τους μουσικόφιλους ότι κάθε χρόνο κατά μέσο όρο δέκα νέοι ισλανδοί μουσικοί και συγκροτήματα ξεκινούν διεθνή καριέρα σε διάφορα μουσικά είδη. Ακόμη, το 80% σχεδόν των ισλανδών πιστεύουν (σοβαρά τώρα) στην ύπαρξη των ξωτικών τρολς (trolls – εξ ού και η γνωστή λέξη «τρολάρισμα»), τα οποία έχουν ενεργό συμμετοχή στη ζωή τους !!!

Είχαμε μείνει στο δρόμο για το Ρέϊκιαβικ, όπου και φτάνει κανείς και έρχεται στα ίσια του, καθώς το άγριο σεληνιακό τοπίο ισορροπεί με τα πολύχρωμα σπιτάκια της μικρής, κομψής πρωτεύουσας των 120.000 κατοίκων.

Το Ρέϊκιαβικ ιδρύθηκε το 874 μ.Χ. από το νορβηγό πολέμαρχο Ίνγκολφουρ Άρναρσον (Ingólfur Arnarson), που ήρθε σε ρήξη με το βασιλιά της Νορβηγίας και μαζί με λίγους συντρόφους του αποφάσισε να φύγει δυτικά στο άγνωστο. Ο μύθος λέει πως έξω από τις ακτές του νησιού πέταξε στη θάλασσα το θρόνο του (δύο όρθια ξύλα και μια σανίδα κάθετη μεταξύ τους) και είπε ότι θα έχτιζε οικισμό εκεί που αυτός θα έβγαινε στην παραλία. Ο θρόνος κατέληξε σ’ένα κόλπο, όπου η γη έβγαζε ατμούς και έτσι ο τόπος ονομάστηκε Ρέϊκιαβικ δηλαδή «Ο κόλπος που βγάζει καπνούς».

Ίνγκολφουρ Άρναρσον, ο ιδρυτής του Ρέϊκιαβικ.

Το καλοκαίρι το Ρέϊκιαβικ είναι μια ευχάριστη χαριτωμένη παραθαλάσσια πόλη. Η θερμοκρασία δεν ανεβαίνει πάνω από τους 15 βαθμούς Κελσίου και δε νυχτώνει καθόλου.

Αρχές Ιουλίου στο Ρέϊκιαβικ: αυτό είναι το μέγιστο σκοτάδι τους καλοκαιρινούς μήνες (ώρα 23:24)

Τα πολύ ψηλά κτίρια απουσιάζουν. Στη θέση τους συνήθως διώροφα κτίρια με χρωματιστές προσόψεις. Πολλά από αυτά είναι φτιαγμένα από χοντρό…τσίγκο. Η εξήγηση γι’αυτή τη στυλιστική επιλογή βρίσκεται στο Β’Π.Π. Στην Ισλανδία υπήρχε μια μεγάλη ναυτική βάση των Συμμάχων, οι οποίοι φεύγοντας άφησαν πίσω τους πολλά φύλλα τσίγκου από τις εγκαταστάσεις της. Οι ισλανδοί τα πήραν και με αυτά έχτισαν κομψά σπιτάκια, τα οποία βαμμένα δείχνουν πολύ όμορφα.

Τσίγκινο σπίτι στον κεντρικό δρόμο (Laugavegur)

Σε συγκεκριμένα κτίρια της πόλης υπάρχουν καλαίσθητα και ευφάνταστα γκράφιτι, συνήθως με θεματολογία από κόμικς.

Πάνω από την πόλη δεσπόζει το καμπαναριό της εκκλησίας του Χάλγκριμουρ (Hallgrimskirkja), που έχει ύψος 73 μέτρα, εγκαινιάστηκε το 1986 έπειτα από 40 χρόνια εργασιών και ξεχωρίζει για την πρωτοποριακή του σχεδίαση που θυμίζει τους ηφαιστειακούς βασαλτικούς σχηματισμούς της Ισλανδίας.

Η εκκλησία του Χάλγκριμουρ. Οφείλει το όνομά της στο θρησκευτικό υμνογράφο Χάλγκριμουρ Πέτουρσον.

Μπροστά από την εκκλησία στέκει το άγαλμα του Λέιφουρ Έϊρικσον (Leifur Eiríksson), του Βίκινγκ που αποδεδειγμένα ανακάλυψε πρώτος την Αμερική σχεδόν πεντακόσια χρόνια πριν το Χριστόφορο Κολόμβο. Ο Λέιφουρ έφθασε στα ανατολικά παράλια του Καναδά ξεκινώντας από τη Γροιλανδία, την οποία είχε νωρίτερα ανακαλύψει και εποικίσει ο πατέρας του βασιλιάς της Ισλανδίας, Έρικ ο Κόκκινος. Ο οποίος με τη σειρά του είναι υπεύθυνος για μια από τις μεγαλύτερες διαφημιστικές απάτες της ιστορίας: θέλοντας να προσελκύσει κόσμο από την Ισλανδία στο νησί που ανακάλυψε, το ονόμασε Πράσινη (άρα και εύφορη) Γη (Groenland – Γροιλανδία). Όπως όμως όλοι γνωρίζουμε, η Γροιλανδία κάθε άλλο παρά πράσινη και εύφορη είναι…

Στην προκυμαία του Ρέικιαβικ στέκει επίσης το εμβληματικό γλυπτό «Ο ταξιδώτης του Ήλιου» (Sólfar) του γλύπτη Γιον Γκούναρ Άρνασον (Jón Gunnar Árnason), που παραπέμπει άμεσα στα καράβια των Βίκινγκς.

Μιλώντας για καράβια, στο λιμάνι του Ρέικιαβικ βλέπει κανείς παραταγμένο το στόλο των φαλαινοθηρικών. Η Ισλανδία είναι από τις χώρες, που δεν έχει προσχωρήσει στις διεθνείς συμβάσεις για την κατάργηση της φαλαινοθηρίας και συνειδητά επιχειρηματολογεί υπέρ της. Λέει συγκεκριμένα ότι η προγραμματισμένη και λελογισμένη φαλαινοθηρία είναι ωφέλιμη για τη θαλάσσια ισορροπία καθώς οι φάλαινες εξαφανίζουν μεγάλο αριθμό από ψάρια και καταστρέφουν την αλιεία, που αποτελεί για την Ισλανδία τη βαριά της βιομηχανία. Οι παλαιότεροι θα θυμούνται στη δεκαετία του 1970 τον «Πόλεμο του Μπακαλιάρου», που απειλήθηκε μεταξύ Ισλανδίας και Μεγ.Βρετανίας για την αλιεία στη Βόρεια Θάλασσα.

Φαλαινοθηρικό υπό επισκευή. Τα σκάφη αυτά είναι μικρά και πολύ ανθεκτικά.

Πριν αφήσουμε το Ρέϊκιαβικ, ας δούμε μερικά ακόμη κτίριά του. Ένα από τα πιο ακριβά κτίρια που χτίστηκαν στην εποχή της «ανάπτυξης» (που την πλήρωσαν ακριβά και αυτοί στη συνέχεια) είναι το υπέρ-σύγχρονο Μέγαρο Μουσικής, ένα από τα καλύτερα στην Ευρώπη.

Το Δημαρχείο του Ρέϊκιαβικ είναι επίσης αρχιτεκτονικά ενδιαφέρον. Την εποχή εκείνη Δήμαρχος της πόλης ήταν ένας δημοφιλής κωμικός ηθοποιός της τηλεόρασης ο Γιόν Γκναρ (Jon Gnarr), που έπειτα από δύο θητείες θεωρείται ιδιαίτερα επιτυχημένος.

Άλλο πρωτοποριακό κτίριο είναι το Πέρλαν (Perlan-μαργαριτάρι). Πρόκειται για ένα στρογγυλό κατασκεύασμα που στέκεται πάνω σε τέσσερις γιγαντιαίες δεξαμενές ζεστού νερού, που αναβλύζει από το υπέδαφος. Το κτίριο είναι απόλυτα αυτόνομο ενεργειακά και χρησιμοποιείται ως εμπορικό κέντρο και για διάφορες εκδηλώσεις.

Πάμε τώρα στα λιγότερο πρωτοποριακά και πιο ιστορικά κτίρια. Η Ισλανδία είναι η αρχαιότερη κοινοβουλευτική δημοκρατία στον κόσμο. Το Κοινοβούλιό της (Alþingi- Άλτινγκ) ιδρύθηκε το 930 μ.Χ. στην κοιλάδα του Θίνγκβελιρ (Thingvelir), όπου συναθροίζονταν μια φορά το χρόνο αντιπρόσωποι από όλη τη χώρα. Στη συνεδρίαση αυτή οι βουλευτές καθόντουσαν στην πλαγιά και αφού γινόταν συζήτηση έκαναν τα εξής: ψήφιζαν τους νόμους για την επόμενη χρονιά, δίκαζαν τα κακουργήματα και πριν το διαλύσουν εκτελούσαν τους θανατοποινίτες με πνιγμό σε μια παρακείμενη λιμνούλα.

Ο χώρος συνεδρίασης του Άλτινγκ στην κοιλάδα Θίνγκβελιρ.

Αργότερα,το Κοινοβούλιο μεταφέρθηκε στο Ρέικιαβικ και στεγάζεται σήμερα σε αυτό το κτίριο.

Το κτίριο του Κοινοβουλίου της Ισλανδίας

Αν αναρωτιέστε για την έδρα της κυβέρνησης (πως λέμε Μέγαρο Μαξίμου) δεν είναι παρά αυτό το σπιτάκι, που μοιάζει περισσότερο με αγροικία.

Αυτό είναι το Χέφντι Χάους (Höfði Haus). Όσο και αν δεν του φαίνεται, στο σπίτι αυτό άλλαξε κυριολεκτικά ολόκληρη η σύγχρονη παγκόσμια ιστορία. Εδώ το 1986 έλαβε χώρα η κοσμοϊστορικής σημασίας συνάντηση του αμερικανού προέδρου Ρόναλντ Ρέιγκαν και του σοβιετικού ηγέτη Μιχαήλ Γκορμπατσώφ. Από εδώ ξεκίνησε το τέλος του Ψυχρού Πολέμου και παράλληλα το τέλος του υπαρκτού σοσιαλισμού. Τα υπόλοιπα δε χρειάζεται να σας τα θυμίσω, τα βιώνουμε πολύ καλά μέχρι σήμερα…

Και επειδή στην Ισλανδία την έχει την ψυχρούλα του ακόμη και το καλοκαίρι (οι 20 βαθμοί θεωρούνται θανατηφόρος καύσωνας…) πάντα χρειάζεται μια σουπίτσα. Η παραδοσιακή συνταγή λέγεται «ψωμόσουπα» (Brauðsúpa). Τρως και τη νόστιμη χορτόσουπα και το ψωμί μέσα στο οποίο σερβίρεται.

Όμως η Ισλανδία πάνω απ’όλα είναι μεγαλόπρεπη φύση. Παγετώνες, ηφαίστεια, καταρράκτες, θερμοπίδακες και πολλά άλλα, που όλα σχετίζονται με τη μοναδική γεωλογική της φύση. Κάποια στιγμή στο απώτερο μέλλον η Ισλανδία θα κοπεί στα δύο. Ένα κομμάτι θα το πάρει η ευρασιατική λιθοσφαιρική πλάκα και το άλλο η βορειοαμερικανική. Οι δύο αυτές πλάκες συναντώνται και είναι ορατές !!! στο εθνικό πάρκο Θίγκβελιρ.

Πας δεξιά στο γεφυράκι βρίσκεσαι στην Αμερική. Πας αριστερά πατάς την Ευρώπη. Το χαντάκι κάτω από τη γέφυρα είναι το σημείο συνάντησης δύο κολοσσιαίων λιθοσφαιρικών πλακών.

Οι καταρράκτες της Ισλανδίας είναι αμέτρητοι, όλοι πολύ εντυπωσιακοί και τροφοδοτούνται με τεράστιες ποσότητες νερού από τους παγετώνες της. Ο πιο δημοφιλής είναι ο Γκάλφος (Gullfoss). Όταν πριν από πολλά χρόνια είχε σχεδιαστεί η εκτροπή του (και η καταστροφή του) χάριν της κατασκευής ενός υδροηλεκτρικού εργοστασίου, ο καταρράκτης σώθηκε χάρη στους αγώνες της ακτιβίστριας Σίγκιρντουρ Τόμασντοτιρ (Sigríður Tómasdóttir).

Sigríður Tómasdóttir: Με τους αγώνες της αποφεύχθηκε η καταστροφή του Γκάλφος από υδροηλεκτρικό εργοστάσιο.

Στη νότια πλευρά του νησιού ξεχωρίζουν οι καταρράκτες Σκόγκαφος (Skogafoss) και Σέλγιαλαντφος (Seljalandfoss). Ο πρώτος τροφοδοτείται από τον παγετώνα του περίφημου παγετωνικού ηφαιστείου Eyafjallajökull (προφ.: Εγιαφγιατλαγιέκουτλ…), που το 2010 με την έκρηξή του ακινητοποίησε όλες τις αεροπορικές συγκοινωνίες της Ευρώπης. Ο δεύτερος είναι γνωστός για το γεγονός ότι μπορείς να περπατήσεις πίσω του (όπως και στους καταρράκτες της Έδεσσας).

Οι θερμοπίδακες πήραν το διεθνές όνομά τους (γκέιζερ) από τον μεγάλο θερμοπίδακα Geysir στο ομώνυμο εθνικό πάρκο της Ισλανδίας. Οι θερμοπίδακες είναι τεράστιες αλλά και μικρότερες τρύπες στη γη με το νερό να βράζει επιφανειακά και να εκτοξεύεται κάθε 5-6 λεπτά σε μεγάλο ύψος.

Ο χρωματιστός Blesi (μπλέ) είναι πιο κουλ τύπος και παραμένει άνευ εκρήξεων.

Σε όλη την περιοχή του πάρκου Geysir o τόπος βράζει. Η γεωθερμία στα καλύτερά της !

Στην Ισλανδία υπάρχουν 62 (!) ενεργά ηφαίστεια και πολλά ακόμη που θεωρούνται «σβησμένα». Επειδή τα περισότερα από αυτά βρίσκονται καλυμμένα από παγετώνες, όταν εκρήγνυται ένα ηφαίστειο, το άμεσο αποτέλεσμα είναι εκτός από τα σύννεφα γκρίζας σκόνης και το λιώσιμο απίστευτων ποσοτήτων νερού, που προκαλεί εκτεταμένες πλημμύρες και ζημιές κυρίως στο οδικό δίκτυο. Στην Ισλανδία μπορεί να πας κάπου με το αυτοκίνητο, αλλά δεν είναι και τόσο σίγουρο αν στην επιστροφή ο δρόμος θα υπάρχει. Πολύ συχνά τον έχει καταστρέψει το τσουνάμι λάσπης, που ακολουθεί την έκρηξη. Tέτοια φαινόμενα είναι για τους ισλανδούς «ψωμοτύρι» και γι’αυτό αντιδρούν με πρωτοφανή ψυχραιμία και μεθοδικότητα. Τρεις ημέρες πριν την άφιξή μας μια έκρηξη στο κατώτερο επίπεδο του ηφαιστείου Κάτλα (Katla) προκάλεσε μια τέτοια πλημμύρα, που κατέστρεψε σε μήκος 3 χιλιομέτρων την κύρια εθνική οδό στα νότια της χώρας. Η βλάβη αποκαταστάθηκε μέσα σε λίγες ώρες και η συγκοινωνία δε διακόπηκε ούτε μια ώρα, καθώς με ειδικά τεράστια τζιπ οι επιβάτες των αυτοκινήτων περνούσαν στην απέναντι πλευρά της πλημμύρας και συνέχιζαν με λεωφορεία για τους προορισμούς τους. Όταν περάσαμε από εκεί η εικόνα ήταν αυτή:

Πέρασμα πάνω από την κατεστραμμένη λόγω πλημμύρας εθνική οδό της νότιας Ισλανδίας.

Ένα από τα πιο γνωστά ηφαίστεια της Ισλανδίας είναι το Σνέφελ (Snaefell), που δεν έχει εκραγεί εδώ και 1.000 χρόνια, είναι όμως ενεργό. Ο Ιούλιος Βερν, που ήταν μεγάλος παραμυθάς, τοποθέτησε στο Σνέφελ τη δράση του βιβλίου του «Ταξίδι στο κέντρο της Γης». Το ωραίο είναι ότι παρόλο που δεν είχε επισκεφθεί ποτέ την περιοχή αυτή, την περιγράφει με εξαιρετική ακρίβεια, βασιζόμενος προφανώς σε διηγήσεις αυτοπτών επισκεπτών.

Ταξίδι στο κέντρο της Γης. Ο Ιούλιος Βερν βάζει τους ήρωες του βιβλίου του να κατεβαίνουν στα έγκατα της Γης από τον κρατήρα του Σνέφελ.

Το ηφαίστειο Σνέφελ δεσπόζει πάνω από την ομώνυμη χερσόνησο της Δυτικής Ισλανδίας (Snaefellsness).

Η χερσόνησος Σνέφελ (Snaefellsness) στα δυτικά του νησιού είναι από τα πιο ενδιαφέροντα σημεία του. Αραιοκατοικημένη και απόκοσμη, προσφέρει μερικά από τα πιο παράξενα τοπία της χώρας.

Το βασαλτικό τείχος του Γκέρντουρμπεργκ (Gerdurberg), εκτείνεται σε μήκος 20 χιλιομέτρων.

Μοναχική αγροικία με πριβέ καταρράκτη. Τέτοιες αγροικίες υπάρχουν διάσπαρτες με πολλά χιλιόμετρα απόσταση η μια από την άλλη.

Σχηματισμοί από βασάλτη (σκληρό ηφαιστειακό πέτρωμα).

Μια από τις γέφυρες-σχηματισμούς από βασάλτη.

Στην παραλία Ντρίτβικ (Dritvík) υπάρχουν αυτές οι τέσσερις πέτρες. Όταν στο παρελθόν οι καραβοκύρηδες των αλιευτικών έψαχναν για πληρώματα, οι υποψήφιοι ψαράδες σήκωναν αυτές τις διαφορετικού βάρους πέτρες και ανάλογα με το ποιά από αυτές κατάφεραν να σηκώσουν, τόσες ήταν και οι αποδοχές τους. Σημαντική λεπτομέρεια: δεν πληρωνόντουσαν με χρήματα αλλά σε είδος (ψάρια).

Το τεστ της κοτρώνας: μια πρωτότυπη διαδικασία πρόσληψης σε δουλειά…

Η δουλειά του ψαρά στα άγρια παγωμένα νερά της Ισλανδίας είναι εξαιρετικά σκληρή και επικίνδυνη. Στη φωτογραφία δεξιά η στολή, που φορούν σήμερα οι ψαράδες. Αριστερά η παλιά στολή από δέρμα προβάτου αλειμμένη με λίπος για να είναι αδιάβροχη. Το κορδόνι στη μέση χρησίμευε για να πιάσουν και να τραβήξουν όποιον είχε την ατυχία να πέσει στη θάλασσα.

Οι παγετώνες της Ισλανδίας είναι απίστευτα εντυπωσιακοί. Ο μεγαλύτερος από αυτούς, που είναι και ο μεγαλύτερος της Ευρώπης, είναι ο Βάτνα (Vatnajökull). Καταλαμβάνει το μεγαλύτερο μέρος του εσωτερικού της χώρας και τα παρακλάδια του κυλούν αργά προς τον Ατλαντικό Ωκεανό. Το μέτωπο του Βάτνα φθάνει σε απόσταση λίγων χιλιομέτρων από τον ωκεανό και εκεί αρχίζουν να ξεκολλούν τεράστια κομμάτια παγόβουνων, που ταξιδεύουν μέσα στη λίμνη Γιοκουλζαρλόν (Jokulsarlón). Στη λίμνη αυτή γυρίστηκαν σκηνές για την ταινία «Die Another Day» του Τζέημς Μποντ. Το θέαμα είναι συναρπαστικό.

Το μέτωπο του μεγαλόπρεπου παγετώνα Βάτνα και τα παγόβουνα πλέουν στη λίμνη Γιοκουλζαρλόν.

Παγόβουνα με γαλάζια απόχρωση. Ο πάγος των παγόβουνων είναι ηλικίας 1.000 ετών.

Ας κλείσουμε το ταξίδι με ένα άνθος: Το μόνο φυτό, που έχει εισαχθεί και ευδοκιμήσει στο σεληνιακό τοπίο της Ισλανδίας είναι το πανταχού παρόν «Λούπινο της Αλάσκας».

Περίεργη χώρα από πάσης απόψεως η Ισλανδία. Πως να μην είναι περίεργη μια χώρα που έστειλε στη φυλακή τον πρωθυπουργό, που την οδήγησε στη χρεωκοπία ; Ή που έφτιαξε το καινούργιο της Σύνταγμα έπειτα από διαβούλευση των μόλις 300.000 κατοίκων της μέσω Facebook; ‘Ασε καλύτερα, μη λέμε τέτοια και δίνουμε ιδέες στους δικούς μας…

Βιέννη: Τρεις εντυπώσεις (από τις πολλές)

20160303_124331 — Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης

Για δεύτερο συνεχόμενο χρόνο η Βιέννη αναδείχθηκε ως η καλύτερη παγκοσμίως πόλη σε ποιότητα ζωής. Ήταν η τρίτη μου επίσκεψη σε αυτή, με την προηγούμενη να είναι πριν από 18 χρόνια. Όπως όλες οι κεντροευρωπαϊκές πόλεις έχει ένα έντονο μπαρόκ ύφος που κάπως σου κάθεται βαρύ εάν έρχεσαι από τη Μεσόγειο. Υπάρχουν όμως άλλα πράγματα που την κάνουν ευχάριστη και ανάλαφρη. Ξεχώρισα εκ πρώτης όψεως τις εξαιρετικές της συγκοινωνίες. Ακριβέστατες και απόλυτα διασυνδεδεμένες μεταξύ τους, έτσι ώστε πουθενά σχεδόν δε χρειάζεται να περιμένεις πάνω από 5 λεπτά σε στάση. Αντί πολλών, τρία σημεία/εντυπώσεις από τη Βιέννη του σήμερα:

Τα βιεννέζικα καφέ: Τα περισσότερα από αυτά χρονολογούνται από το 19^ο αιώνα και αποτελούν μέρος της πολιτιστικής κληρονομιάς της πόλης. Η ατμόσφαιρα του καθενός είναι μοναδική. Σε αυτή τη βόλτα επισκεφθήκαμε το Café Central, το Café Hawelka, το Café Mozart και το Café Demel. Δυστυχώς, δε μπόρεσα να περάσω έστω από το κατά τη γνώμη μου καλύτερο σε ατμόσφαιρα, το λιγότερο διάσημο Café Sperl, όπου νομίζεις ότι ο χρόνος έχει σταματήσει στην εποχή του Αυτοκράτορα Φραγκίσκου Ιωσήφ. Στο Café Central πίνεις τον καφέ σου στο ίδιο τραπέζι, που καθόταν κάποτε ο Σίγκμουντ Φρόιντ και ο Λέων Τρότσκι. To απόγευμα που είναι και πιο ήσυχα υπάρχει και ζωντανή μουσική με πιάνο.

Στο Café Hawelka η είσοδος θυμίζει περισσότερο ταβέρνα ελληνικού χωριού με τα καφάσια από τις μπύρες στιβαγμένα και από πάνω κουρελούδες δίπλα στην πόρτα, ενώ τα ίδια καφάσια υπάρχουν και κάτω από τα τραπέζια. Μπαίνοντας μέσα το πρώτο πράγμα που αναρωτιέσαι είναι πότε θα καταρρεύσει το κτίριο τόσο παλιό που είναι. Παρόλ’αυτά, οι διάφοροι πλούσιοι και διάσημοι που επισκέπτονται τη Βιέννη περνούν οπωσδήποτε για καφέ από το Hawelka. Τέτοιο hip !!!

Σκεπτόμενος τα βιεννέζικα καφέ συμπεραίνω ότι η βασική τους γοητεία είναι πως μένουν αμετάβλητα μέσα στο χρόνο. Αντίθετα, πολλά αντίστοιχα καφέ στην Ελλάδα με επιτυχημένη πορεία δεν ποντάρουν στον παράγοντα χρόνος και παράδοση παρά το ρίχνουν κάθε χρόνο στην ανακαίνιση του σκηνικού. Ίσως θα έπρεπε…

Μουσεία: Ο χρόνος δεν ήταν πολύς αλλά καταφέραμε να δούμε μερικές σημαντικές περιοδικές εκθέσεις και μόνιμες συλλογές και για να μη χαθούμε στα απέραντα μουσεία επικεντρώσαμε μόνο στη ζωγραφική. Ξεκινήσαμε από τα βασικά, δηλαδή το Μουσείο Ιστορίας της Τέχνης με την επιβλητική συλλογή σε Φλαμανδούς (Ρούμπενς, Ρέμπραντ, Βαν Ντάικ κ.λ.π.), Καραβάτζιο και φυσικά Πίτερ Μπρίγκελ (ο πρεσβύτερος).

20160303_115948 — O Πύργος της Βαβέλ – Pieter Bruegel

Στο Μουσείο Albertina δύο εξαιρετικές περιοδικές εκθέσεις: «Από το Μονέ στον Πικάσσο» και «Ρωσική Πρωτοπορία»

20160302_155348 — Pablo Picasso – Γυναίκα με Πράσινο Καπέλο

20160302_160859

Στο Leopold Museum, το παλίμψηστο της βιεννέζικης σχολής, με έργα του πρωτομάστορα Γκούσταβ Κλιμτ και του μαθητή του Έγκον Σίλε.

20160305_104016 — Gustav Klimt: Ο Θάνατος κοιτάζει τη Ζωή

20160305_105414 — Gustav Klimt: Ιατρική (έργο για το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, που ποτέ δεν εκτέθηκε επειδή θεωρήθηκε πολύ άσεμνο…)

20160305_105834 — Gustav Klimt: Φιλοσοφία (έργο για το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, που ποτέ δεν εκτέθηκε επειδή θεωρήθηκε πολύ άσεμνο…)

20160305_105424 — Gustav Klimt: Νομική (έργο για το Πανεπιστήμιο της Βιέννης, που ποτέ δεν εκτέθηκε επειδή θεωρήθηκε πολύ άσεμνο…)

20160305_122325 — Egon Schile – Σπίτια στη Γαλλία

Τέλος, προλάβαμε και μια ακόμη βόλτα στο σπίτι/αξιοθέατο του Χούντερτβάσερ και στο αντίστοιχο μουσείο με τη μοναδική τους αρχιτεκτονική σύλληψη.

Ιστορική Μνήμη: Η Αυστρία ως χώρα ήταν το πρώτο θύμα της ναζιστικής επέκτασης με τη βίαιη ενσωμάτωσή της στο Γ’ Ράιχ (το περίφημο «Άνσλους»). Παραταύτα αρκετοί Αυστριακοί υπήρξαν ηγετικά και φανατικά στελέχη του ναζιστικού καθεστώτος. Μεταπολεμικά, η Αυστρία κινήθηκε για πολλά χρόνια στους ρυθμούς της ευρωπαϊκής σοσιαλδημοκρατίας με οραματιστές πολιτικούς όπως ο καγκελάριος Μπρούνο Κράισκι. Όμως τα τελευταία 20 χρόνια η τάση των ακροδεξιών σχηματισμών στην πολιτική της σκηνή είναι ανοδική. Αρχικά με ηγέτη τον Γιέργκ Χάιντερ και μετά το θάνατό του το 2008 με άλλη μορφή, κυρίως με το Κόμμα της Ελευθερίας που πήρε πολύ μεγάλο ποσοστό στις πρόσφατες προεδρικές εκλογές. Μέσα σε αυτό το σκηνικό, βλέπει κανείς μέσα στη Βιέννη διάσπαρτα σημάδια διατήρησης της αντιφασιστικής ιστορικής μνήμης. Στο Δημαρχείο της Βιέννης αναμνηστική πλάκα για τους δημοκρατικά εκλεγμένους δημοτικούς και περιφερειακούς συμβούλους που έπεσαν θύματα του ναζισμού. Στο Πανεπιστήμιο της Βιέννης αφιέρωμα στα θύματα του Εθνικοσοσιαλισμού. Πεζόδρομος αφιερωμένος στον Αριστίντες ντε Σόουζα Μέντες, τον Πορτογάλο πρόξενο στο Μπορντώ της Γαλλίας στη διάρκεια του πολέμου, που κατάφερε να σώσει από το θάνατο χιλιάδες Εβραίους δίνοντάς τους πλαστά ταξιδιωτικά έγγραφα και αψηφώντας τη σφοδρή επίπληξη, που δεχόταν από το δικτατορικό καθεστώς Σαλαζάρ, που κυβερνούσε τότε τη χώρα του.